فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

تعیین سهم پیش‌پراکندگی رویکردهای برنامه درسی در گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان علوم انسانی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار علوم تربیتی، دانشگاه یزد

3 دانشجوی دکتری، برنامه درسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

با توجه به اهمیت گرایش به تفکر نقادانه در حوزة علوم انسانی، پژوهش حاضر با هدف تعیین سهم رویکردهای برنامة درسی دانشجویان علوم انسانی در میزان تمایل آنان به تفکر انتقادی صورت گرفت. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعة آماری، تمامی دانشجویان رشته‌های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 92-91 بوده‌اند. تعداد 366 نفر از این دانشجویان طبق جدول کرجسی و مورگان و به شیوة نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب و پرسش‌نامه‌های گرایش به تفکر انتقادی ریکتس (2003) و رویکردهای برنامة درسی ارنشتاین و هانکینز (2009) را تکمیل کردند. داده‌های حاصل نیز با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند. از بین رویکردهای شش‌گانه، رویکردهای رفتاری، سیستمی، مدیریتی و علمی قادر به پیش‌بینی تفکر انتقادی دانشجویان نبوده‌اند (05/0p>)؛ درحالی‌که دو رویکرد دیگر، یعنی رویکرد انسان‌گرایی و نومفهوم‌گرایی قادر به پیش‌بینی گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان علوم انسانی بوده و رویکرد نومفهوم‌گرایی، بیشترین میزان پیش‌بینی‌کنندگی را به خود اختصاص داده است (000/0p= ، 54/14=(1،364)F). با عنایت به نقش رویکردهای انسان‌گرایی و نومفهوم‌گرایی در توسعة گرایش به تفکر انتقادی، حرکت علوم انسانی به سمت رویکردهای غیر فنی در جهت تحول برنامه‌های درسی این حوزه پیشنهاد می‌گردد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining Portion of Curriculum Approaches Prediction on Students' Critical Thinking Attitudes in Humanities

نویسندگان [English]

  • Hosein Jafari Sani 1
  • seyed Kazem Alavi Langrodi 2
  • Hamideh Pakmehr 3

چکیده [English]

