فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

نقش حمایت اجتماعی مدارس بر سازگاری تحصیلی: اثر میانجی رضایت از مدرسه، امیدواری و خودکارآمدی دانش‌آموزان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار، مدیریت آموزشی، دانشگاه پیام نور

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی بر سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان با اثر میانجی رضایت از مدرسه، امید تحصیلی و خودکارآمدی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی ـ همبستگی بود و جامعة آماری مشتمل بر همة دانش‌آموزان دختر دورة اول متوسطة ناحیة یک مدارس دولتی است که از جامعة حاضر حجم نمونة آماری به وسیلة جدول مورگان 380 نفر محاسبه و با نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری شامل پرسش‌نامة حمایت اجتماعی واکس، فیلیپس، هالی، تامپسون، ویلیامز و استوارت (1986)، پرسش‌نامة سازگاری بیکر و سیریاک (1984)، پرسش‌نامة رضایت‌مندی گیلمن هیرینر و لاگلین (2000) و پرسش‌نامة خودکارآمدی شرر (1982) و پرسش‌نامة امیدواری اسنایدر و همکاران (1991) بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری (لیزرل) استفاده و برازش مدل با شاخص‌های برازش بررسی شد. اهم یافته‌ها نشانگر آن است که بین متغیرهای حمایت اجتماعی با امیدواری (38/0r=)، حمایت اجتماعی و خودکارآمدی (37/0r=)، حمایت اجتماعی و رضایت از مدرسه (16/0r=) و حمایت اجتماعی و سازگاری (18/0r=) همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین بین متغیرهای امیدواری و سازگاری (19/0r=)، خودکارآمدی و سازگاری (23/0r=) و رضایت از مدرسه با سازگاری (27/0r=) رابطة مستقیم و معنی‌داری دیده شد. با بررسی مدل ساختاری حاصل از لیزرل و بر اساس معنی‌دار بودن ضرایب تأثیر، متغیر حمایت اجتماعی اثر غیرمستقیم و مثبت برابر با سیزده درصد بر سازگاری تحصیلی با میانجی‌گری امیدواری دارد. اثر غیرمستقیم حمایت اجتماعی با میانجی‌گری خودکارآمدی بر سازگاری تحصیلی یازده درصد و با میانجی‌گری رضایت از مدرسه دوازده درصد است. از تحلیل همبستگی میان متغیرهای برون‌زا و درون‌زا می‌توان نتیجه‌گیری کرد که افزایش در حمایت اجتماعی منجر به افزایش در نمرات امیدواری، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه می‌شود. به‌علاوه افزایش در امیدواری، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه همراه با افزایش در نمرات سازگاری است. در نهایت مدل معادلات ساختاری نشان می‌دهد که امیدواری، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه تأثیر حمایت اجتماعی را بر سازگاری تحصیلی میانجی‌گری می‌کنند. در پایان، پیشنهاد‌های کاربردی در راستای نتایج حاصل شده ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of the Social Support of Schools on Academic Compatibility of the Students: by Effect of Mediating Satisfaction of the School, Hopefulness and Self-Efficacy of Students

نویسنده [English]

  • Bahareh Azizinezhad

چکیده [English]

This research aimed to study the role of social support on academic compatibility of students by mediating effect of the school's satisfaction, hope and self-efficacy of students. The method was descriptive – Correlation and the population of the research was all of the secondary school students in district 1. Statistical sample was 380 students those selected by Morgan Table with convenience sampling. Three questionnaires were used in this research for data gathering including Vaux, Phillips, Holley, Thompson, Williams & Stewart's Social Support (1989), Baker & Siryk's Adjustment (1984), Gilman, Huebner & Laughlin's Satisfaction (2000) and hope scale of Snyder and et al. (1991). To analyze the data and to study the relationship between variables, we used Pearson correlation analysis and structural equation model (Lisrel). The main findings showed that the correlation between the social support and hope (r=0.38), social support and efficacy (r=0.37), social support and satisfaction (r=0.16), social support and academic compatibility (r=0.18), efficacy and compatibility (r=0.23), hope and compatibility (r=0.19) and satisfaction and compatibility (r=0.27) were positive, straight and significant. Analyzing the structural model showed that social support have indirect and positive effect on academic compatibility by mediating hope with 0.13. There was indirect effect of social support on academic compatibility by mediating self-efficacy with 0.11 and indirect effect of social support on academic compatibility by mediating satisfaction of school with 0.12. The analysis of the correlations between exogenous and endogenous variables showed that any increasing in social support resulted in increasing hope, self-efficacy and school satisfaction, also, increasing in the hope, self-efficacy and school satisfaction resulted in academic compatibility. Finally the results of research showed that the structural model was confirmed and school's satisfaction, hope and self-efficacy of students were mediating relationships between social support and academic compatibility of students in schools. Finally practical suggestions were presented by following the research results.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Support
  • Self-efficacy
  • School Satisfaction
  • Hope
  • Academic Compatibility
مراجع

الوانی، مهدی (1371). خویشتن‌شناسی‌ مدیران، انتشارات نی، چاپ اول.

