با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، روانشناسی تربیتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی، واحد دانشگاه آزاد اسلامی سنندج، ، سنندج، ایران

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاداسلامی، سنندج، ایران

چکیده

هدف این پژوهش تدوین مدل علی رضایت از مدرسه بر اساس ادراک محیط کلاس و ادراک حمایت معلم با نقش واسطه‌ای پایستگی تحصیلی و درگیری تحصیلی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و مدل‌ معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش‌آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهرستان نقده تشکیل دادند که در سال تحصیلی 99-98 مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای 550 نفر از دانش‌آموزان انتخاب شدند. پرسشنامه‌های رضایت از مدرسه اندرسون و بروک، ادراک محیط کلاس جنتری و همکاران، ادراک حمایت معلم لنت و همکاران، پایستگی تحصیلی مارتین و مارش و درگیری تحصیلی ریو به عنوان ابزارهای سنجش مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده‌ها با دو نرم‌افزار SPSS و Amosانجام شد. یافته‌ها بیانگر تاثیر مستقیم و غیرمستقیم و معنادار ادراک حمایت معلم و ادراک محیط کلاس بر رضایت از مدرسه از طریق پایستگی تحصیلی و درگیری تحصیلی بود. همچنین پایستگی تحصیلی و درگیری تحصیلی بر رضایت از مدرسه اثر مستقیم و معنادار دارند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در مجموع ادراک حمایت معلم و ادراک محیط کلاس می‌تواند پیش‌بین مناسبی برای رضایت از مدرسه دانش‌آموزان از طریق پایستگی تحصیلی و درگیری تحصیلی آنها باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing of School Satisfaction Model Based on Perception of Classroom Environment and Perception of Teacher Support Mediated by Academic Buoyancy and Academic Engagement

نویسندگان [English]

  • Horeye Bayramnejad 1
  • Yahya Yarahmadi 2
  • Hamzeh Ahmadian 3
  • Maryam Akbari 3

1 Ph.D. Student, Educational Psychology, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Sanandaj, Iran

2 Assistant Professor, Psychology Department, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Sanandaj, Iran

3 Assistant Professor, Psychology Department, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Sanandaj, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was developing a school satisfaction model based on perception of classroom environment and perception of teacher support mediated by academic buoyancy and academic engagement in the students of second cycle of high schools in Naghadeh city through multi-stage cluster sampling method.The data were analyzed by statistical methods including correlation and structural equations model using SPSS and Amos. Questionnaires of Anderson and Brooke's school satisfaction, perception of classroom environment's Gentry et al., perception of teacher support's Lent et al., Martin and Marsh's academic buoyancy, and Reeve's academic engagement were used as data collection tools. The data were analyzed by statistical methods including correlation and structural equations model with SPSS and Amos. Findings showed that academic buoyancy and academic engagement have a direct and significant effect on school satisfaction; while there was a direct, an indirect and a significant effect of the perception of teacher support and the perception of the classroom environment on school satisfaction through academic buoyancy and academic engagement. The results of this investigation showed that in general, the perception of the teacher support and the perception of the classroom environment could be a good predictor of student's school satisfaction through their academic buoyancy and academic engagement

کلیدواژه‌ها [English]

