فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

تاثیر آموزه‌های قصه‌های قرآنی به روش حلقه کندوکاو بر قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی شهر همدان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی/دانشگاه پیام نور همدان

چکیده

هدف این پژوهش تعیین تاثیر آموزه­های قصه­های قرآنی به روش حلقه­ کندوکاو بر قضاوت اخلاقی دانش­آموزان بود. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه کنترل بود. از بین جامعه آماری دانش­آموزان پسر و دختر پایه ششم دوره ابتدایی آموزش و پرورش شهر همدان در سال تحصیلی 97-1396 نمونه­ای به حجم 120 نفر تعیین شد که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب گردیدند و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای گردآوری داده­ها از آزمون قضاوت اخلاقی سینها و وارما (1998) در پیش­آزمون و پس­آزمون استفاده شد. گروه‌ آزمایش طی سه ماه به مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌‌ای هر هفته یک جلسه آموزش قصه‌های قرآنی به روش حلقه کندوکاو را بر اساس مجموعه داستان‌های پیامبران و بزرگان از انتشارات سایه‌گستر دریافت کرد، اما به گروه کنترل آموزشی ارائه نشد. برای تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری و ساده استفاده شد. داده‌ها با استفاده نرم­افزار آماری SPSS 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد میانگین نمرات قضاوت اخلاقی و مولفه­های آن در بین دانش­آموزان گروه آزمایش از گروه کنترل به طور معنی­داری بیش­تر است. بنابراین فرضیه پژوهش تایید شد. هم­چنین نتایج نشان داد اثر تعاملی آموزش و جنسیت بر نمرات قضاوت اخلاقی دانش­آموزان معنی­داری نیست. از این رو می­توان گفت آموزه­های قصه­های قرآنی به روش حلقه­ کندوکاو بر قضاوت اخلاقی دانش­آموزان پسر و دختر تاثیر همسانی داشته است. پس می­توان نتیجه­گیری کرد از آموزش قصه­­های قرآنی به روش حلقه کندوکاو می­توان برای ارتقای قضاوت اخلاقی دانش­آموزان پسر و دختر استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Teaching the Quranic Stories by the Method of the Community of Inquiry on the Moral Judgment of Students of the Sixth Grade of Elemen-tary School of Hamedan

نویسنده [English]