بخشی‌پور رودسری، عباس؛ پیروی، حمید؛ عابدیان، احمد (1384). "بررسی رابطة میان رضایت از زندگی و حمایت اجتماعی با سلامت روان در دانشجویان"، فصلنامه اصول بهداشت روانی، سال 7، شماره 28- 27: 152- 145.
بندورا، آلبرت (1977). نظریه‌های یادگیری اجتماعی، ترجمه‌ی فرهاد ماهر (1374)، تهران: راهگشا.
بیابانگرد، اسماعیل (1383). روش‌های افزایش عزت‌نفس در کودکان و نوجوانان، تهران: انتشارات انجمن اولیاء و مربیان.
تمنائی‌فر، محمدرضا؛ لیث، حکیمه و منصوری‌نیک، اعظم (1392). "رابطة حمایت ‌اجتماعی ادراک شده با خودکارآمدی در دانش‌‌آموزان"، مجلة روان‌شناسی اجتماعی، سال 8، شماره 28.
حسین‌چاری، مسعود (1386). "مقایسة خودکارآمدی ادراک شده در تعامل اجتماعی با همسالان در بین گروهی از دانش‌آموزان دختر و پسر دورة راهنمایی"، مطالعات روان‌شناختی دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا، دوره 3، شماره 4: 87- 103.
حسین‌زاده، علی‌اصغر؛ عزیزی، مرتضی و توکلی، حسین (1393). "حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی در نوجوانان: نقش واسطه‌ای خودکارآمدی و حرمت خود"، فصلنامه علمی و پژوهشی، دورة 11، شمارة 41: 103و 114.
ذبیحی حصاری، نرجس خاتون و غلامعلی لواسانی، مسعود (1393). "رابطة باورهای هوشی و اهداف پیشرفت با خودکارآمدی در دانشجویان دانشگاه پیام نور"، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، سال 1، شمارة 4: 9-1.
رستمی، صباح و احمدنیا، شیرین (1390). "تعیین سهم مؤلفه‌های حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش‌بینی سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر جوانرود سال 1389"، فصلنامة پژوهش اجتماعی، دورة 4، شمارة 11، 129-147.
زاهد بابلان، عادل؛ قاسم پور، عبدالله و حسن‌زاده، شهناز (1390). "نقش بخشش و سرسختی روان‌شناختی در پیش‌بینی امید"، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، سال 12، شماره 3: 19-12.
زکی، محمدعلی (1386). "اعتباریابی مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی دانش‌آموزان"، مجلة روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایرانیان، سال 13، شمارة 1: 57 ـ 49.
شولتز، دوان (1990). نظریه‌های شخصیت، ترجمة یوسف کریمی، فرهاد جمهاری، سیامک نقشبندی، بهزاد گودرزی، هادی بهیرایی و محمدرضا نیکخواه (1384)، تهران: ارسباران.
 سید صالحی، محمد و یونسی، جلیل (1394). "تبیین نقش خودکارآمدی تحصیلی بر عملکرد و انگیزش تحصیلی مبتنی بر حمایت اجتماعی، خودپنداره تحصیلی و ویژگی‌های شخصیتی: مدل‌سازی معادلات"، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، سال 3، شمارة 9: 14-1.
عسکری، سعید؛ کهریزی، سمیه و کهریزی، مریم (1392). "نقش خودکارآمدی و رضایت از زندگی در پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال سوم دورة متوسطة شهر کرمانشاه"، مجلة روان‌شناسی مدرسه، دورة 2، شمارة 2: 107و 123.
فولادوند، خدیجه؛ ولی‌اله، فرزاد؛ شهرآرای، مهرناز و سنگری، علی‌اکبر (1388). "اثر حمایت اجتماعی، استرس تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی بر سلامت روانی ـ جسمانی"، مجله علوم رفتاری، دوره 4، شمارة 2.
قهرمانی، نسرین و نادی، محمدعلی (1391). "رابطه بین مؤلفه‌های مذهبی- معنوی با سلامت روان و امید به آینده در کارکنان بیمارستان‌های دولتی شیراز"، نشریة مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران، دورة 25، شمارة 79:11-1.
میرسمعی، مرضیه، ابراهیمی قوام (1387). "بررسی رابطة بین خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و اضطراب امتحان با سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبایی"، فصلنامة روان‌شناسی و علوم تربیتی، دورة 6، شمارة 4: 74، 91.
نصرآبادی، حسن علی و نوروزی، رضاعلی (1382). راهبردهای جدید آموزشی در هزارة سوم، قم: سما قلم.
نیک‌پرور، ریحانه (1383). مهارت‌های زندگی، تهران: معاونت امور فرهنگی و پیشگیری سازمان بهزیستی کشور.
 