  • Perception of Classroom environment
  • Perception of Teacher Support
  • Academic Buoyancy
  • Academic Engagement
  • School Satisfaction
آجدانی، زهره (1395). پیش‌بینی پایستگی تحصیلی بر اساس سبک‌های یادگیری کلب و حمایت اجتماعی ادراک شده. پایان نامه کارشناسی ارشد، روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود.
آزادی ده بیدی، فاطمه؛ فولاد چنگ، محبوبه (1398). مدل‌ علی درگیری تحصیلی: نقش حمایت تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی. آموزش و ارزشیابی، 12(47)، 183-159.
ابوالمعالی، خدیجه؛ هاشمیان، کیانوش؛ اناری، فهیمه (1391). تعیین سهم مؤلفه‌های ادراک محیط کلاس درس در پیش‌بینی درگیری تحصیلی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران. مجله نوآوری‌های مدیریت آموزشی، 7(3)، 33-19.
احمدی، سحر؛ آقایی، حکیمه (1397). رابطة مدیریت کلاس درس و حمایت عاطفی معلم با سرزندگی تحصیلی. پنجمین همایش ملی روان‌شناسی مدرسه، تهران، انجمن روان‌شناسی تربیتی ایران.
محمدی، آمنه (1396). رابطۀ کیفیت زندگی در مدرسه و ادراک از محیط کلاس با سرزندگی تحصیلی دانش‏آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.
بردبار، مریم؛ یوسفی، فریده (1395). نقش واسطه‌ای فرایندهای نظام خود و هیجان‌های تحصیلی در رابطه بین محیط حامی خودپیروی و درگیری تحصیلی. فصلنامه علمی-پژوهشی روان‌شناسی تحولی (روان‌شناسان ایرانی)، 13(49)، 28-13.
خوش طالع، مهسا (1393). رابطه سبک‌های پردازش اطلاعات و ادراک از محیط کلاس با راهبردهای مطالعه خودتنظیمی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه فردوسی، مشهد.
ربیعی، محمد (1394). پایستگی تحصیلی: نقش عوامل پایدار و ناپایدار روان‌شناخت. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مشاوره کاربردی، 5(2)، 56-37.
ربانی، زینب؛ طالع پسند، سیاوش؛ رحیمیان بوگر، اسحاق؛ محمدی فر، محمد علی (1396). رابطه بافت اجتماعی کلاس با درگیری تحصیلی: نقش واسطه‌ای فرایندهای نظام خود، انگیزش و هیجان‌های تحصیلی. روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 14(53)، 51-37.
سلطانی شال، رضا؛ کارشکی، حسین؛ آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا؛ عبدخدایی، محمدسعید؛ بافنده، حسین (1390). بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه کیفیت زندگی در مدرسه در مدارس شهر مشهد. مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، 19(1)، 93-79.
سیف، علی اکبر (1398). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.
صادقی، مسعود؛ برزگر بفرویی، مهدی (1398). نقش واسطه‌ای هیجانات تحصیلی در رابطۀ نیازهای بنیادی روان‌شناختی و رضایت از مدرسه دانشجویان. مجله پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 11(2)، 43-32.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ کریمیان پور، غفار؛ جلیلیان، سهیلا (1396). پیش‌بینی سرزندگی تحصیلی بر اساس ادراک از محیط یادگیری و سرسختی روان‌شناختی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 10(5)، 374-364.
عزیزی‌نژاد، بهاره (1395). نقش حمایت اجتماعی مدارس بر سازگاری تحصیلی: اثر میانجی رضایت از مدرسه، امیدواری و خودکارآمدی دانش‌آموزان. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، 4(13)، 68-57.
کهریزی، مریم (1393). تاب‌آوری تحصیلی و رضایت از زندگی (رابطة تاب‌آوری با عملکرد تحصیلی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان مقطع متوسطه کرمانشاه). مجله رشد آموزش مشاور مدرسه، 37، 9-5.
میکائیلی منیع، فرزانه؛ مهنا، سعید؛ عیسی زادگان، علی (1393). پیش‌بینی‌کننده‌های شناختی- اجتماعی رضایت از مدرسه در دانش‌آموزان دبیرستانی: آزمون یک مدل علی. مجله نوآوری‌های آموزشی، 52، 48-35.
مهنا، سعید؛ طالع پسند، سیاوش (1395). رابطه بین حمایت‌های محیطی و خودآگاهی هیجانی با درگیری تحصیلی با نقش میانجی بهزیستی تحصیلی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 16، 42-31.
مرادی، مرتضی؛ عالیپور، سیروس؛ طریفی حسینی، حمید؛ عباسیان، مینا (1397). رابطة حمایت اجتماعی ادراک شده و ارزش مدرسه با سرزندگی تحصیلی: نقش میانجی درآمیزی با کار مدرسه. مجلۀ مطالعات آموزش و یادگیری، 10(1)، 24-1.
هاشمی، تورج؛ واحدی، شهرام؛ محبی، مینا (1394). رابطه ساختاری پیوند با مدرسه و والدین بارضایت از مدرسه و کنترل تحصیلی: نقش میانجی‌گری خودکارآمدی تحصیلی. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 3(5)، 19-1.
 
 
 
