با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی

2 استادیار گروه علوم تربیتی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی

3 دانشجوی دکترای، برنامه‌ریزی درسی، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

هدف پژوهش حاضر آسیب‌شناسی الگوی ارزشیابی توصیفی پیشرفت تحصیلی به منظور ارائه الگوی مناسب در دوره ابتدایی ناحیه دو شهر یزد بود. روش پژوهش، روشی ترکیبی بوده که در بخش کمی از روش توصیفی از نوع پیمایشی و در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. جامعه آماری شامل معلمان و والدین دانش‌آموزان دوره ابتدایی ناحیه دو شهر یزد بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و نیز جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان، 160 نفر از معلمان و از جامعه والدین با روش نمونه‌گیری هدفمند 100 نفر مرد و 100 نفر زن انتخاب گردیدند. ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات شامل مصاحبه نیمه سازمان‌یافته و پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش نظرات معلمان و سنجش نظرات والدین بود، روایی محتوایی ابزارها بر اساس نظر متخصصان برنامه‌ریزی درسی تعیین و تأیید شد و ضریب پایایی با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب 93/. و 87/. به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های ناپارامتریک کولموگراف - اسمینوروف و آزمون میانه و در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شد. نتایج نشان داد مشکلات مربوط به مقوله طراحی ارزشیابی توصیفی از نظر معلمان و والدین تا حدودی (در سطح متوسط) وجود دارد، مشکلات اجرا از نظر معلمان در حد زیاد و از نظر والدین تا حدودی (در سطح متوسط) وجود دارد و در نهایت مشکلات پس از اجرای ارزشیابی توصیفی از نظر معلمان در حد زیاد و از نظر والدین تا حدودی وجود دارد. بر اساس یافته‌های بخش کیفی الگویی به نام ارزشیابی تلفیقی ارائه شد.
از یافته‌ها نتیجه گرفته می‌شود که در کل ارزشیابی توصیفی از وضعیت خوبی در اجرا برخوردار نیست و الگوی تلفیقی ارائه شده می‌تواند بسیاری از مشکلات اجرایی الگوی جاری ارزشیابی توصیفی را بر طرف نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Pathology of Descriptive Evaluation Model in Order to Present an Appropriate Model for Elementary Levels

نویسندگان [English]

  • Abbas Gholtash 1
  • AhmadReza Ojinejad 2
  • AliReza Dehghan Mongabadi 3

چکیده [English]