Amoon, H. (2008). The association between self-efficacy and self-related - abilities and college students. adjustment and academic performance. Research in Higher Education, 49 (1): 62-79.
Aunola K, Statin H, Nurmi J.E. (2000). Parenting style and adolescent achievement strategies. Journal of Adolescence, 23: 205- 222.
Bailey, Thomas C. and Snyder,C.R. (2007). Satisfaction with Life and Hope: A Look at Age and Marital Status. The Psychological Record, 57: 233-240.
Baker, R.W. & Siryk, B. (1984). Measuring adjustment to college. Journal of counseling Psychology, 31: 179-189.
Banikhaled, M. (2010). Academic Adjustment and its Relationship with the General Self-Efficacy of Students in the Faculty of Education at Al al-Bayt University, An-Najah University Journal of Humanities, 24(2): 413-432.
Benight, C. & Bandura, A. (2004). Social cognitive theory of posttraumatic recovery: the role of perceived self- efficacy. Behaviour research and Therapy, 42: 1129-1148.
Benight, C.C. & Bandura, A. (2004). Social cognitive theory of posttraumatic recovery: The role of perceived self-efficacy. Behavres,4(2): 1129-48.
Berrkman, L.F. (2004). The role of social relations in health promotion. Psychosomatic Medicine, 57:245- 254.
Bordin, E.S. (1986). The generalizability of psychoanalytic concept of working alliance. Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 16: 252-260.
Bordwince, c, Hubner,S. (2010). The role of coping in mediating the relationship between positive affect and school satisfaction in adolescents. Child Ind Researches, 3:349- 366.
Byrne, B.A., Haddock, C.K. & Poston, S.C. (2002). Mid American Heart Institute: Parenting style and adolescent smoking. Journal of Adolescent Health, 6: 418-450.
Byrne, B.A.; Haddock, C.K. & Poston, S.C. (2002). Mid American Heart Institute. Parenting style and adolescent smoking. Journal of Adolescence Health,6(30): 418-420.
Chih, A.H.; Jan, C.F.; Shu, S.G. & Lue, B.H. (2010). Self-efficacy Affects Blood Sugar Control Among Adolescents With Type I Diabetes Mellitus. Journal of the Formosan Medical Association, 109(7): 503-510.
Cock, D. & Halvari, H. (1999). Relations among achievement motives autonomy, performance in mathematics, and satisfaction of pupils in elementary school. Psychological Reports,84:983-997.
Danielsen, Anne G. (2009). School-Related Social Support and Students Perceived Life Satisfaction, Bergen University College: Norway.
Diener, E. (2000). Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist, 55: 34–43.
Doolittle BR, Farrell M. (2004). The association between spirituality and depression in an urban clinic. PrimCare Companion Clin Psychiatr,6(3):114.
Elliott, Diane Cardenas. (2016). The Impact of Self Beliefs on Post-Secondary Transitions: The Moderating Effects of Institutional Selectivity. The International Journal of Higher Education Research, 71(3): 415-431. https://www. eric.ed.gov.
Farmer, T.W. & Farmer, E.M.Z. (1996). Social relationships of students with exceptionalities in mainstream classrooms: Social networks and homophily. Exceptional Children, 62: 431-450.
Gilman, R.; Huebner, E.S. & Laughlin, J.E. (2000). A first study of the Multidimensional Students’ Life Satisfaction Scale with adolescents. Social Indicators Research, 52: 135–160.
Hernandez, Lucie, Oubrayrie-Roussel, Nathalie & Preteur, Yves. (2016). Educational Goals and Motives as Possible Mediators in the Relationship between Social Support and Academic Achievement. European Journal of Psychology of Education, 31(2):193-207. https://www. eric.ed.gov.
Hirose, E.L.; Wada, S.,& Watanabe, H. (1999). Effectsof self-efficacy on adjustment to college. Psychological Research, 41: 163-172.
Huebner, E.S. & Gilman, R. (2003). Toward a focus on positive psychology in school psychology. School Psychology Quarterly, 18: 99–102.
Huebner, E.S., Gilman, R. (2006). Students who like and dislike school. Applied Research in Quality of Life, 1:139- 150.
Karademas, E. & Kalantzi, A. (2004). The stress process, self-efficacy expectations, and psychological health. Personality and Individual Differences, 37: 1033- 1043
Keskin, Yusuf; Keskin, Sevgi C. & Kirtel, Aysegul. (2016). Examination of the Compatibility of the Questions Used by Social Studies Teachers in the Class with the Program Achievements According to the SOLO Taxonomy. Journal of Education and Training Studies, 4(4): 68-76. https://www. eric.ed.gov.