Anderson, L. W., & Bourke, S. F. (2000). Assessing affective characteristics in the schools. Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Barnett, P.A, (2012). High school sudents academic buoyancy: longitadinal change in mitiration,cognitive engagement and affect in english and math Dissertation,submitted in partial fulfillment of the Requirments for the Degree of philosophy in the Gradure school of Education of fordham university.
Bean, J. & Eaton, S. B. (2001). The psychology underlying successful retention practices. Journal of college student retention, 3(1), 73-89.
Carmen, P. & Laura B. (2015). Students Satisfaction towards Academic Courses In Blended Weekend Classes Program. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 2198 -2202.
Chen, J. J. L. (2005). Relation of academic support from parents, teachers, and peers to Hong Kong adolescents' academic achievement: The mediating role of academic engagement. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 131(2), 77-127.
Comerford, J., Batteson, T. & Tormey, R.  (2015). Academic buoyancy in second level schools: insights from Ireland. Journal of Social and Behavioral Sciences, 197, 98-103.
Clark, C. (2013). Incivility in nursing education: A phenomenological study. Paper presented at the 2007 Annual American Educational Research Association Meeting, Chicago, IL.
Dorman, J.  P.; Fisher, D. L. & Waldrip, B. G. (2010).  Learning environments, attitudes, efficacy and perceptions of assessment: A LISREL analysis.  In D. L. Fisher & M. S. Khine (Eds.), Contemporary approaches to research on learning nvironment (1-28). Singapore: World Scientific.
Durber, CM, Yeates, KO, & Taylor, HG. (2017). The family environment predicts long-term academic achievement and classroom behavior following traumatic brain injury in early childhood. Neuropsychology, 31(5), 499.
Eccles, J. S. Midgley, C. Wigfield, A. Buchanan, C. M. Reuman, D. Flanagan, C. &  MacIver,  D. (1993). Development  during adolescence:  the  impact  of  stage/environment  fit  on  young adolescents’  experiences  in  schools  and  in  families. American Psychologist, 48, 90-101.
Furrer, C., & Skinner, E. (2003). Sense of relatedness as a factor in children’s academic engagement and performance. Journal of Educational Psychology, 95, 148-162.
Friedel, J. M.; Cortina. K. S.; Turner. J. C. & Midgley, C. (2007). “Achievement goals, efficacy beliefs and coping strategies in mathematics: The role of perceived parent and teacher goal emphasis”. Contemporary Educational Psychology, 32(3), 434-458.
Gentry, M., Gable, R. K., & Rizza, M. G. (2002). Students’ perceptions of classroom activities: Are there grade-level and gender differences? Journal of Educational Psychology, 94(3), 539-544.
Huges, J. N., Wu, J. Y., Kwok, O. M., Villarreal, V. & Johnson, A. Y. (2012). Indirect effects of child reports of teacher–student relationship on achievement. Journal of Educational Psychology, 104, 350–365.
Lent, R. W., Taveira, M., Sheu, H. & Singley, D. (2009). Social cognitive predictors of  academic  adjustment  and  life  satisfaction  in  Portuguese  college  students:  A longitudinal analysis. Journal of Vocational Behavior, 74, 190–198.
Lam, S. F., Jimerson, S., Shin. H., Cefai, C., Veiga, F. H., Christou, C. H., Chroni, P. F., Kikas, E., Wong, B. P. H., Culescu, E. S., Basnett, J., Duck, R., Farrell, P., Liu, Y., Negovan, V., Nelson, B., Yang, H., & Tsch, J. Z. (2016). Cultural universality and specificity of student engagement in school: The results of an international study from 12 countries. Journal of Educational Psychology, 86, 137-153.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2008). Academic buoyancy: Towards an understanding of students' everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46, 53–83.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2010). Academic resilience and academic buoyancy: multidimensional and hierarchical conceptual framing of causes, correlates and cognate constructs. Oxford Review of Education, 35(3), 353-370.
Meristo, M., & Eisenschmidt, E. (2014). Novice teachers’ perceptions of school climate and self-efficacy. International Journal of Educational Research, 67, 1–10.
Opdenakker, M. C., & Minnaert, A. (2011). Relationship between learning environment characteristics and academic engagement. Psychological Reports, 109(1), 259-284.
Patrick, H; Kaplan, A. & Ryan, A. M. (2011). Positive classroom motivational environments: Convergence between mastery goal structure and classroom social climate. Journal of Educational Psychology, 103, 367–382.
Pieratt, J. R. (2011). Teacher-Student Relationships in Project Based Learning: A Case Study of High Tech Middle North County. CGU Theses & Dissertations. Paper 13.
Peters, S., Barbier, M., & Faulx, D. (2012). Learning and motivation to transfer after an e-learning programme: Impact of trainees’ motivation to train, personal interaction and satisfaction. Innovations. In Education and Teaching International, 49(4), 375–387.
Reeve, J. (2013). How students create motivationally supportive learning environments for themselves: The concept of agentic engagement. Journal of Educational Psychology, 105, 579–595.
Sinha, A. K. P, & Singh, R., P. (1993). The Adjustment Inventory for School Students (AISS). Agra. National Psychological Corporation.
Schlechty, P. C. (2005). Creating create schools: six critical systems at theSoltanynejad, M., Asyaye, M. & Adhame, B. (2014). The study of psychometric properties of Academic Resilience Inventory (ARI). Q Educ Meas. 5(15), 17-34.
Umbach, PD., & Porter, SR. (2002). How do academic departments impact student satisfaction? Understanding the contextual effects of departments. Res High Educ, 43(2), 209-234.
Varasteanu, C., & Iftime, A. (2011). The role of the self-esteem, emotional intelligence, performance traid in obtaining school satisfaction. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 1830-1834.
Vittorio Caprara, G. (2006). Teachers' self-efficacy beliefs as determinants of job satisfaction and students' academic achievement: A study at the school level. Journal of Sch Psychology, 44(6), 473-490.
Wang, M. T., & Eccles, J. S. (2013). School context, achievement motivation, and academic engagement: A longitudinal study of school engagement using a multidimensional perspective.  Learning and Instruction, 28, 12-23.
Wang, M. T., & Holcombe, R. (2010). Adolescents’ perceptions of school environment, engagement, and academic achievement in middle school. American Educational Research Journal, 47, 633-662.