Because of importance of critical thinking attitudes in humanities, the research aimed at investigating the portion of curriculum approaches prediction on students' critical thinking attitudes in them. Research population in the descriptive-correlation study included all students' humanities in Ferdowsi University of Mashhad, Iran in during academic year of 2013-2014. 366 students were selected by using stratified sampling method via Morgan and Kerjcie's table and complete questionnaires. Data was analyzed by descriptive statistic and regression analysis. Findings showed that among of six curriculum approaches, approaches’ systems, managerial, behavioral and academic not able to predict the students' critical thinking attitudes (p>0.05). But other two approaches including humanities and reconceptualist approach can predict critical thinking Disposition (F(1,364)=14/54 , P=0/000). To consideration of humanities role and reconceptualist approach in developing of students' critical thinking attitudes, suggests that human science going into nontechnical approach thus happen changes in humanities curricula.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Curriculum
  • Critical thinking
  • Curriculum Approach
  • Humane Science
مراجع
اکبری بورنگ، محمد؛ جعفری ثانی، حسین؛ آهنچیان، محمدرضا؛ کارشکی، حسین (1391). "ارزیابی کیفیت یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‌های ایران بر اساس جهت‌گیری‌های برنامة درسی و تجربة مدرسان". فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 66: 75-97.
اکبری بورنگ، محمد؛ جعفری ثانی، حسین؛ آهنچیان، محمدرضا؛ کارشکی، حسین (1391). "جهت‌گیری‌های برنامة درسی استادان: نقش جنسیت، مرتبه علمی و نحوة ارائه آموزش (مجازی، حضوری) در دانشگاه علوم پزشکی مشهد". مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 12 (3): 210-223.
امام جمعه، محمدرضا (1385). "نقد و بررسی رویکردهای فکورانه ارائة چهارچوب نظری برنامة درسی تربیت‌معلم فکور و مقایسه آن با رویکرد برنامة درسی تربیت‌معلم ایران". چکیدة رسالة دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکدة علوم انسانی.
امان‌زاده، آمنه؛ نعمان‌اف، منصور (1394). "بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر وب، رایانه و یادگیری سیار بر مهارت تفکر انتقادی و تفکر خلاق دانشجویان دانشگاه‏های استان مازندران". پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. 3 (9): 57-68.
امین خندقی، مقصود؛ پاک‌مهر، حمیده (1392). "حاکمیت سنت انضباط‌محوری در جهت‌گیری‌های برنامة درسی تربیت هنری معلمان دورة راهنمایی تحصیلی: چالش‌ها و آسیب‌ها". فصلنامه رویکردهای نوین آموزشی دانشگاه اصفهان، پذیرش چاپ.
بختیاری، آمنه (1388). "راه‌کارهای ارتقای علوم ‌انسانی؛ ترویج تفکر انتقادی و خلاق". مجموعه مقالات کنگرة ملی علوم انسانی: راهبردهایی برای ارتقا علوم انسانی در کشور، 409-439.
پاک‌مهر، حمیده؛ جعفری ثانی، حسین؛ سعیدی رضوانی، محمود؛ کارشکی، حسین (1392). "نقش کیفیت تدریس اساتید و مؤلفه‌های آن در توسعة تفکر انتقادی دانشجویان: فرصت‌ها و چالش‌های برنامة درسی در آموزش عالی". فصلنامه علمی- پژوهشی روا‌‌‌ن‌شناسی تربیتی دانشگاه زاهدان، پذیرش چاپ.
پاک‌مهر، حمیده؛ دهقانی، مرضیه (1389). "رابطة باورهای خودکارآمدی و گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان تربیت‌معلم". دهمین همایش انجمن مطالعات برنامة درسی ایران: برنامه درسی تربیت‌معلم، تهران: 10-11 اسفندماه.
پورعلی، پریناز؛ سیف نراقی، مریم؛ نادری، عزت‌الله (1394). "بررسی چگونگی کاربست مؤلفه‌های آموزش و پرورش انسان‌گرایانه با تأکید بر افزایش انگیزة تحصیلی دانش‌آموزان در مدارس ابتدایی تهران". پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. 3 (11): 67-81.
جعفری ثانی، حسین؛ پاک‌مهر، حمیده؛ اسلامیان، حسن (1392). "بررسی گرایش دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته برنامه‌ریزی درسی به رویکردهای برنامة درسی". فصلنامه علمی - پژوهشی پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10 (2): 109- 122.
خسروجاوید‌، مهناز (1381). "اعتبار و روایی سازه مقیاس هوش هیجانی شوت د‌ر نوجوانان". پایان‌نامه کارشناسی ارشد‌ روان‌شناسی عمومی، د‌انشکد‌ة علوم انسانی، د‌انشگاه تربیت مد‌رس.
محمودی بردزردی؛ فتحی‌آذر، اسکندر؛ سعید؛ شریفی، زهرا (1392). "برنامه درسی چند فرهنگی از منظر ایدئولوژی‌ها (نظریه‌ها) برنامة درسی". همایش ملی آموزش و پرورش چند فرهنگی. انجمن مطالعات برنامة درسی ایران واحد استان آذربایجان غربی.
ملکی، مهدی؛ فرمهینی فراهانی، محسن؛ اسماعیلی، کوروش (1392). "اولویت‌بندی و مقایسه مؤلفه‌های شش‌گانه ایدئولوژی‌های برنامة درسی از منظر اعضای هیئت علمی دانشکده‌های علوم تربیتی شهر تهران". پژوهش در برنامه‌ریزی درسی. 10 (2): 129-144.
 
