با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی ،دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران

2 استاد، روان‌شناسی شناختی، دانشگاه پیام نور

چکیده

پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌ای راهبردهای نظم‌بخشی شناختی هیجان در رابطة تنیدگی تحصیلی ادراک شده و هیجانات پیشرفت دانشجویان انجام شد. 330 دانشجوی مقطع کارشناسی به پرسش‌نامة تنیدگی تحصیلی ادراک شده (زاژاکووا، لینچ و اسپنشادا، 2005)، پرسش‌نامة نظم‌بخشی شناختی هیجان (CERQ، گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون، 2001) و نسخة کوتاه پرسش‌نامة هیجانات پیشرفت (AEQ، عبدالله پور، 1394) پاسخ دادند. در مطالعه همبستگی حاضر، به منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض، از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل مفروض واسطه مندی نسبی راهبردهای نظم‌بخشی شناختی هیجان در رابطه بین تنیدگی تحصیلی ادراک شده و هیجانات پیشرفت مثبت و منفی با داده‌ها برازش مطلوبی دارد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که در مدل مفروض، تمامی وزن‌های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار هستند و در این مدل به ترتیب 25 و 21 درصد از پراکندگی نمرات هیجانات پیشرفت مثبت و هیجانات پیشرفت منفی از طریق متغیرهای مکنون تنیدگی تحصیلی ادراک شده و راهبردهای نظم‌بخشی شناختی هیجان تبیین می‌شود. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که بخشی از پراکندگی مشترک بین دوایر مفهومی تنیدگی تحصیلی ادراک شده و هیجانات پیشرفت مثبت و منفی از طریق راهبردهای نظم‌بخشی شناختی هیجان تبیین‌پذیر است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Cognitive Emotion Regulation Strategies on the Rela-tionship Between Perceived Academic Stress and Achievement Emotions

نویسندگان [English]

  • ali khodaei 1
  • hossein zare 2

1 Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Professor, Cognitive Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

This study examined the mediating effect of cognitive emotion regulation strategies on the relationship between perceived academic stress and achievement emotions. In a sample consisting of 330 university students, the Perceived Academic Stress Questionnaire (PASQ, Zajacova, Lynch & Espenshade, 2005), the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ, Garnefski, Kraaij & Spinhoven, 2001), and Achievement Emotion Questionniare-Revised (AEQ-R, Abdollahpour, 1394) were administered. Structural equation modeling was used to assess the mediating effects model of cognitive emotion regulation strategies on the relationship between perceived academic stress and achievement emotions. Results showed that the partially mediated model of cognitive emotion regulation strategies on the relationship between perceived academic stress and achievement emotions had good fit to data. Furthermore, all of the regression weights in the hypothesized model were statistically significant and model' predictors accounted for 25% and 21% of the variance in positive and negative achievement emotions, respectively. In sum, the findings show that a part of available variance between conceptual cycles of perceived academic stress and positive and negative achievement emotions can be accounted for by cognitive emotion regulation strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic Stress
  • Cognitive Emotion Regulation Strat-egies
  • Achievement Emotions
  • Mediation Analysis
اسمعیلی، ن.، شکری، ا.، فتح آبادی، ج. و حیدری، م (1394). آزمون روابط ساختاری بین باورهای خودکارآمدی تحصیلی، الگوهای اسنادی، راهبردهای مقابله، هیجان‌های پیشرفت و اهمال‌کاری تحصیلی در دانشجویان. فصلنامة پژوهش در نظام‌های آموزشی، سال 9، شمارة 30، 112-63.
باغی، ز.، شکری، ا.، فتح آبادی، ج. و حیدری، م (1396). مدل یابی پیشایندها و پسایندهای هدف پیشرفت در دانشجویان: یک تحلیل میانجی‌گر. فصلنامة پژوهش در نظام‌های آموزشی، شمارة 37، 92-59.
حسین آبادی، م.، و شکری، ا (1394). آزمون هم‌ارزی جنسی ساختار عاملی نسخة کوتاه پرسش‌نامة نظم‌دهی شناختی هیجان. فصلنامة روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، سال دوازدهم، شمارة 46، 211-199.
داودوندی، فرزانه.، و شکری، امید (1395). فرایندهای ارزیابی شناختی، هیجانات پیشرفت و تعهد تحصیلی: یک تحلیل واسطه‌ای. فصلنامة روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، سال سیزدهم، شمارة 50، 198-183.
شکری، ا.، کرمی نوری، ر.، فراهانی، م. ن.، و مرادی، ع. ر (1389). آزمون ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسش‌نامه استرس تحصیلی. مجله علوم رفتاری. دورة 4، شمارة 4، 283-277.
شکری، امید.، شهیدی، شهریار.، مظاهری، محمدعی.، فتح آبادی، جلیل.، رحیمی نژاد، سیدپیمان.، و خانجانی، مهدی (1393). اثربخشی برنامة مداخله‌ای ایمن‌سازی روانی دانشجویان در برابر تجربه‌های هیجانی منفی بر اساس الگوی پیشگیری پنسیلوانیا. فصلنامة مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، سال چهارم، شمارة 7، 190-165.
طاعتی، ف.، شکری، ش.، و شهیدی، ش (1392). نقش واسطه‌ای خوشبینی در رابطة بین تجارب تحصیلی تنیدگی زا و واکنش به این تجارب. دوفصلنامه روان‌شناسی معاصر، شمارة 15، 90-73.
عبدالله پور، م. آ.، درتاج، ف.، و احدی، ح (1395). تحلیل روان‌سنجی نسخة فارسی سیاهة فرسودگی تحصیلی. فصلنامة اندازه‌گیری تربیتی،
عبدالله پور، م. آ.، و شکری، ا (1394). تحلیل مشخصه‌های روان سنجی فهرست مشغولیت تحصیلی در دانشجویان ایرانی. مجلة مطالعات آموزش و یادگیری، دورة هفتم، شمارة 2، 108-90.
گشتاسبی، زهرا.، شکری، امید.، فتح آبادی، جلیل.، و شریفی، مسعود (1396). تاثیر برنامة بازآموزی اسنادی بر هیجانات پیشرفت و مشغولیت تحصیلی دانشجویان. فصلنامة پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، سال چهارم، شمارة 4، 38-23.
موسوی، الهام.، علیپور، احمد.، آگاه هریس، مژگان. و زارع، حسین (1393). تاثیر برنامة جدید لرن (LEARN) در کاهش استرس ادراک شده و نگرانی دانشجویان. فصلنامه روان‌شناسی سلامت، سال 3، شمارة 2، 63-47.
 
