فاطمه انوری؛ فرزانه میکائیلی منیع
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل علّی بهزیستی ذهنی بر پایۀ تاب‌آوری تحصیلی و نقش واسطه‌ای تعامل معلم دانش‌آموز، سازگاری هیجانی و ادراک از جو مدرسه است. بهزیستی ذهنی به عنوان یکی از شاخص‌های مهم کیفیت زندگی مطرح شده است و متغیرهای زیادی از قبیل متغیرهای زیستی، اجتماعی، شخصیتی، شغلی و... در میزان بهزیستی ذهنی افراد نقش دارند. جامعۀ آماری ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل علّی بهزیستی ذهنی بر پایۀ تاب‌آوری تحصیلی و نقش واسطه‌ای تعامل معلم دانش‌آموز، سازگاری هیجانی و ادراک از جو مدرسه است. بهزیستی ذهنی به عنوان یکی از شاخص‌های مهم کیفیت زندگی مطرح شده است و متغیرهای زیادی از قبیل متغیرهای زیستی، اجتماعی، شخصیتی، شغلی و... در میزان بهزیستی ذهنی افراد نقش دارند. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل همۀ دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر ارومیه بود و شرکتکنندگان 350 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های سازههای موجود در مدل پاسخ دادند. برای برازش مدل از روش حداقل مربعات جزئی (نسل دوم مدلهای ساختاری) استفاده شد.
از یافته‌های قابل توجه پژوهش حاضر می‌‌توان به تأثیر مستقیم تاب‌آوری بر تعامل معلم -دانش‌آموز، سازگاری هیجانی و ادراک از جو مدرسه و همچنین تأثیر مستقیم سازگاری هیجانی و تعامل معلم -دانش‌آموز بر بهزیستی ذهنی اشاره کرد. در مجموع مدل اصلاح شدۀ پژوهش حاضر توانست 30 درصد از واریانس بهزیستی ذهنی را تبیین کند که این امر نشان دهندۀ اهمیت متغیرهای موجود در مدل است.
نرگس یافتیان؛ حدیث عبدی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش به کمک بازی وارسازی بر اضطراب ریاضی و انگیزة ریاضی دانش‌آموزان پایة نهم انجام گردید. این پژوهش به شیوة شبه آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل صورت گرفت. جامعة آماری، دانش‌آموزان پایة نهم شهرستان ملارد است که براساس نمونه‌گیری دردسترس، 50 نفر انتخاب و به صورت تصادفی 25 نفر در ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش به کمک بازی وارسازی بر اضطراب ریاضی و انگیزة ریاضی دانش‌آموزان پایة نهم انجام گردید. این پژوهش به شیوة شبه آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل صورت گرفت. جامعة آماری، دانش‌آموزان پایة نهم شهرستان ملارد است که براساس نمونه‌گیری دردسترس، 50 نفر انتخاب و به صورت تصادفی 25 نفر در گروه آزمایش و 25 نفر دیگر در گروه کنترل قرار گرفتند. دانش‌آموزان گروه آزمایش، طی 7 جلسه بخشی از مفاهیم ریاضی را به کمک بازی وارسازی آموزش دیدند. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه‌های اضطراب ریاضی و انگیزة ریاضی براساس پژوهش‌های معتبر است که روایی صوری و محتوایی آنها به وسیلة صاحب نظران و تعدادی از دبیران ریاضی با تجربه تایید گردید. آلفای کرونباخ پرسش‌نامه‌های اضطراب ریاضی و انگیزة ریاضی به ترتیب، 865/0 و 903/0 است که بیانگر پایایی قابل قبول آنها است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد، آموزش به کمک بازی وارسازی، اضطراب ریاضی دانش‌آموزان پایة نهم را کاهش (05/0>P و 227/23=F) و انگیزة ریاضی آنها را افزایش می‌‌دهد (05/0>P و 521/16=F). یافته‌های پژوهش مشخص کرد آموزش به کمک بازی‌وارسازی، از میزان اضطراب و فشارهای روانی دانش‌آموزان در درس ریاضی می‌‌کاهد و آموزش و یادگیری این درس را جذاب‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌‌کند.