Amin Khandaghi, Maghsood; Pakmehr, Hamideh. (2012). Critical thinking disposition: A neglected loop of humanities curriculum in higher education. Cypriot Journal of Educational Sciences, 7 (1): 1-13.
Aminkhandaghi, M.; Pakmehr, H. & Amiri, L. (2010). Students Critical Thinking Attitudes in Humanities, Procedia - Social and Behavioral Sciences; 15: 1866-1869.
Bernard, R.M.; Zhang, D.; Abrami, P.C.; Sicoly, F.; Borokhovski, E. & Surkes, M.A. (2008). Exploring the structure of the Watson–Glaser Critical Thinking Appraisal: One scale or many subscales? Thinking Skills and Creativity, 3, 15–22.
Billings, Diane McGovern; Halstead, Judith A. (2005). Teaching in nursing: a guide for faculty, Publishing Services Manager: Deborah.L. Vogel.
Botelho, M.G. & Odonnel, D. (2001). Assessment of the use of problem-orientation, small-group discussion for learning of a fixed prosthodontic, simulation laboratory course, British Dental Journal, 191(11): 630-636.
Bowell, T. & Kemp, G. (2005). Critical thinking a concise guide, USA and Canada.
Cheung, Derek. (2000). Measuring Teachers' Meta-Orientations to Curriculum: Application of Hierarchical Confirmatory Factor Analysis. The Journal of Experimental Education, 68(2):149-165.
Facione, P.A. (2000). The Disposition Toward Critical Thinking: Its Character, Measurement and Relationship to Critical Thinking Skill. Informal Logic, 20(1): 61-84.
Facione, P.A. (2010). Critical Thinking: What It Is and Why It Counts. USA: Insight Assessment.
Farmahini Farahani, Mohsen; Maleki, Mehdi (2014). A Survey on Tendency toward Curriculum Ideologies among Academic Board Members in Educational Sciences Faculties – Tehran 2010 – 11. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116: 2392-2396.
Glassner, A.; Schwarz, F. & Baruch, B. (2007). What stands and develops between creative and critical thinking? Argumentation? Thinking Skills and Creativity، 2: 10–18.
Jin, G.; Bierma, T.J. & Broadbear, J. (2004(. Critical thinking among environmental health undergraduates and implications for the profession. Journal Environment Health, 67(3): 15-20.
Ku, K.Y.L. (2009). Assessing students’ critical thinking performance: Urging for measurements using multi-response format. Thinking Skills and Creativity, 4: 70–76.
Lyutykh, E. (2009). Practicing critical thinking in an educational psychology classroom. Journal of educational studies, 45(4): 377-391.
Mangena, A. & Chabeli, M.M. (2005). Strategies to overcome obstacle s in the facilitate on of critical thinking in nursing education. Nurse Education Today, 25: 291–298.
Marin, L.M. & Halpern, D.F. (2011). Pedagogy for developing critical thinking in adolescents: Explicit instruction produces greatest gains. Thinking Skills and Creativity, 6: 1-13.
Marulcu, Ismail. & Akbiyik, Cenk. (2014). Curriculum Ideologies: Re - exploring Prospective Teachers’ Perspectives. International Journal of Humanities and Social Science. 5(1): 200-206.
Maso, M. (2008). Critical thinking and learning. USA: Blackwell Publishing.
McKernan, Jame. (2007). Curriculum and Emagination: Process Theory, Pedagogy and Action Research. Routledge.
Ornstein, Allan C; Hunkins, Francis P. (2009). Curriculum: Foundations, principles, and Issues. Fifth Edition. United States: Pearson Education.
Page, D. (2007). Promoting critical thinking skills by using negotiation exercises. Journal of education for business, 82(5): 251-257.
Piaw, Chua Yan. (2010). Building a test to assess creative and critical thinking simultaneously, Procedia Social and Behavioral Sciences, 2:551–559.
Porter, O.T.; Igein, G.; Alexander, D.; Blaylock, J.; McComb, D. & Williams, S. (2005). Critical thinking for nursing leadership, Journal Nurse Leader, 3(4): 28-31.
Profetto, M.G.J. (2003). The relationship of critical thinking skills and critical thinking dispositions of baccalaureate nursing students. Journal Advance Nurse, 43(6): 569-577.
Renaud, Robert, D. & Murray, Harry, G. (2008). A comparison of a subject-specific and a general measure of critical thinking, Thinking Skills and Creativity. 3, 85–93.
Ricketts, J.C. (2003). The Efficacy of Leadership Development, Critical Thinking Dispositions, and Students Academic Performance on the Critical Thinking Skills of Selected Youth Leaders. Dissertation Presented to the Graduate School of the University of Florida in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy.
Stapleton, P. (2011). A survey of attitudes towards critical thinking among Hong Kong secondary school teachers: Implications for policy change. Thinking Skills and Creativity, 6(1): 14–23.
Velasco, Carlos.; Woods, Andy T. & Spence, Charles. (2015). Evaluating the orientation of design elements in product packaging using an online orientation task. Food Quality and Preference, 46: 151-159.
فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
دوره 3، شماره 12
سال انتشار شماره 12 ، بهار 1395 می باشد.
خرداد 1395
صفحه 37-46
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار