با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان

2 دانشجوی دکترای رشته روان‌شناسی تربیتی دانشگاه لرستان

3 کارشناس ارشد روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

در چند دهه اخیر، ایجاد و پرورش مهارت‌های یادگیری خودتنظیمی در دانشجویان به یکی از اهداف آموزشی تبدیل شده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ادراک از سبک‌های فرزندپروری با راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بودند. از جامعه آماری مذکور نمونه‌ای به حجم 352 نفر (30 درصد مرد و 70 درصد زن) به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی انتخاب شد. ابزارهای مورد استفاده مقیاس، سبک‌های فرزندپروری بامریند و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها علاوه بر شاخص‌های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، از روش‌های آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس چندمتغیره) نیز استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که سبک فرزندپروری مستبدانه با راهبردهای شناختی و خودتنظیمی دارای رابطه منفی و معنی‌داری است اما بین سبک فرزندپروری مقتدرانه با راهبردهای شناختی و فراشناختی رابطه مثبت و معنی‌داری مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که فقط سبک فرزندپروری مقتدرانه سهم قابل ملاحظه‌ای در پیش‌بینی نمره راهبردهای خودتنظیمی و شناختی دارد. همچنین نتایج آزمون مانووا نشان داد که بین دانشجویان دختر و پسر از لحاظ سبک فرزندپروری مقتدرانه، راهبردهای شناختی و راهبردهای خودتنظیمی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. اما بین دانشجویان گروه‌های آموزشی مختلف فقط از لحاظ راهبردهای خودتنظیمی تفاوت معنی‌دار بود. باید از نتایج این تحقیق والدین را آگاه نمود و سبک صحیح فرزندپروری را به صورت جزوه، کارگاه آموزشی، جلسات خاص و غیره به آن‌ها آموزش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study the relationship between perceived parenting Styles with self-regulatory learning strategies students of Ferdowsi University of Mashhad

نویسندگان [English]

  • HasanAli Veis Karami 1
  • Saeideh Sabzian 2
  • Fatemeh Pirjavid 3
  • Hoshang Garavand 2

چکیده [English]