سیما اقایی؛ حمیدرضا حسن آبادی؛ ولی اله فرزاد؛ هادی کرامتی
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی رویکرد تلفیقی به آموزش خودکارسازی حقایق ضرب در دانش‌آموزان با ناتوانی ریاضی بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک آزمودنی با چند خط پایه هم‌زمان انجام شد. تعداد پنج دانش‌آموز با ناتوانی ریاضی با استفاده از نسخة ایرانی مقیاس هوشی وکسلر - ویرایش پنجم، آزمون ریاضیات ایران کی مت و بر اساس ملاک‌های ورود و خروج ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی رویکرد تلفیقی به آموزش خودکارسازی حقایق ضرب در دانش‌آموزان با ناتوانی ریاضی بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک آزمودنی با چند خط پایه هم‌زمان انجام شد. تعداد پنج دانش‌آموز با ناتوانی ریاضی با استفاده از نسخة ایرانی مقیاس هوشی وکسلر - ویرایش پنجم، آزمون ریاضیات ایران کی مت و بر اساس ملاک‌های ورود و خروج از میان تعدادی از دانش‌آموز معرفی شده به مرکز اختلالات یادگیری انتخاب شدند. مداخلة آموزشی شامل آموزش مفهومی حقایق و راهبردهای ضرب با استفاده از آموزش مستقیم و سه حالت بازنمایی دانش (عینی - نمادین - انتزاعی) و خودکارسازی حقایق آموخته شده با استفاده از روش تشخیص - تمرین - تصحیح در ۱۷ جلسه (به طور میانگین ۳۰ دقیقه‌ای) ارائه شد. داده‌ها با استفاده از یک آزمون خود کاری ریاضی جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار R به‌صورت دیداری و کمی تحلیل شدند. تحلیل‌های دیداری و شاخص‌های ناهمپوشانی و نیز اندازه‌های اثر به‌دست آمده (بیشترین ۸۹/۲ و کمترین ۴۵/۲) افزایش معنادار در عملکرد را برای هر پنج شرکت‌کننده نشان دادند. همچنین یافته‌ها پایداری خودکاری به‌دست آمده در مرحلة نگه‌داری را نیز تأیید کردند. به نظر میرسد یافته‌های این پژوهش می‌‌تواند رویکردی یکپارچه و مؤثر از آموزش شامل یادگیری مفهومی و یادگیری مبتنی بر حافظه را برای خودکارسازی حقایق ضرب در اختیار معلمان و درمانگران قرار دهد.
رضا ابدام؛ عباس قلتاش؛ فایزه ناطقی
چکیده
هدف تحقیق طراحی و اعتبارسنجی برنامة درسی مبتنی بر شایستگی عمومی برای دانش‌آموزان دورة دوم متوسطه بود. روش تحقیق از نوع آمیخته اکتشافی است که داده‌های آن به شیوة میدانی و با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید. جامعة آماری شامل متخصصان برنامه‌ریزی درسی و همة دبیران و کارشناسان دورة متوسطه نظری استان فارس بود. نمونة آماری در بخش ...
بیشتر
هدف تحقیق طراحی و اعتبارسنجی برنامة درسی مبتنی بر شایستگی عمومی برای دانش‌آموزان دورة دوم متوسطه بود. روش تحقیق از نوع آمیخته اکتشافی است که داده‌های آن به شیوة میدانی و با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید. جامعة آماری شامل متخصصان برنامه‌ریزی درسی و همة دبیران و کارشناسان دورة متوسطه نظری استان فارس بود. نمونة آماری در بخش کمّی در دو مرحله انتخاب گردید. در ابتدا ده نفر از متخصصان برنامه‌ریزی درسی به صورت هدفمند انتخاب شدند و سپس از بین همة دبیران و کارشناسان دورة متوسطه نظری استان فارس که در زمینة برنامه‌ریزی درسی صاحب‌نظر بودند هشتاد نفر به عنوان نمونة آماری به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری برای جمع‌آوری داده‌ها، در مرحله کیفی شامل تحلیل محتوای قیاسی و در مرحله کمّی پرسش‌نامه محقق ساخته بود که روایی صوری آن و پایانی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسش‌نامه 92/0 مورد تأیید قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از تحلیل محتوای کیفی با نظام مقوله‌بندی قیاسی و روش‌های کمی از جمله تحلیل عاملی از طریق نرم‌افزار SPSS تحلیل شد. یافته‌های کیفی الگوی طراحی شده ویژگی‌های مرتبط با عناصر اصلی هدف، محتوا، روش و ارزش‌یابی را مورد تأیید قرار داد و یافته‌های کمّی گویای اعتبارسنجی الگوی طراحی شده بود. پس می‌‌توان نتیجه گرفت که برنامة درسی مبتنی بر شایستگی عمومی برای دورة دوم متوسطه نظری در این پژوهش می‌‌تواند در نظام آموزشی جدید مورد استفاده قرار گیرد.
معصومه رنج بخش؛ مالک میرهاشمی؛ خدیجه ابوالمعالی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه به نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی انجام شد. در مطالعه توصیفی همبستگی با مدل معادله های ساختاری حاضر، از بین جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر ۱۶ تا ۱۸ ساله شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398، نمونه آماری به تعداد ۳۵۰ نفر به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه به نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی انجام شد. در مطالعه توصیفی همبستگی با مدل معادله های ساختاری حاضر، از بین جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر ۱۶ تا ۱۸ ساله شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398، نمونه آماری به تعداد ۳۵۰ نفر به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با پرسش‌نامه های عملکرد تحصیلی، انگیزش تحصیلی و پرسش‌نامه شایستگی اجتماعی-هیجانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی و ...) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری) به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد که بین مهارت‌های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی رابطه معنادار وجود دارد. به عبارت دیگر، بین مهارت‌های اجتماعی عاطفی با عملکرد تحصیلی ارتباط مستقیم وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این ارتباط را به صورت معنادار میانجی گری می کند (01/0>p). پیشنهاد میشود از نتایج پژوهش حاضر به عنوان چارچوبی برای طراحی برنامه های آموزشی در جهت تقویت عملکرد تحصیلی دانش آموزان استفاده شود.
هوشنگ گراوند؛ حمیده پاک مهر
چکیده
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه‌ای روحیة پژوهشی در رابطه میان جهت‌گیری‌های انگیزشی و فشارآورهای تحصیلی با خودکارآمدی پژوهشی در راستای ارائة یک مدل علّی برای روابط بین متغیرهای پژوهش بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با آزمون مدل معادلات ساختاری و جامعة آماری شامل همة دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی در سال تحصیلی 99-1398 بود ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه‌ای روحیة پژوهشی در رابطه میان جهت‌گیری‌های انگیزشی و فشارآورهای تحصیلی با خودکارآمدی پژوهشی در راستای ارائة یک مدل علّی برای روابط بین متغیرهای پژوهش بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با آزمون مدل معادلات ساختاری و جامعة آماری شامل همة دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی در سال تحصیلی 99-1398 بود که برای انتخاب گروه نمونة آماری به تعداد قابل کفایت برای آزمون مدل با توجه به نظر لوهلین و بیاوجیان (2016) در ازای هر متغیر 15 نفر نمونه در نظر گرفته شد. 280 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های خودکارآمدی پژوهشی صالحی (1389)، انگیزش پژوهشی صالحی (1390)، روحیة پژوهشی شیرزاد و همکاران (1395) و فشارآورهای تحصیلی کامکاری و همکاران (1389) استفاده شد. تحلیل‌ها به روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از 22 SPSS و آموس 24 AMOS انجام شدند. نتایج نشان داد مدل پیشنهادی با داده‌های این پژوهش برازش مناسب و مطلوبی دارد (044/0=RMSEA، 99/0=GFI، 96/0=AGFI، 997/0=CFI). جهت‌گیری‌های انگیزش درونی پژوهشی و انگیزش بیرونی پژوهشی دارای اثر مثبت بر روحیة پژوهشی و خودکارآمدی پژوهشی بودند. بی‌انگیزگی پژوهشی دارای اثر مستقیم و منفی بر روحیة پژوهشی بود؛ اما دارای اثر مستقیمی بر خودکارآمدی پژوهشی نبود. فشارآورهای تحصیلی اثر مستقیمی بر روحیه و خودکارآمدی پژوهشی نداشتند. همچنین اثر مستقیم روحیة پژوهشی بر خودکارآمدی پژوهشی مثبت و معنادار بود. نتایج غیرمستقیم مسیرها نشان داد که جهت‌گیری انگیزش درونی و بی‌انگیزگی پژوهشی با میانجی‌گری روحیة پژوهشی اثر غیرمستقیم بر خودکارآمدی پژوهشی دارند؛ اما جهت‌گیری انگیزش بیرونی پژوهشی و فشارآورهای تحصیلی با میانجی‌گری روحیة پژوهشی اثر غیرمستقیم بر خودکارآمدی پژوهشی نداشتند. 46 درصد از پراکندگی نمرات روحیة پژوهشی و 16 درصد از پراکندگی نمرات خودکارآمدی پژوهشی به وسیله جهت‌گیری‌های انگیزش پژوهشی و فشارآورهای تحصیلی تبیین شد. یافته‌ها با نتایج پژوهش‌های مشابه قبلی هم‌خوانی داشت وگامی مهم برای تبیین عوامل موثر بر خودکارآمدی پژوهشی و همچنین به عنوان الگویی مناسب برای طراحی برنامه‌های جامع مؤثر بر پژوهش است.
صفدر نبی زاده؛ رسول کردنوقابی؛ ابوالقاسم یعقوبی؛ خسرو رشید
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش‌های کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی و یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه‌های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی کودکان بود. روش این مطالعه به شیوة نیمه آزمایشی و با طرحپیش آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل نابرابر بود جامعة پژوهش شامل دانش‌آموزان پسر ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی روش‌های کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی و یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه‌های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی کودکان بود. روش این مطالعه به شیوة نیمه آزمایشی و با طرحپیش آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل نابرابر بود جامعة پژوهش شامل دانش‌آموزان پسر دورة دوم ابتدایی شهر همدان در سال 98-1397 بود که 54 نفر از آنها، با شیوة خوشه‌ای انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (18 نفره) و یک گروه کنترل (18 نفره) قرار گرفتند. ابتدا افراد گروه‌های آزمایش و کنترل مقیاس شایستگی‌های اجتماعی- هیجانی ژو و‌ای (2012) و آزمون محقق ساخته عملکرد تحصیلی را در مرحله پیش‌آزمون تکمیل کردند. سپس افراد یک گروه آزمایش در 10 جلسه تحت آموزش روش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی و گروه آزمایشی دیگر در 18 هفتة (90 فایل صوتی) تحت آموزش روش یادگیری اجتماعی- هیجانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی قرار گرفتند و در گروه کنترل هیچ مداخله‌ای صورت نگرفت. بعد از اتمام آموزش همه گروه‌ها دوباره ابزار را در مرحله پس‌آزمون تکمیل کردند. نتایج به دست آمده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که اثربخشی دو روش ذهن‌آگاهی بر افزایش مؤلفه‌های شایستگی اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی معناداری بود (01/0p>). اما تفاوت معناداری در اثربخشی دو روش مشاهده نشد (05/0p>). بر اساس این یافته‌ها می‌‌توان نتیجه گرفت که ذهن‌آگاهی می‌‌تواند به عنوان یک روش تأثیرگذار بر ارتقاء شایستگی‌های اجتماعی- هیجانی و عملکرد تحصیلی در مدارس ابتدایی مورد استفاده قرار بگیرد.