The purpose of the present research was to study the descriptive model of evaluation in order to present an appropriate model for elementary levels in district two of Yazd city in the school year 2012-2013. Mixed Method was used as research method- A survey descriptive in Quantitative part and Content Analysis in Qualitative part was used. Statistical society of the study contains teachers and students' parents from primary schools in district two of Yazd. 160 teachers, with the help of Morgan Table, were selected as sample through a simple gathering data process. Also, through purposive sampling 100 male and 100 female parents were chosen. The tools for data gathering were two researcher-made questionnaires for teachers (50 questions) and Parents (30 questions) that their reliabilities were equal to. /93 and. /87 respectively and in Qualitative part was used Semi structured interview. Collected data were analyzed by SPSS 16 software .Based on research results, both teachers and parents agreed, to some extent, on the problems regarding Descriptive Qualitative Assessment planning. Furthermore, teachers put the most emphasis on the problems related to the performance procedures whereas parents accepted the idea proportionately. As conclusion, the problems related to the post performance procedures which were the same as the previous one, that is, the teachers putting emphasis on the problems and parents proportionately accepting them. The model of proposed evaluation can solve some executive problems in current descriptive Evaluation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Descriptive Evaluation
  • Elementary Level
  • Integrated Evaluation
ابومحمدی، مرضیه؛ خانقایی، بی‌بی ملیحه. (1383). "بررسی دیدگاه معلمین دوره ابتدایی پیرامون ارزشیابی توصیفی در استان یزد". شورای تحقیقات آموزشی سازمان آموزش و پرورش استان یزد.
اصلان‌پور، سخاوت. (1391). "بررسی چگونگی کاربرد ابزارهای ارزشیابی کیفی توصیفی توسط معلمان مجری در دبستان‌های بندر انزلی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد در رشته علوم تربیتی- گرایش برنامه‌ریزی درسی. دانشگاه پیام نور، مرکز تهران.
برزگربفرویی، کاظم؛ دانافر، عباسعلی. (1391). "مقایسه الگوهای یادگیری سازگار در مدارس مجری طرح ارزشیابی توصیفی و نظام سنتی". فصلنامه علمی - ترویجی راهبردهای آموزش. سال دوم، شماره 3، صص103-95.
بنی‌اسدی، حسین. (1384). آشنایی با طرح ارزشیابی توصیفی: پایه‌های اول، دوم و سوم دبستان. تهران: آثار معاصر.
بیرمی‌پور، علی؛ نصر، احمدرضا. (1387). "مدل‌های اجرای تغییر برنامه درسی". گزیده مقالات همایش سازمان آموزش و پرورش استان لرستان اردیبهشت 1387، خرم‌آباد: شاپور خواست.
بیرمی‌پور، علی. (1389). "بررسی تحلیلی ارزشیابی کیفی توصیفی در مدارس ابتدایی کشور و ارائه یک چارچوب نظری برای اجرای مناسب آن". پایان‌نامه دکتری، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
حامدی، هاجر. (1388). "ارزشیابی از اجرای برنامه ارزشیابی کیفی توصیفی در استان سمنان". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
حبیبی، فرزانه. (1387). "بررسی موانع و چالش‌های پیش روی به‌کارگیری ارزشیابی توصیفی". گزیده مقالات همایش سازمان آموزش و پرورش استان لرستان اردیبهشت 1387، خرم‌آباد: شاپورخواست.
حسنی، محمد؛ احمدی، حسین. (1383). "گزارش اجرایی آزمایش طرح ارزشیابی توصیفی در مدارس منتخب کشور در سال تحصیلی 83-1382". تهران: دفتر ارزشیابی تحصیلی و تربیتی.
حسنی، محمد؛ احمدی، حسین. (1384). ارزشیابی توصیفی الگویی نو در ارزشیابی تحصیلی. تهران: انتشارات مدرسه.
حیدری، جعفر. (1388). "بررسی مشکلات اجرای طرح ارزشیابی کیفی توصیفی پایه اول تا چهارم مدارس ابتدایی استان ایلام در سال تحصیلی 88-1387". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه تربیت‌معلم تهران.
خوش‌خلق، ایرج؛ شریفی، حسن‌پاشا. (1386). "ارزشیابی اجرای آزمایشی ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی برخی از مناطق آموزشی کشور (85-1384)". فصلنامه تعلیم و تربیت. شماره 4، سال 22، صص 133-120.
شریفی، حسن‌پاشا. (1382). "سنجش عملکرد در فرآیند یاددهی - یادگیری. مجموعه مقالات همایش ملی - مهندسی اصلاحات در آموزش و پرورش". تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت، صص 341-323.
کریمی، علی. (1384). "تأثیر روش جدید ارزشیابی توصیفی بر اختلالات رفتاری دانش‌آموزان دوره ابتدایی مدارس شیراز". گزارش پژوهشی سازمان آموزش و پرورش استان فارس.
کیامنش، علیرضا؛ نوری، علی. (1377). یافته‌های سومین مطالعه بین‌المللی تیمز. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
کیامنش، علیرضا. (1370). "ارزشیابی آموزشی چه هست و چه نیست". نشریه علوم تربیتی، سال 14، شماره 4-1، صص 123-118.
مرتضایی‌نژاد، عصمت. (1384). "بررسی نگرش معلمین و والدین در خصوص کاربست ارزشیابی توصیفی در پایه‌های اول و دوم ابتدایی شهر تهران در سال 84-1383". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری.
مرکز ملی مطالعات بین‌المللی تیمز و پرلز. (1387). تحلیلی بر نتایج و یافته‌های مطالعات ملی و بین‌المللی تیمز 2007 و پرلز 2006. تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش.
ملایی دستجردی، سمیه. (1389). "بررسی مشکلات ارزشیابی توصیفی کیفی از دیدگاه معلمان و والدین دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-1388". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
نادری، مهین. (1388). "بررسی چالش‌ها و چشم‌اندازهای طرح ارزشیابی توصیفی از دیدگاه مدیران، معلمان و کارشناسان مجری در مدارس ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
ناهوکی، عبدالسلام نصرت. (1391). "بررسی مقایسه‌ای رابطه بین عزت‌نفس و یادگیری دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی در مدارس با طرح ارزشیابی توصیفی و ارزشیابی سنتی شهر سراوان در سال تحصیلی91-1390". پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند.
 
