با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید رجائی

2 دانشجوی دکترای دانشگاه آزاد

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی رابطه بین شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جو عاطفی خانواده و شیوه‌های فرزندپروری با انگیزش تحصیلی انجام شده است.
برای انجام این تحقیق 600 نفر از دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر تهران به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. در این تحقیق برای جمع‌آوری اطلاعات، از چهار پرسش‌نامه انگیزش تحصیلی، جو عاطفی خانواده، شیوه‌های فرزندپروری و پرسش‌نامه شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خانواده استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. بر اساس پیشینه تحقیقات انجام شده، مدل اولیه‌ای برای بررسی روابط بین متغیرها در نظر گرفته شد.
نتایج تحلیل نشان داد که مدل با داده‌های این پژوهش برازش مناسبی دارد. نتایج نشان داد که جو عاطفی، شرایط اقتصادی، شرایط اجتماعی و شرایط فرهنگی به ترتیب با مقدار اثر 86/0، 46/0، 15/0 و 41/0 بر شیوه‌های فرزندپروری تأثیر مستقیم و تأثیرگذار بودند. در حالی که از بین شرایط خانوادگی فقط شرایط اقتصادی با مقدار اثر 41/0 بر جو عاطفی تأثیر مستقیم داشت. تأثیر جو عاطفی با مقدار اثر 56/0 و شرایط اقتصادی با مقدار اثر 41/0 بر انگیزش به صورت مستقیم تأثیرگذار بود. شرایط اجتماعی، شرایط فرهنگی و جو عاطفی نیز به ترتیب با مقدار اثر 36/0، 39/0 و 89/0 بر انگیزش به صورت غیرمستقیم تأثیر داشتند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شرایط خانوادگی 19 درصد از متغیر انگیزش را تبیین و پیش‌بینی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Modeling of the Relationship of Family Factors Affecting on the Academic Moti-vation of High School Students in Tehran City

نویسندگان [English]

  • sadegh nasri 1
  • rohallah teymori 2
  • maryam hamidi mejlej 1

چکیده [English]

The present study has been undertaken with the objective of modeling related to the relationship between the family’s social, economic, cultural conditions, emotional atmosphere of family and parenting styles with academic motivation. As shown that the research method was descriptive – correlational.For this research, 600 high school students in Tehran were selected by multistage cluster sampling. Four Academic Motivation Scales, emotional atmosphere of family, questionnaire related to the parenting styles and economic, cultural and social conditions were used in this research. Data were analyzed using descriptive statistics, path analysis method. According to the conducted research, the initial model was used to examine the relationships between variables affecting academic motivation. Data analysis showed that the model used in this study is very valuable. Also, it showed that emotional atmosphere, economic condition, social condition and cultural conditions had a direct and meaningful effect on parenting styles while the loss of family circumstances had a significant and direct effect only on emotional atmosphere. But the effect of emotional atmosphere and economic condition on academic motivation was meaningful. Cultural -social conditions and emotional atmosphere had a significant and indirect effect on academic motivation. The results indicated that family circumstances has explained and predicted 19% of the academic motivation variable.

باقری، م. (1372). بررسی رابطه شیوه‌های فرزندپروری با انگیزه پیشرفت و رابطه متغیر اخیر با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر دوره راهنمایی اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
بحرانی، م. (1384). مطالعه انگیزش تحصیلی دانش آموزان متوسطه استان فارس و عوامل همبسته با آن.نشریه علوم انسانی و علوم اجتماعیدانشگاه شیراز.دوره 2 شماره 4 زمستان 1384. ص. 155-104.
تاج‌وند، ا. (1377). بررسی رابطه بین هوش، نیاز به پیشرفت، سبکهای فرزندپروری و زمان عضویت با عملکرد دانش‌آموزان در اهواز.کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی. اهواز. دانشگاه شهید چمران.
جوانبخت، ف. (1384) بررسی رابطه بین سبک‌های فرزندپروری و نیاز به پیشرفت.کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران
حقیقی، ج؛ شکرکن، ح؛ شوشتری، م. (1381). شیوه‌های فرزندپروری. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، سال نهم و. شماره 1 و 2. ص. 108-79.
ریو، م. (2005). انگیزش و هیجان. ترجمه یحیی، سیدمحمدی، (1386).  Reeve, J. (2005).  تهران. انتشارات ویرایش. چاپ چهارم.
سیف، ع. (1386). روان‌شناسی تربیتی. تهران. انتشارات آگاه
مولوی, پ؛ رستمی، خ؛ فدایی‌نائینی, ع؛ محمدنیا, ح. (1386). بررسی عوامل مؤثر در کاهش انگیزه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. نشریه علمی سازمان نظام پزشکی اسلامی ایران. جلد 25. شماره 1.
نریمانی، م. (1384). بررسی انگیزه تحصیلی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی. کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی. اردبیل. دانشگاه محقق اردبیلی.
هومن، ح. (1384). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل. انتشارات سمت.
 
 
 
Busato, V; Prisb, F; Elshouta, J; Hamakera, C. (2000). Intellectual ability, learning style, personality ,achievement motivation and academic success of pcychology students in higher education. Personal and Individual Differences. Volume. 29. Issue 6.
Cassidy, T. (2000). Social background, achievment motivation, optimism and health:A longitudinal study. Counselling psychology Quartery. Volume. 12. Issue 4.
Clarke, N. (2010). Emotional intelligence and learning in teams. Journal of Workplace Learning Volume. 22. Issue. 3 .
Fontyne, P ; Sarrazin ,P.,& Famose, J .P. (2001). Culture and achievement motivation in sport: Agualitative comparative study between Maghrebian. Volume. 12. Issue. 2 .
Koutsoulis, M., & Ambell, J. (2001). Family processes affect students  motivation, and science and math achievement in Cypriot high schools: Structural Equation Modeling. Personal and Individual Differences. Volume. 31. Issue 7.
Oriahi. C. (2009).Influence of motivation on student a performance. The Social Sciences.4(1),3-36
Pintrich, P; Schunk, H. (2011). Motivation in education (theory, research and applications), Mehrnaz Shahrarai. Tehran: ELM Publication. second edition. 
Ryan, R; Deci , L. (2000). "Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology. Volume. 3. Issue.5.
Sirin .S. (2005). Socioeconomic status and academic achievement: A meta-analytic review of research. Review of Educational Research. Volume 2. Number 6. pp.417-453.
Tucker, C; Zayco, R; Herman, K. (2002). Teacher and child variables as predictors of academic engagement among low-income Africa American children. Psychology  in the School. Volume 3. Number 12.
Vallerend, R; Pelletier, L; Blais, M; Briere, N; Senecal, C & Vallieres, E. (1992). The Academic Motivation Scale:A measure of intrinsic, extrinsic, and A  motivation in education. Journal of Educational and Psychological Measurement. Volume 3. Number 12.