  • Nasrolah Erfani

Department of Psychology, Faculty of Humanities Science, Payame Noor University , Hamadan, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the effect of teaching the Quranic stories through the community of inquiry method on the moral judgment of students. The research method was semi-experimental by pretest-posttest with unequal control group design. A sample of 120 students was selected from the statistical population of the male and female students of the sixth grade of primary schools in Hamedan during the academic year of 2017-18. They were selected by multi-stage random sampling and randomly assigned to experimental and control groups were replaced. For data collection, the Moral Judgment Test of Sinha and Varma (1998) was used in the pretest and post-test. The experimental group received a course of teaching Quranic stories during 2.5 months in 10 ninety-minute sessions. The text book was the collection of stories from the prophets and great religious men from Sayegostar publication. The course was not provided for the education control group. To analyze the data, multivariate and simple covariance analysis was used. Data were analyzed with SPSS-24 software. The results showed that the mean scores of moral judgment and its components among the students of the experimental group were significantly higher than the control group. Therefore, the research hypothesis was confirmed. Also, the results showed that the gender and interactive effect of education on students' moral judgment scores was not significant. Therefore, it can be said that teaching the Quranic stories by method of the community of inquiry have a similar effect on the moral judgment of male and female students. Thus, it can be concluded that the teaching of Quranic stories through the method of the community of inquiry can be used to enhance the moral judgment of male and female students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quranic Stories
  • Community of Inquiry
  • Moral Judg-ment
  • student
  • Gender
مراجع
اسکندری، حسین و کیانی، ژاله (1386). بررسی تاثیر داستان بر افزایش مهارت فلسفه‌ورزی و پرسشگری دانش‌آموزان. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 2 (7): 39-1.
اکرمی، لیلا؛ قمرانی، امیر و یارمحمدیان، احمد (1393). اثربخشی آموزش فلسفه بر قضاوت اخلاقی و عزت نفس دانش‌آموزان نایین. فصلنامه تفکر و کودک، 5 (2): 18-1.
باقری، خسرو (1386). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مدرسه.
بدری گرگری، رحیم و نویدیان، انور (1394). بررسی تاثیر آموزش فلسفه بر قضاوت اخلاقی و خودکارآمدی هیجانی دانش‌آموزان. فصلنامه فلسفه و کودک، 11 (3): 106-95.
جلیلیان، سهیلا؛ عظیم پور، احسان و جلیلیان، فریبا (1395). اثربخشی برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر پرورش توانایی حل مسأله و قضاوت اخلاقی در دانش‌آموزان. فصلنامه پژوهش‌های تربیتی، 32 (1 و 2): 97-76.
جهانی، جعفر (1381). نقد و بررسی مبانی فلسفی الگوی آموزش تفکر انتقادی متیو لیپمن. فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، 12 (42): 55-35.
جهانی، جعفر (1386). بررسی تأثیرات برنامه آموزش فلسفه به کودکان در رشد منش‌های اخلاقی دانش‌آموزان، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 2 (7): 59-37.
چمبرز، دیویی، دبلیو (1366). قصه‌گویی و نمایش خلاق. ترجمه ثریا قزل ایاع. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 1977).
حسینی (ژرفا)، ابوالقاسم (1379). مبانی هنری قصه‌های قرآن. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
دلاور، علی (1382). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
رحمان‌ دوست، مصطفی (1381). قصه‌گویی، اهمیت و راه و رسم آن. تهران: رشد.
زندی پور، طیبه و ژیان باقری، معصومه (1385). نقش داستان درمانی به روش مشاوره گروهی بر رشد استدلال اخلاقی دختران نوجوان بزهکار کانون اصلاح و تربیت تهران.  فصلنامه دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 8 (30): 104-87.
سیروسی، مهسا؛ دوکانه ای فرد، فریده و حسنی، فریبا (1390). بررسی تاثیر آموزش گروهی داستان بر قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان دختر پایه چهارم دبستان مدارس دولتی شهر تهران. فصلنامه تحقیقات روان شناختی، 3 (11): 14-1.
شاه آبادی، محمد رضا؛ احقر، قدسی و بهشتی، سعید (1395). تاثیر قصه‌های قرآنی بر مهارت پرسشگری دانش‌آموزان. فصلنامه خانواده و پژوهش، 13 (32): 46-33.
شکری، امید؛ عبدالله پور، محمد آزاد و تقوایی نیا، علی (1397). مشخصه‌های روان سنجی مقیاس کارآمدی معلم برای آموزش اخلاقی دانش‌آموزان. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 6 (21): 42-31.
شکوهی، غلام حسین (1372). تعلیم و تربیت و مراحل آن. مشهد: آستان قدس رضوی.
شیولسون، ریچارد (1393). استدلال آماری در علوم رفتاری: استنباط آماری. ترجمه علی رضا کیامنش. تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه علامه طباطبایی. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 1996).
صفایی مقدم، مسعود (1377). برنامه آموزش فلسفه به کودکان. فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، 8 (26 و 27): 184-161.
عرفانی، نصراله (1392). آموزش و سنجش مهارت‌های تفکر. همدان: فراگیر هگمتانه.
عظیم پور، علی رضا؛ اسکندری، حسین و ابراهیمی قوام، صغری (1395). بررسی اثرگذاری آموزش فلسفه به کودکان بر تحول اخلاقی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی در شهر تهران. فصلنامه مطالعات روان شناسی تربیتی، 13 (23): 82-65.
قائدی، یحیی. (1383). آموزش فلسفه به کودکان، بررسی مبانی نظری. تهران: دواوین.
قشقایی محمودی، ندا (1395). تاثیر آموزش فلسفه بر قضاوت اخلاقی و تفکر انتقادی نوجوانان 10-16 سال شهر شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
کریمی، روح اله (1394). بررسی مبانی نظری تربیت اخلاقی در حلقه کندوکاو اخلاقی. فصلنامه مبانی تعلیم و تربیت، 5 (2): 87-62.
کشانی، مهدیه و رستمی نسب، عباس علی (1395). الگوهای تحریک و بسط تفکر در حلقه کندوکاو قرآنی. فصلنامه تفکر و کودک، 7 (2): 45-25.
ماهروزاده، طیبه و تجری، الهام (1394). بررسی تاثیر داستان‌های گلستان سعدی بر پرورش قضاوت اخلاقی نوجوانان با استفاده از آموزش فلسفه به کودکان. فصلنامه تفکر و کودک، 2 (10): 26-5.
مرعشی، سید منصور و خزامی، پروین (1389). بررسی تاثیر اجرای برنامه آموزش فلسفه برای کودکان به روش اجتماع پژوهشی بر رشد قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر اهواز. فصلنامه تفکر و کودک، 1 (1): 102-83.
میرز، لاورنس اس.؛ گامست، گلن و گارینو، ا. جی. (1394). پژوهش چند متغیری کاربردی. ترجمه حسن پاشا شریفی، ولی الله فرزاد، سیمن دخت رضاخانی، حمیدرضا حسن آبادی، بلال ایزانلو و مجتبی حبیبی. تهران: رشد. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2006).
 
 
Benade, L. (2011). Philosophy for Children (P4C): A New Zealand school-based action research case study. New Zealand Journal of Teachers’ Work, 8(2): 141-155.
Cam, P. (2001). Thinking stories. Australia: Heleire Monger.
Cam, P. (2012). Teaching ethics in schools: A new approach to moral education. ACER Press.
Chohen, L. & Manion, L. (2000). Research methods in education (6th ed.). London: Rutledge.
Fisher, R. (1999). Teaching children to learn. London: Blach/ Simon and Schuster/Stanlythornes.
Gasparatou, R. & Kampeza, M. (2012). Introducing P4C in kindergarten in Greece. Analytic Teaching and Philosophical Praxis, 33(1): 72-82.
Green, L. & Condy, J. (2016). Philosophical enquiry as a pedagogical tool to implement the CAPS curriculum: Final year pre-service teachers’ perceptions. South African Journal of Education, 36 (1): 1-8.
Lam, C. M. (2012). Continuing Lipman’s and Sharp’s pioneering work on philosophy for children: using Harry to foster critical thinking in Hong Kong students. Educational Research and Evaluation, 18(2): 187-203.
Lipman, M. & Sharp, A. M. (1995). Ethical inquiry: Instruction Manual to Accompany Lisa. IAPC.
Lipman, M. (1991). Thinking in education. Cambridge: Cambridge University Press.
Mehta, S. & Whitebeard, D. (2005). Philosophy for children and moral development in the Indian context. Cambridge University.
Meir, S. & McCann, J. (2017). An evaluation of P4C. In B. Anderson (ed.) Philosophy for Children: Theories and praxis in teacher education (pp.83-92). Oxon: Routledge.
Sprod, T. (2001). Philosophical discussion in moral education: The community of ethical inquiry. London: Rout Ledge International Studies in the Philosophy of Education.
Topping, K. J. & Trickey, S. (2007a). Collaborative philosophical enquiry for school children: Cognitive effects at 10-12 years. British Journal of Educational Psychology, 77(2): 271-288.
Topping, K. J. & Trickey, S. (2007b). Collaborative philosophical enquiry for school children: Cognitive gains at to year follow-up 10-12 years. British Journal of Educational Psychology, 77(4): 787-796.
Trickey, S. & Topping, K. J. (2006). Collaborative philosophical enquiry for school children: Socio-emotional effects at 10-12 years. School Psychology International, 27(5): 599-614.
Ventista, O. M. (2018). A literature review of empirical evidence on the effectiveness of philosophy for children. Family Resemblances, Current Trends in Philosophy for Children: 448-469.
فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23
بهمن 1397
صفحه 9-20
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار