با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روانشناسی ،دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران

2 کارشناس علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان کردستان

چکیده

پژوهش حاضر با هدف آزمون روان‌سنجی نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای نوجوانان (TEI-ASF، پتریدس، سانگاریو، فرنهام و فردریکسون، 2006) در بین گروهی از نوجوانان سرآمد ایرانی انجام شد. در مطالعة همبستگی حاضر، 347 نوجوان سرآمد (148 پسر و 199 دختر) به نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای نوجوانان و مقیاس تاب‌آوری نوجوان (ARS، اُشیو، ناکایا، کانیکو و ناگامنی، 2002) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای نوجوانان از روش  آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی پرسش‌نامه از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعة روایی سازة نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای نوجوانان، ضرایب همبستگی بین عوامل اصلی نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای نوجوانان با ابعاد مختلف تاب‌آوری روان شناختی نوجوانان گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی بر پایة نرم‌افزار AMOS نشان داد که نسخة چهار عاملی پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور شامل بهزیستی، اجتماعی بودن، خودکنترلی و احساساتی بودن، با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. نتایج مربوط به همبستگی بین عامل‌های هوش هیجانی با مؤلفه‌های تاب‌آوری روان شناختی نوجوانان شامل نوجویی، نظم‌بخشی هیجانی و جهت‌گیری مثبت نسبت به آینده، به طور تجربی از روایی سازة نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای نوجوانان حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی عامل‌های بهزیستی، اجتماعی بودن، خودکنترلی و احساساتی بودن به ترتیب برابر با 82/0، 73/0، 73/0 و 70/0 به دست آمد. در مجموع،نتایج مطالعة حاضر نشان داد که نسخة کوتاه پرسش‌نامة هوش هیجانی صفت‌محور برای سنجش سازة هوش هیجانی صفت‌محور در بین نوجوانان سرآمد ایرانی ابزاری روا و پایا است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Psychometric Properties of the Trait Emotional Intelligence- Adolescent Short Form: Factor Structure, Validity and Reliability

نویسندگان [English]

  • Ali Khodaei 1
  • Seyed Meysam سید احمدی 2

1 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Educational Sciences Expert, Farhangian University of Kurdistan

چکیده [English]

The main purpose of the present study was to investigate psychometric properties of the Trait Emotional Intelligence- Adolescent Short Form (TEI-ASF, Petrides, Sangareau, Furnham & Frederickson, 2006) among Iranian gifted adolescents. In this correlational study, 347 gifted adolescents (148 male and 199 female) completed the Trait Emotional Intelligence- Adolescent Short Form (TEI-ASF) and the Adolescent Resilience Scale (ARS, Oshio, Nakaya, Kaneko & Nagamine, 2002). The confirmatory factor analysis method and internal consistency were used to determine the TEI-ASF's factorial validity and reliability, respectively. Also, in order to examine the construct validity of the TEI-ASF, correlations between different dimensions of TEI-ASF with scales of adolescent’s resilience was calculated. The results of confirmatory factor analysis based on AMOS software showed that 4-factor structure of the well-being, sociability, self-control and emotionality in the Iranian sample had good fit with data. Correlational analyses between different dimensions of TEI-ASF with scales of adolescent’s resilience provided initial evidence for the TEI-ASF convergent validity. Internal consistency for the well-being, sociability, self-control and emotionality subscales was 0/82, 0/73, 0/73 & 0/70 respectively. In sum, these findings provide evidence for the validity and reliability of the TEI-ASF as an instrument for measuring Trait Emotional Intelligence among Iranian gifted adolescents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Confirmatory Factor Analysis
  • The Trait Emotional Intelligence Questionnaire - Adolescent Short Form
  • Psychological Resilience
پاسبانی، ر.، شکری، ا. و پورشهریار، ح (1394). نقش واسطه‌ای استرس تحصیلی در رابطة بین ترس از ارزیابی منفی با بهزیستی هیجانی در نوجوانان تیزهوش و عادی. دوفصلنامة روان‌شناسی معاصر، دورة دهم، شمارة 1، 72-57.
رضوی علوی‌، ز.‌، شکری‌‌، ا.،‌ و پور‌شهریار‌، ح (1396). مدل‌یابی روابط بین کمال‌گرایی‌، هیجانات پیشرفت و بهزیستی تحصیلی در دانش‌آموزان تیز‌هوش‌‌: آزمون تغییر‌ناپذیری جنسی. فصلنامة روان‌شناسی افراد استثنایی‌، سال هفتم‌، شماره 28، 135-95.
صوفی، س.، شکری، ا.، فتح‌آبادی، ج.، و قنبری، س (1397). تیزهوشی هیجانی ـ اجتماعی، چیستی و چرایی؟ پنجمین همایش ملی روان‌شناسی مدرسه. تهران. ایران. 271-270.
صوفی، س.، شکری، ا.، فتح‌آبادی، ج.، و قنبری، س (1398). ساختار علّی پیشایندها و پسایندهای سبک زندگی تحصیلی سلامت‌محور در دانش‌آموزان سرآمد دختر. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، سال نهم، شماره 35، 72-35.
غفرانی کلیشمی، ف.، اشقلی فراهانی، م.، جمشیدی اورک، ر.، عرب عامری، ز.، بنی هاشمی، س.، و سیدفاطمی، ن (1395). هوش هیجانی در پرستاران: الگوها و روش‌های اندازه‌گیری آن. نشریة علمی ـ پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی، دوره 26، شماره 93، 29-21.  
فیروزمنش، ا.، و شکری، ا (1394). تغییرناپذیری عاملی الگوی اندازه‌گیری نسخة کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان تیزهوش و عادی. فصلنامة روان‌شناسی افراد استثنایی، دورة 5، شماره 19، 140-129.
ملکیان جبلی، م.، و شکری، ا (1391). تغییرناپذیری ساختار عاملی سیاهة تنیدگی ناشی از انتظارهای تحصیلی در دانش‌آموزان تیزهوش و غیرهوش. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، دورة 8، شمارة 31، 303-291.
 
 
 
 
Aluja, A., Blanch, A., & Petrides, K. V. (2016). Psychometric properties of the Catalan version of the Trait Emotional Intelligence (TEIQue): Comparison between Catalan and English data. Personality and Individual Differences, 99, 133–138.
Andrei, F., Mancini, G., Trombini, E., Baldaro, B., and Russo, P. M. (2014). Testing the incremental validity of trait emotional intelligence: evidence from an Italian sample of adolescents. Personality and Individual Differences, 64, 24–29.
Andrei, F., Siegling, A. B., Aloe, A. M., Baldaro, B., & Petrides, K. V. (2016). The Incremental Validity of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire (TEIQue): A Systematic Review and Meta-Analysis. Journal of Personality Assessment, 98(3), 261–276.
Andrei, F., Smith, M. M., Surcinelli, P., Baldaro, B., and Saklofske, D. H. (2016). The trait emotional intelligence questionnaire: internal structure, convergent, criterion, and incremental validity in an italian sample. Meas. Eval. Couns. Develop. 49, 34–45.
Banjac, S., Hull, L., Petrides, K. V., & Mavroveli, S. (2016). Validation of the Serbian adaptation of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire-Child Form (TEIQue - CF). Psihologija, 49(4), 375–392.
Bar-On, R. (2007). The impact of emotional intelligence on giftedness. Gifted Education International, 22(1), 122–137.
Bar-On, R., & Maree, J. G. (2009). In search of emotional-social giftedness: A potentially viable and valuable concept. In L. V. Shavinina (Ed.), International handbook on giftedness (pp. 559-570). NY: Springer-Verlaag.
Cejudo, J., Rodrigo-Ruiz, D., López-Delgado, M. L., & Losada, L. (2018). Emotional intelligence and its relationship with levels of social anxiety and stress in adolescents. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15, 1-11.
Chirumbolo, A., Picconi, L., Morelli, M., & Petrides, K. V. (2019). The assessment of trait emotional intelligence: Psychometric characteristics of the TEIQue-Full Form in a large Italian adult sample. Frontiers in Psychology, 9, 1-10.
Cooper, A., & Petrides, K. V. (2010). A psychometric analysis of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire–Short Form (TEIQue–SF) using item response theory. Journal of Personality Assessment, 92, 449-457.
Davidson, J. E. (2009). Contemporary models of giftedness. In L. V. Shavinina, (Ed.), International handbook on giftedness (pp. 81-97). New York: Springer-Verlaag.
Deniz, M. E., Ozer, D., & Isik, E. (2013). Trait Emotional Intelligence Questionnaire–Short Form: Validity and reliability studies. Education and Science, 38(169), 407-419.
Di Fabio, A., Saklofske, D. H., and Tremblay, P. F. (2016). Psychometric properties of the Italian trait emotional intelligence questionnaire (I-TEIQue). Personality and Individual Differences, 96, 198–201.
Durlak, J. A., Weissberg, R. P., Dymnicki, A. B., Taylor, R. D., & Schellinger, K. B. (2011). The Impact of Enhancing Students’ Social and Emotional Learning: A Meta-Analysis of School-Based Universal Interventions. Child development, 82(1), 405-432.
Feher, A., Yan, G., Saklofske, D. H., Plouffe, R. A., & Gao, Y. (2019). An investigation of the psychometric properties of the Chinese Trait Emotional Intelligence Questionnaire Short Form. Frontiers in Psychology, 10, 435-442.
Fredrickson, B. L. (2013). Love 2.0. New York: Hudson Street Press.
Freudenthaler, H. H., Neubauer, A. C., Gabler, P., Scherl, W. G., & Rindermann, H. (2008). Testing and validating the trait emotional intelligence questionnaire (TEIQue) in a German-speaking sample. Personality and Individual Differences, 45(7), 673–678.
Fukuda, E., Saklofske, D. H., Tamaoka, K., Fung, T. S., Miyaoka, Y., and Kiyama, S. (2011). Factor structure of Japanese versions of two emotional intelligence scales. Int. J. Test. 11, 71–92.
Gokçen, E., Furnham, A., Mavroveli, S., & Petrides, K. V. (2014). A cross-cultural investigation of trait emotional intelligence in Hong Kong and the UK. Personality and Individual Differences, 65, 30–35.
Jacobs, I., Sim, C. -W., & Zimmermann, J. (2015). The German TEIQue-SF: Factorial structure and relations to agentic and communal traits and mental health. Personality and Individual Differences, 72, 189–194.
Laborde, S., Allen, M. S., & Guillén, F. (2016). Construct and concurrent validity of the short- and long-form versions of the trait emotional intelligence questionnaire. Personality and Individual Differences, 101, 232–235.
Kline, R. B. (2005). Principles and practices of structural equation modeling (2nd edition). New York: Guilford.
Kristensen, H. A., Parker, J. D., Taylor, R. N., Keefer, K. V., Kloosterman, P. H., & Summerfeldt, L. J. (2014). The relationship between trait emotional intelligence and ADHD symptoms in adolescents and young adults. Personality and Individual Differences, 65(0), 36-41.
Marjanovic, Z. J., & Dimitrijevic, A. A. (2014). Reliability, construct and criterion-related validity of Serbian adaptation of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire (TEIQue). Psicológica, 47, 249–262.
Marsella, A. J., & Leong, F. T. L. (1995). Cross-cultural issues in personality and career assessment. Journal of Career Assessment, 3, 202–218.
Marjanovic, Z. J., & Dimitrijevic, A. A. (2014). Reliability, construct and criterios-related validity of Serbian adaptation of the Trait Emocional Intelligence Questionnaire (TEIQue). Psicológica, 47, 249–262.
Martskvishvili, K., Arutinov, L., & Mestvirishvili, M. (2013). A psychometric investigation of the Georgian version of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire. European Journal of Personality Assessment, 29, 84–88.
Mayer, J. D., Roberts, R. D., & Barsade, S. G. (2008). Human abilities: Emotional intelligence. Annual Review of Psychology, 59, 507-536.
Meyers, L. S., Gamst, G., & Guarino, A. J. (2013). Applied multivariate research: Design and interpretation. Sage publication. Thousand Oaks. London. New Dehi.
Mikolajczak, M., Luminet, O., Leroy, C., & Roy, E. (2007). Psychometric properties of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire: Factor structure, reliability, construct, and incremental validity in a French-Speaking population. Journal of Personality Assessment, 88, 338-353.
Oshio, A., Nakaya, M., Kaneko, H., & Nagamine, S. (2002). Development and validation of an Adolescent Resilience Scale. Japanese Journal of Counseling Science, 35, 57–65.
Parker, J. DA, Saklofske, D. H., & Keefer, K. V. (2017). Giftedness and academic success in college and university: Why emotional intelligence matters. Gifted Education International, 33(2), 183-194.
Perera, H. N. (2015). The internal structure of responses to the Trait Emotional Intelligence Questionnaire Short-Form: An exploratory structural equation modeling approach. Journal of Personality Assessment, 97(4), 411-23. 
Perera, H. N., & DiGiacomo, M. (2013). The relationship of trait emotional intelligence with academic performance: A meta-analytic review. Learning and Individual Differences, 28, 20–33.
Perez, J. C., Petrides, K. V., & Furnham, A. (2005). Measuring trait emotional intelligence. In R. Schultz & R. D. Roberts (Eds.), International handbook of emotional intelligence. (pp. 123-143). Cambridge, MA: Hogrefe & Huber.
Petrides, K. V., Mikolajczak, M., Mavroveli, S., Sánchez-Ruiz, M. J., Furnham, A., & Pérez-González, J-C. (2016). Recent developments in trait emotional intelligence research. Emotion Review. 8, 335–341.
Petrides, K. V., Pérez-González, J. C., & Furnham, A. (2007). On the criterion and incremental validity of trait emotional intelligence. Cognition and Emotion, 21, 26-55.
Petrides, K. V., Pita, R., & Kokkinaki, F. (2007). The location of trait emotional intelligence in personality factor space. British Journal of Psychology, 98(2), 273-289.
Petrides, K. V., Sangareau, Y., Furnham, A., & Frederickson, N. (2006). Trait emotional intelligence and children’s peer relations at school. Social Development, 15, 537–547.
Stassart, C., Etienne, A. M., Luminet, O., Kaïdi, L., & Lahaye, M. (2017). The Psychometric properties of the French Version of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire–Child Short Form. Journal of Psychoeducational Assessment, 37(3),
Siegling, A. B., Vesely, A. K., Petrides, K. V., & Saklofske, D. H. (2015). Incremental validity of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire–Short Form (TEIQue–SF). Journal of Personality Assessment, 97(5), 525–535.
Stamatopoulou, M., Galanis, P., & Prezerakos, P. (2016). Psychometric properties of the Greek translation of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire-Short Form (TEIQue-SF). Personality and Individual Differences, 95, 80–84.
Stamatopoulou, M., Galanis, P., Tzavella, F., Petrides, K. V., and Prezerakos, P. (2018). Trait emotional intelligence questionnaire–adolescent short form: A psychometric investigation in Greek context. Journal of Psychoeducational Assessment, 36, 436–445.
Szczygiel, D., Jasielska, A., & Wytykowska, A. (2015). Psychometric properties of the Polish version of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire-Short Form. Polish Psychological Bulletin, 46(3), 447–459.