In recent decades, creating and fostering self-regulated learning skills in students has become one of the educational goals.thus, The purpose of this study was to investigate the relationship between self-regulated learning strategies and with perception of parenting styles of students in Ferdowsi University of Mashhad. The research method was descriptive correlational. Statistical population included all undergraduate students of Ferdowsi University of Mashhad. The statistical population mentioned a size sample of 352 individuals (30% male and 70% female) were selected by random stratified relative. Research instruments were the “Perception of Parents Scale” (POPS)., and the “students achievement goal orientations & -motivated strategies for learning questionnaire (MSLQ)”. Data was analyzed by using both descriptive (Mean, and standard deviation) and inferential statistics (Pearson correlation, Multiple regression, Multivariate Analysis of Variance). The results of Pierson Correlation Coefficient revealed that there is significant and minus relationship between Authoritarian style with self-regulatory and cognitive learning strategies (P<0/05). But there is significant and positive relationship between Authoritative style with self-regulatory and cognitive learning strategies. Results of multiple regression revealed that self-regulatory and cognitive learning strategies can be predicted by Authoritative style (P<0/05). In addition, the results of MANOVA indicated that there is significant difference between male and female students in authoritative styles, self-regulatory and cognitive learning strategies (P<0.05). but there is significant difference between in educational groups only in self-regulatory learning strategies.  Parents must be informed of the results of the research and the correct style of parenting as pamphlets, workshops, special sessions and had taught them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • perception of parenting styles
  • self-regulatory learning strategies
  • cognitive learning strategies
افروز، غلامعلی و همکاران. (1386). اثربخشی آموزش مهارت‌های خودنظم‌بخشی بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان نابینا. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی. شماره 7 (پیاپی 24). 186-169.
البرزی، شهلا؛ سامانی، سیامک. (1378). بررسی و مقایسه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی برای یادگیری در میان دانش‌آموزان دختر و پسر مقاطع راهنمائی مراکز تیزهوشان شهر شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 15 (1)، 57-69.
برک؛ لورا. (1387). روان‌شناسی رشد (از لقاح تا کودکی). ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: ارسباران.
بهرامی، مرضیه؛ کارشکی، حسین. (1390). بررسی و مقایسه هوش هیجانی و خودتنظیمی دانشجویان کارشناسی ارشد علوم انسانی و مهندسی. اولین همایش ملی یافته‌های علوم شناختی در تعلیم و تربیت.
پرویز، کورش؛ شریفی، مسعود. (1390). رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با میزان موفقیت تحصیلی دانش­آموزان شهری و روستایی مقطع متوسطه، فصلنامه راهبردهای آموزش، دوره 4، شماره 1، 1-6.
توزنده‌جانی، حسن‌؛ توکلی‌زاده، جهانشیر؛ لگزیان، زهرا. (1390). اثربخشی شیوه‌های فرزندپروری بر خودکارآمدی و سلامت روان دانشجویان علوم انسانی دانشگاه پیام‌نور و آزاد نیشابور. افق دانش: فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی بهداشتی گناباد، دوره هفده، شماره 2، 49-59.
حجازی، الهه؛ نقش، زهرا. (1387). الگوی ساختاری رابطه ادراک از ساختار کلاس، اهداف پیشرفت، خودکارآمدی و خودنظم‌بخشی در درس ریاضی. تازه‌های علوم شناختی، سال 10، شماره چهار، 38-27.
حسینی‌نسب، سید داوود؛ رامشه، سیدمحمدحسین. (1379). بررسی ارتباط بین مؤلفه‌های یادگیری خودنظم‌ده شده با هوش. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 16-15، (1-2)، 85-69.
حیدری کایدان، ژیلا؛ آذری، مهران. (1387). رابطه هوش هیجانی و راهبردهای یادگیری زبان انگلیسی با مهارت‌های زبان انگلیسی در دانشجویان، یافته‌های نو در روان‌شناسی، 3 (9)، 114-95.
خادمی، محسن؛ نوشادی، ناصر. ( 1385). بررسی رابطه بین جهت‌گیری هدف با خودتنظیمی یادگیری و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دوره پیش‌دانشگاهی شهر شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره بیست و پنجم، شماره چهارم (پیاپی 49)، 95-109.
خرازی، علینقی؛ کارشکی، حسین. (1388). بررسی رابطه مؤلفه‌های ادراک والدین با راهبردهای یادگیری خودتنظیمی. تازه‌های علوم شناختی، سال 11، شماره یک، 55-49.
خوئی‌نژاد، غلام‌رضا؛ رجایی، علیرضا؛ محب‌راد، تکتم. (1386). رابطه سبک‌های فرزندپروری ادراک شده با احساس تنهایی نوجوانان دختر. دانش و پژوهش در روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)، شماره سی و چهارم، 92-75 .
سیف، علی‌اکبر. (1389). روش‌های یادگیری و مطالعه. تهران: نشر دوران.
صادقی، منصوره‌السادات؛ حیدری، محمود. (1384). بررسی سلسله مراتب نظام ارزشی نوجوانان دانش‌آموز در شیوه‌های فرزندپروری مختلف. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال اول، شماره 3، ص 239-254.
صادقی، منصوره‌السادات؛ مظاهری، علی. (1386). کیفیت ارتباط والد- فرزند پیش‌شرط تربیت دینی فرزندان. فصلنامه خانواده‌پژوهی، سال سوم، شماره 9، 471-490.
فلاحی، مهدی؛ مکوندی، بهنام. (1392). تأثیر آموزش مهارت‌های فرزندپروری به والدین بر خودتنظیمی تحصیلی و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان پسر مقطع راهنمایی شهر تهران. فصلنامه مددکاری اجتماعی. 2 (3): 8-16.
قاسمی اهری، سیدعلی. (1388). رابطه نگرش مذهبی با انگیزش پیشرفت و خودتنظیمی یادگیری در دانش‌آموزان مقطع کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
کارشکی، حسین. (1387). نقش الگوهای انگیزشی و ادراکات محیطی در یادگیری خودتنظیمی دانش‌آموزان پایه سوم دبیرستان‌های شهر تهران، پایان‌نامه دکتری، تهران: دانشگاه تهران.
کارشکی، حسین. (1387). نقش اهداف پیشرفت در مؤلفه‌های یادگیری خودتنظیمی. تازه‌های علوم شناختی، سال دهم، شماره سوم، 21-13.
کجباف، محمدباقر؛ مولوی، حسین؛ شیرازی، علیرضا. (1382). بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، سال پنجم، شماره یک، 65-78.
میرزایی، مهشید؛ میترا چهرزاد، مینو؛ یعقوبی، یاسمن. (1388). سبک‌های فرزندپروری والدین شهر رشت. دوفصلنامه دانشکده‌های پرستاری و مامایی استان گیلان، سال نوزدهم، شماره 61: 33-47.
 
Abar, B., Carter, K. L., & Winsler, A. (2009). The effects of maternal parenting style and religious commitment on self-regulation, academic achievement, and risk behavior among African-American parochial college students. Journal of adolescence, 32(2), 259-273.
Ailly. H. (2003). Children s autonomy and perceived control in learning: A model of motivation and achievement in Taiwan. Journal of Educational Psychology: Vol 95: pp. 84-96.
Anderman, E.M., & Young, A.J. (1994). Motivation and strategy use use in science: Individual differences and classroom effects. Journal of Research in Science Teaching, 31,811-831.
Barber, N. (2000). Why Parents Matter: Parental Investment and Child Outcomes. Nigel Barber. Westport, CT: Bergin & Garvey. 2000. 232 pp. ISBN 0- 89789-725-0. $27.95 cloth.links .jstor.org/sici?sici=0022-2445(200111) 63%3A4%3C1202%3AWPMPIA%3E2.0.CO%3B2-M
Barrett, D. W., Patock-Peckham, J. A., Hutchinson, G. T., & Nagoshi, C. T. (2005). Cognitive motivation and religious orientation. Personality and individual differences, 38(2), 461-474.
Baumrind, D. ( 1971). Current pattern of parental authority. Developmental psychology Monographs. 4, 1 -102.
Baumrind, D. ( 1991). The influences of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of erly adolescence, 11, 56- 95.
Bornstein, M. (2002). Handbook on Parenting: children and Parenting (Vol 1). Mahwah NJ. Lawrence Erelbaum Publishers.
Church, M. A., Elliot, A. J., & Gable, S. (2001). Perception of classroom context, achievement goals, and achievement outcomes. Journal of Educational Psychology, 93, 43-54.
Deci, E. L., Nezlek, J., & Sheinman, L. (1981). Characteristics of the rewarder and intrinsic motivation of rewardee. Journal of Personality and Social Psychology, 40, 1-10.
Dignath,C.,Buetner,G., &Langfledt,H.P. (2008). How can primary school students learn self-regulated learning strategies programmes. Educational Research review,3,1-29.
Domitrovich, C. Bierman, K. (2001). Parenting practices and child social adjustment: Multiple pathways of influence. Merriall – palmer Quarterly, 47, 235- 263.
Duchesne, S., & Ratelle, C. (2010). Parental behaviors and adolescents’ achievement goals at the beginning of middle school: Emotional problems as potential mediators. Journal of Educational Psychology, 102, 497-507.
Eccles, J. S., & Wigfield, A. (2002). Motivational beliefs, values and goals. Annual Review of Psychology, 53, 109-132.
Eisenberg, N., & Losoya, S. (1997). Emotional responding: Regulation, social correlates & socialization. In P. Salovey & D. J. Stuyterd (Eds.), Emotional development and emotional intelligence (pp. 129-162). New York: Basic books.
Fletcher, K. L., Shim, S. S., & Wang, C. (2012). Perfectionistic concerns mediate the relationship between psychologically controlling parenting and achievement goal orientations. Personality and Individual Differences, 52, 876-881.
Georege, M.E. (2004). Relations between arenting styles and children,s social status. UnPublished M.D Dissertation, Florida University.
Grolenick, W.S. Ryan, R.M. (1989). Parent styles associated with Children,s self regulation and competence in school. Journal of educational psychology, 81, 143- 154.
Grolnick, W. S., & Ryan, R. M. (1989). Parent styles associated with children's self-regulation and competence in school. Journal of educational psychology, 81(2), 143.
Hardy.D. F, T , G & Jaedicke,s. (2008). Examining the velation of parenting to childrens coping whith every stress. child development,vol.68.p:18-48.
Karreman, A., van Tuijl, C., van Aken, M. A. G., & Deković, M. (2006). Parenting and self‐regulation in preschoolers: a meta‐analysis. Infant and Child Development, 15(6), 561-579.
Kazmi, S. Farhana, Sajjid Muhammad, & Pervez Tahir (2011). Parental style and academic achievement among the students. International Journal of Academic Research, 3(2), Part II.
Laibel, D., & Carlo, G. (2004). The differential relations of maternal and paternal support and control to adolescent social competence, self- worth and sympathy. Journal of Adolescent Research, 19, 778-781.
Laible, D. & Thompson, R. (2002). mother- child conflict in toddler years: Lessons in emotion, morality and relationships. Child development, 73, 1187- 1203.
Lamborn, S. Mounts, N. Steinberg, L. & Durenbosch, s. (1991). Patterns of competence and adjustment among adolescent from authoritative, authoritarian indulgent, and neglectful families. Child development, 62, 1049- 1065.
Linen brink, E.A & Pintrich, P.R,. (2002). otivation as enabler of academic success, school Psychology Review. 31313-327
Linn, M., & Hyde, J.(1989). Gender, mathematics, and science. Educational Researcher, 18(8), 17-27.
McCullough, M. E., & Willoughby, B. L. B. (2009). Religion, self-regulation, and self-control: Associations, explanations, and implications. Psychological Bulletin, 135(1), 69.
Mize, J . & pettit, G. (1997). Mothers. Social coaching, mother- child relationship style and children. s peer competence: Is the medium the message. Child development, 68, 312-332.
Moorman, E. A., & Pomerantz, E. M. (2008). The role of mothers’ control in children’s mastery orientation: A time frame analysis. Journal of Family Psychology, 22, 734-741.
Niemiec, C. P., Lynch, M. F., Vansteenkiste, M., Bernstein, J., Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2006). The antecedents and consequences of autonomous self-regulation for college: A self-determination theory perspective on socialization. Journal of adolescence, 29(5), 761-775.
Nikos, M. & George, Ph. (2005). Student's motivational beliefs, self-regulation strategies use, and mathematics achievement, Group for the Psychology of Mathematics Education, Vol. 3, pp. 321-328. Melbourne: PME.
Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning. International Journal of Educational Research, 31, 459-470.
 Pintrich, P. R. (2004). A conceptual framework for assessing motivation and self-regulated learning in colledge students. Educational Psychology Review,16, 385-407.
Pintrich, P. R., & De Groot, E. (1990). Motivational and self-regulated learning component of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82, 33-40.
Pong, S. L., Johnston, J., Chen, V. (2010). Authoritarian parenting and Asian adolescent school performance: Insights from the US and Taiwan. International Journal of Behavioral Development, 34, 62-72.
Querido, J.G. Warner, T.D. & Eeberg, S.M. (2002). Parenting  styles and child behavior in African American families of pre- school Children. Journal of clinical child psychology, 31, 272- 277.
Schunk, D.H. (1998). Goal and self-evaluative influences during children cognitiveskills learning. American Educational Research Journal, 33: 359-382.
Steinberg, L.; Lamborn, S. D.; Darling, N.; Mounts, M. S. & Dornbusch, S. M. (1994). Over-time change in adjustment and competence among adolescents from authoritative, authoritarian, indulgent and neglectful families, child development, 65, 754-770.
Valle, A., Núñez, J.C., Cabanach, R.G., González-Pienda, J.A., Rodríguez, S., Rosário, P., Muñoz-Cadavid, M. A., & Cerezo, R. (2009). Academic goals and learning quality in higher education students. The Spanish Journal of Psychology, 12(1), 96-105.
Wolters, C. (1998). Self regulated learning and college, students regulation of motivation. Journal of Educational Psychology, 2, 224-235.
Xu, M. (2008). The relationship between parental involvement, self-regulated learning, and reading achievement of fifth graders: A path analysis using the ECLS-database. Unpublished doctoral dissertation. University of Akron, Ohio, United States.