 
American Institute of Stress. (2007). Stress, definition of stress, stressor. [Online]. Available: www. stress. org/topic-definition-stress. htm.
Ang, R. P. & Huan, V. (2006). Academic Expectations Stress Inventory: Development, Factory Analysis, Reliability, and Validity. Educational and Psychological Measurement, 66 (3), 522-539.
Bataineh, N. (2013). Academic Stress among Undergraduate Students : The Case of Education Faculty at King Saud University, International Interdisciplinary Journal of Education, 2 (1), 82-88
Berking, M. & Znoj, H. (2008). Development and validation of a self-report measure for the assessment of emotion regulation skills (SEK-27). Zeitschrift Fur Psychiatrie Psychologie Und Psychotherapie, 56 (2) , 141–153.
Bolger, N. & Amarel, D. (2007). Effects of social support visibility on adjustment to stress: Experimental evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 92, 458-475.
Bonanno, G. A., Papa, A., Lalande, K., Westphal, M. & Coifman, K. (2004). The importance of being flexible: The ability to both enhance and suppress emotional expression predicts long-term adjustment. Psychological Science, 15 (7), 482-487.
Bridges, L. J., Denham, S. A. & Ganiban, J. M. (2004). Definitional issues in emotion regulation research. Child Development, 75 (2), 340-345.
Busari, D. A. (2016) Comparative Evaluation of the academic performance of single-sex and co-educational Secondary School students in Ibadan, South West Nigeria Africa Journal for Psychological Study of Social Issues Vol. 19 No. 1 2016.
Calkins, S. D. (2010). Commentary: Conceptual and methodological challenges to the study of emotion regulation and psychopathology. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 32 (1) , 92-95.
Cleary, T. J., Velardi, B. & Schnaidman, B. (2017). Effects of the Self-Regulation Empowerment Program (SREP) on middle school students' strategic skills, self-efficacy, and mathematics achievement. Journal of School Psychology, 64, 28–42.
D’Acremont, M. & Van der Linden, M. (2007). How is impulsivity related to depression in adolescence? Evidence from a French validation of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. Journal of Adolescence, 30, 271-282.
Desai, M. (2010). A Rights-Based Preventative Approach for Psychosocial Well-Being in Childhood, Children’s Well-Being. Indicators and Research 3, Springer Science+Business Media B. V.
Garnefski, N. & Kraaij, V. (2007). The Cognitive Emotion Regulation Questionnaire psychometric features and prospective relationships with depression and anxiety in adults. European Journal of Psychological Assessment, 23 (3) , 141-149.
Garnefski, N., Kraaij, V. & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation, and emotional problems. Personality and Individual Differences, 30, 1311–1327.
Garnefski, N., Legerstee, J., Kraaij, V. V., Van Den Kommer, T. & Teerds, J. (2002). Cognitive coping strategies and symptoms of depression and anxiety: A comparison between adolescents and adults. Journal of Adolescence, 25, 603-611.
Goetz, T., Cronjaeger, H., Frenzel, A. C., Lüdtke, O. & Hall, N. C. (2010). Academic self-concept and emotion relations: Domain specificity and age effects. Contemporary Educational Psychology, 35, 44–58.
Goetz, T., Frenzel, A. C., Hall, N. C. & Pekran, R. (2008). Antecedents of academic emotions: Testing the internal/external frame of reference model for academic enjoyment. Contemporary Educational Psychology, 33, 9-33.
Gratz, K. L. & Tull, M. T. (2010). Emotion regulation as a mechanism of change in acceptance and mindfulness- based treatments. In R. A. Baer (Ed.), Assessing mindfulness and acceptance: Illuminating the processes of change. Oakland, CA: New Harbinger Publications.
Kline, R. B. (2005). Principles and practices of Structural Equation Modeling (2nd Eds. ). New York: Guilford.
Klink, J. L., Byars-Winston, A. & Bakken, L. L. (2008). Coping efficacy and perceived family support: potential factors for reducing stress in premedical students. Medical Education, 42, 572–579.
Kormi-Nouri, R., Macdonald, S., Farahani, M. N., Trost, K, & Shokri, O. (2015). Academic stress as a health measure and its relationship to patters of emotion in collectivist and individualist cultures: Similarities and differences. International Journal of Higher Education, 4 (2), 92-103.
Lazarus, R. S. (1999). Stress and emotion: A new synthesis. New York: Springer.
Lazarus, R. S. (2006). Stress and Emotion: A new synthesis. New York: Springer.
Li, M. H. (2008). Relationships among stress coping, secure attachment, and the trait of resilience among Taiwanese college students. College Student Journal, 42 (2), 312-325.
Martin, A. J. (2008). Enhancing student motivation and engagement: The effects of a multidimensional intervention. Contemporary Educational Psychology, 33, 239–269.
Mauss, I. B., Bunge, S. A. & Gross, J. J. (2007). Automatic emotion regulation. Social and Personality Psychology Compass, 1, 146-147.
Mauss, I. B., Levenson, R. W., McCarter, L., Wilhelm, F. H. & Gross, J. J. (2005). The tie that binds? Coherence among emotion experience, behavior physiology. Emotion, 5 (2) , 175-190.
Meyers, L. S., Gamest. G. & Goarin, A. J. (2006). Applied multivariate research, design and interpretation. Thousand oaks. London. New Deihi, Sage publication.
Pekrun, R., Goetz, T. & Perry, R. P. (2005). Achievement Emotions Questionnaire (AEQ), Users manual. Munich, Germany: Department of psychology, University of Munich.
Pekrun, R., Goetz, T., Frenzel, A, C., Barchfeld, P. & Perry, R. P. (2011). Measuring emotions in students learning and performance: the Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary Educational Psychology, 36, 36 - 48.
Pekrun, R., Goetz, T., Titz, W. & Perry, R. P. (2002). Academic emotions in students’ self-regulated learning and achievement: A program of quantitative and qualitative research. Educational Psychologist, 37, 91–106.
Peng, L., Li, M., Zuo, X., Miao, Y., Chen, L., Yu, Y., Liu, B. & Wang, T. (2014). Application of the Pennsylvania resilience training program on medical Students. Personality and Individual Differences, 61–62, 47–51.
Roberton, T., Daffern, M. & Bucks, R. S. (2012). Emotion regulation and aggression. Aggression and Violent Behavior, 17, 72-82.
Schwarzer, R. & Knoll, N. (2007). Functional roles of social support within the stress and coping process: A theoretical and empirical overview. International Journal of Psychology, 42, 243–252.
Steinhardt, M. A. & Dolbier, C. L. (2008). Evaluation of a resilience intervention to enhance coping strategies and protective factors and decrease symptomatology. Journal of American College Health, 56 (4), 445-453.
Tomba, E., Belaise, C., Ottolini, F., Ruini, C., Bravi, A., Albieri, E., Rafanelli, C., Caffo, E., Fava, G. A. (2010). Differential effects of well-being promoting and anxiety-management strategies in a non-clinical school setting. Journal of Anxiety Disorders, 24, 326–333.
weston, R. & Gore, Jr. P. A. (2006). A brief guide to structural equation modeling. Journal of Counseling Psychology, 5, 719-751.
Wilks, S. E., Spivey, C. A. (2009). Resilience in Undergraduate Social Work Students: Social Support and Adjustment to Academic Stress. Social Work Education: The International Journal, 14, 1470-1227.
You, J. W. & Kang, M. (2014). The role of academic emotions in the relationship between perceived academic control and self-regulated learning in online learning. Computers & Education, 77, 125-133.
Zajacova, A., Lynch, S. M. & Espenshade, T. J. (2005). Self-efficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46 (6), 678-706.