Berry, R. (2004). Teacher's perceptions of their roles and their student's roles in the formative assessment process. Australian Association for Research in Education (AARE) Conference, 2004. Retrieved April 15, 2013, from http://publications.aare.edu.au.
Black, P. & Willam, D. (1998). Assessment and Classroom learning. Assessment in Education: principles policy and practice 14, N5, pp: 7-73.
Black, P. (2004). Working inside the black box .Phi Delta Kaplan. September, 12(4).
Cowie, B. & Bell, B. (2005). A model of formative assessment in science education. Assessment in Education. V6, N6, pp: 101-116.
Gioka, D. (2008). Teacher or examiner? The tensions between formative and summative assessment in the case of science course work. Research in Science Educational Journal. V 34, N 4, pp: 411-428.
Grosso Dean, C.D. (2009). Curricular change process: A case study. Unpublished doctoral dissertation. University of Alabama, Birmingham Retrieved February 20, 2010 from http://proquest.umi.com.
Hebdige, R. (2003). Teacher portfolio assessment. ERIC: ED 385608.
Leahy, S.; Lyon, C.; Thompson, M. & Williams, D. (2005). Classroom assessment: minute by minute, day by day. Educational leadership. V 63, pp: 19-24.
Macciomei, N.R. (1995). The effects of portfolio assessment on academic achievement and intrinsic motivation for students with specific learning disabilities. Doctoral Dissertation. University of South Carolina.
Moya, N. & Malley, G. (1999). A portfolio assessment model for ESI .Educational Issues. Spring, pp: 18-36.
Ozogul, G.; Sullivan, H. & Olina, Z. (2006). Teacher, self and peer evaluation of lesson plans written by preserves teachers’. Educational Technology Research and Development Journal. V 56, N 2, pp: 181-201.
Ozogul, G. & Sullivan, H. (2007). Student performance and attitudes under formative evaluation by teacher, self and peer evaluators. Educational Technology Research and Development Journal. V 57, N 3, pp: 393-410.
Priestley, M. (2005). Making the most of the curriculum review: Some reflection on supporting an sustaining change in schools. Scottish Educational Review. 37(10): 29-38.
Seals, G.L. (2001). The effects of portfolio use as a learning tool on algebra II students achievement and their toward mathematics. Doctoral Dissertation, the University of Mississippi.
Shepard, L.A. (2000). The role of assessment in a learning culture. Educational Research. V29, N12, pp: 1-14.
Turner, C.E. (2000). Investigating Wash back from empirically derived rating scales: Background and initial step in a study focusing on ESL speaking at the secondary level in Quebec schools. Paper presented at the annual language testing research colloquium, Vancouver, BC. 22’nd.
Waddell, C.A. (2004). The effects of negotiated written feedback. Within formative assess-ment on fourth - grade student's motivation and goal orientations. Doctoral Dissertation, University of Missouri- Saint Louis.