Keyes CL, Reitzes DC. (2007). The role of religious identity in the mental health of older working and retired adults. Aging Ment Health. 11(4):434-43.
Kim, D.H. & Kim, J.H. (2012). Social relations and school life satisfaction in South Korea. Social Indicators Research. Advance online publication. doi:10.1007/s11205-012-0042-8
Kling, K.C.; Ryff, C.D.; Love, G. & Essex, M. (2008). Exploring the influence of personality on depressive symptoms and self-esteem across a significant life transition. Journal of personality & social psychology, 58 (5): 920-932.
Lent, R.W.; Taveira, M.C.; Sheu, H-B. & Singley, D. (2009). Social cognitive predictors of academic adjustment and life satisfaction in Portuguese college students: A longitudinal analysis. Journal of Vocational Behavior, 74 :190–198.
Lundberg, C.A.; McIntire, D.D. & Creasman, C.T. (2008). Sources of social support and self- efficacy for adult students. Journal of College Counseling, 11: 58- 72.
Lyubomirsky, S.; King, L. & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success? Psychological Bulletin, 131: 803–855.
Maraghi, Maryam, Mortazavi-Tabatabaei, Seyed Abdolreza, Ahmady, Soleiman & Hosseini, Mohamad Ali. (2016). The relation of educational self-efficacy and motivation among Medical Education students. Journal of Advances in Medical Education,1(2):1-8.
Muris, P. (2002). Relationship between Self- efficacy andsymptoms of anxiety disorder and depression in a normaladolescent sample. Personality and individual defrences. 32: 337-348.
Pavot, W.; Diener, E.; Colvin, C.R. & Sandvic, E. (1991). Further validation of the satisfaction with life scale: Evidence for the cross – method convergence of well being measures. Journal of personality assessment ,49:71-75.
Sallem, H.; Beaudry, A. & Croteau, A.M. (2011). Antecedents of computer selfefficacy: a study of personality traits and gender, Computer in human behavior, 27: 1922-1936.
Sanchez-Marin M.; Rejano-Infante E. & Rodriguez-Troyano Y. (2001). Personality and academic productivity in the university student. Social Behaviour and Personality, 29: 299.305.
Sheikh Ali, Ali Yassin, Mohamud Dahie, Abdulkadir & Abdulkadir Ali, Ali. (2016). Teacher Motivation and School Performance, the Mediating Effect of Job Satisfaction: Survey from Secondary Schools in Mogadishu, International Journal of Education and Social Science, 3 (1): 24-38. https://www. eric.ed.gov.
Snyder C.R.; Ritschel L.A.; Ravid, L.K. & Berg, C.J. (2006). Balancing Psychological Assessments: Including Strengths and Hope in Client Reports. Journal of Clinical Psychology 62(1): 33-46.
Snyder, C.R. (2002). Hope Theory Rainbows in the Mind, Psychological Inquiry,13(4): 249-275.
Snyder, C.R.; Harris, C. & Irving, L.M. (1991). The will and the ways: development and ualidation of an individual differences measure of hope. Journal of personality and social psychology, 60: 570.
Snyder, C.R.; McCullough, M.E. (2000). A positive psychology field of dreams. Journal of social and clinical psychology, 19: 151-160.
Snyder, C.R.; Rand, K.L. & Sigmon, D.R. (2002). Hope theory: A member of the positive psychology family. In C. R. Snyder & S. Lopez (Eds.), Handbook of positive psychology (pp. 257-276). New York: Oxford University Press.
Soodmand Afshar, Hassan & Doosti, Mehdi (2016). Investigating the impact of job satisfaction/dissatisfaction on Iranian English teachers’ job performance. Iranian Journal of Language Teaching Research, 4(1): 97-115. https://www. eric.ed.gov.
Suldo, S.; M. Riley; k.N. & Shaffer, E.J. (2006). Academic correlates of children and adolescents life satisfaction. School Psychology International, 27(5):567-582.
Vaux, A.; Phillips, J.; Holley, L.; Thompson, B.; Williams, D. & Stewart, D. (1986). The Social Support Appraisals (SSA) scale: Studies of reliability and validity, American Journal of Community Psychology, 14(1):195-219.
Vecchio, G.M.; Gerbino, M.; Pastorelli, C. & Delbove, G. (2007). Multi- faceted selfefficacy belief as predictors of life satisfaction in late adolescence. Personality and individual Differences, 43(7): 1807-1818.
Wenz-Gross, M. & Siperstein, G.N. (1997). Importance of social support in the adjustment of children with learning problems. Exceptional Children, 63(2): 183-193.
Yap, M. & Devilly, G. (2004). The role of perceived social support in crime victimization. Clinical Psychology Review, 24 :1-14.
فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
دوره 4، شماره 13 - شماره پیاپی 13
شهریور 1395
صفحه 57-68
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار