با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد، تحقیقات آموزشی، دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری، برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی، دانشگاه کردستان

4 استادیار، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران

چکیده

هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی مقیاس میزان و نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی، و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی بود. بدین منظور تعداد ۳50 نفر (۱87 دختر و 163 پسر) از دانش‌آموزان مقطع سوم دبیرستان منطقه پنج شهر تهران که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده بودند، به پرسش‌نامه محقق ساخته میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی جواب دادند. داده‌های به دست آمده از طریق تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس، ضریب آلفای کرانباخ و همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تحلیل گردید. در مرحلۀ ساخت مقیاس، پس از تأیید روایی صوری، روایی محتوایی، تحلیل اکتشافی با روش مؤلفۀ اصلی و چرخش واریماکس، ابزار نهایی 30 سؤال شده که منجر به استخراج دو عامل نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی گردید. اعتبار مقیاس از طریق ضریب آلفای کرانباخ برای خرده مقیاس نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی 81/0 و برای میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی 88/0 و برای کل مقیاس نیز 91/0 به دست آمد. عملکرد تحصیلی به عنوان روشی برای اعتبار همگرا در نظر گرفته شد. نتایج رگرسیون نشان داد که میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی توانست 18/0 از واریانس عملکرد تحصیلی را پیش‌بینی کند. نتایج به دست آمده نشان داد که مقیاس میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و میزان و نگرش به استفاده از این گونه شبکه‌ها در دانش‌آموزان، نقش تعیین کننده در عملکرد تحصیلی آنها دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Construction and Validation of the Scale Amount and Attitudes Toward the Use of Social Networks and It's Relation with Academic Performance

نویسندگان [English]

  • Elaheh Hejazi 1
  • Vahideh Namdari 2
  • majid Ghasemi 3
  • Ali Moghadamzadeh 4

چکیده [English]

The aim of this study was construction and validation of the scale Amount and attitudes toward the use of social networks and it's relation with academic performance. To do so, 350 students (187 girls and 163 boys) of third-grade high school students, in region 5 of Tehran, were selected through stratified random sampling that responded to researcher-made questionnaire of using social networks. Data obtained by exploratory factor analysis with principal components and varimax rotation, Cronbach's Alpha and Pearson correlation, multiple regression and analysis of variance were used. On stage construction of the scale, after confirming the validity, content validity, exploratory analysis with principal components and varimax rotation the ultimate tool 30 questions that lead to the extraction of two factors: attitude to the use of social networks, and the use of social networks. Scale reliability through Cronbach alpha coefficient for the subscales attitude towards using social networks 81/0 and for the use of social networks 88/0 and 91/0 were obtained for the total scale. Academic performance was considered as a method for the convergent validity. The regression's results showed that the amount of utilizing the social networks could predict 0/18 of the variance of academic performance. The results showed that the scale of the use of social networks has Favorable reliability and validity, and the amount of and attitudes toward the use of such networks performance plays a decisive role on students' academic.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Networks
  • validation
  • Academic Performance
  • Region 5 of Tehran
  • student
امان‌زاده، آمنه؛ نعمان‌اف، منصور (1393). بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر وب، رایانه و یادگیری سیار بر مهارت تفکر انتقادی و تفکر خلاق دانشجویان دانشگاه‌های استان مازندران. فصلنامۀ پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 3(9)، 68-57.
امیری، عبدالرضا؛ نوری مرادآبادی، یونس؛ بساطیان، محمد (1390). بررسی رابطۀ استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای و گرایش بهره‌برداران به آسیب‌های اجتماعی در بین جوانان شهر کرج. فصلنامۀ نظم و امنیت انتظامی، شماره4(4)، 142-117.
بشیر، حسن؛ افراسیابی، محمدصادق (1391). شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و سبک زندگی جوانان: مطالعۀ موردی بزرگ‌ترین جامعۀ مجازی ایرانیان. فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، شماره 1(5)، 62-31.
جوادی‌نیا، سید علیرضا؛ عرفانیان، مرتضی؛ عابدینی، محمدرضا؛ بیجاری، بیتا (1391). تأثیر استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. مجلۀ آموزش در علوم پزشکی، 12(8)، 598 – 606.
خدایاری، گلثوم؛ دانشور حسینی، فاطمه؛ سعیدی، حمیده (1393). میزان و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجاز (مطالعۀ موردی: دانشجویان دانشگاه مشهد). فصلنامۀ پژوهش‌های ارتباطی، شماره 77، 192-167.
خلیلی آذر، هایده (1392). شناخت ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی و اثرهای آنها بر روابط بین فردی نوجوانان. فصلنامۀ پژوهش‌های ارتباطی، سال بیستم، شماره3، 181- 155.
دهقان‌زاده، حسین؛ علی‌آبادی، خدیجه؛ دهقان‌زاده، حجت (1395). تدوین چهارچوب طراحی بازی‌های رایانه‌ای آموزشی موضوعات شناختی در سطح خرد با روش تحلیل محتوا استقرایی و بررسی میزان اثربخشی آن در یادگیری مفاهیم. فصلنامۀ پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 4(13)، 20-7.
صدیق بنای، هلن (1387). آشنایی با شبکه‌های اجتماعی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ای روزنامه همشهری.
ضیایی‌پرور، حمید؛ عقیلی، سیدوحید (1388). بررسی نفوذ شبکه‌های اجتماعی در میان کاربران ایرانی. فصلنامۀ علمی ترویجی علوم اجتماعی، 80، 23- 42.
عابدینی، یاسمین؛ مختاری، محمد مهدی (1394). مدل علّی روابط انگیزش پیشرفت و عملکرد زبان انگلیسی: نقش واسطه‌ای و فراشناختی کمک‌طلبی تحصیلی در یادگیری از طریق تلفن همراه. فصلنامۀ پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 3(11)، 16-7.
کاستلز، مانوئل (1380). عصر ارتباطات و پایان هزاره. ترجمه ناصر موفقیان، جلد اول، انتشارات علمی و فرهنگی.
مرادی، مریم (1390). بررسی میزان مشارکت دانشجویان ارتباطات در تولید محتوای رسانه‌های اجتماعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
میرمحمد صادقی، میلاد (1391). تحلیل شبکه‌های اجتماعی با Nodexl، تهران:کیان.
نصرتی، محمد (1391). جشن جهانی شبکه‌های اجتماعی. روزنامه اعتماد، 2431، 9.
 
 
Becker, M.W.; Alzahabi, R. & Hopwood, C.J. (2012). Media multitasking is associated with symptoms of depression and social anxiety. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(2), 132–135.
Boyd, D.M. & Ellison, N.B. (2007). Social network sites: definition, history, and scholarship. Journal of Computer- Mediated Communication, 13(1), 210-230.
Burak, L. (2012). Multitasking in the university classroom. International Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 6(2), 1–12.
Farahani HA, Kazemi Z, Aghamohamadi S, Bakhtiarvand F.; Ansari, M. (2011). Examining mental health indices in students using Facebook in Iran. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 28, 4-811.
Gerlich, R., Browning, L. & Westermann, L. (2010). The social media affinity scale: Implications for education. Contemporary Issues in Education Research, 3(11), 35-41.
Hansen, D.L.; Shneiderman, B. & Smith, M.A. (2011). Analyzing Social Media Networks With NodeXL: Insights From a Connected World.
Internet World Stats. (2010). Jenkins-Guarnieri, M.A., Wright, S.L. & Johnson, B. (2013a). Development and validation of a social media use integration scale. Psychology of Popular Media Culture, 2(1), 38–50.
Johnson, G.M. (2010). Internet use and child development: The technomicrosystem. Australian Journal of Educational and Developmental Psychology, 10, 32–43.
Junco, R. (2013). Comparing actual and self-reported measures of Facebook use. Computers in Human Behavior, 29, 626–631.
Kirschner, PA. & Karpinski, AC. (2010). Facebook and academic performance. Computers in Human Behavior, 26(6), 37-45.
Kolek, EA. & Saunders, D. (2008). Online disclosure: An empirical examination of undergraduate Facebook profiles. NASPA Journal, 45(1), 1-25.
Marks, G. (2010). What aspects of schooling are important? School effects on tertiary entrance performance. School Effectiveness and School Improvement, 21(3), 267-287.
Mazer, J.P.; Murphy, R.E. & Simonds, C.J. (2009). The effects of teacher self-disclosure via facebook on teacher credibility. Learning, media and technology, 34(2), 175-183.
Michael A.; Jenkins, G.; Stephen, L.; Wright, and Brian, J. (2013). Development and Validation of a Social Media Use Integration Scale. Psychology of Popular Media Culture, Vol 2, No 1, 38–50.
Moreno, M.A.; Jelenchick, L.; Koff, R. & Eikoff, J. (2012a). Depression and Internet use among older adolescents: An experience sampling approach. Psychology, 3, 743–748.
O'Brien, SJ. (2011). Facebook and other Internet use and the academic performance of college students. [Dissertation]. Temple University; Available from: http://udini.proquest.com/-view/ facebook-and-other-internet.
Pasek, J.; More, E. & Hargittai E. (2009). Facebook and academic performance: Reconciling a media sensation with Data. First Monday. 14(5).
Putnam, R.D. (2000). Bowling Alone. NY: Simon & Schuster.
Rheingold, H. (2002). The virtual community, homesteadin on the electronic frontier, Addison- Wesley publishing company reading, ma.
Rosen, L.D.; Whaling, K.L.M.; Carrier, N.A. & Cheever, J.R. (2013). The Media and Technology Usage and Attitudes Scale: An empirical investigation. Computers in Human Behavior, 29, 2501–2511. Journal homepage: www.elsevier.com/locate/-comphumbeh.
Venkatesh, V.; Thong, J.Y.T. & Xu. (2012). Consumer acceptance and use of information technology: Extending the Unified Theory of Acceptance and Use of Technology. MIS Quarterly, 36(1), 157–178.
Wang, Q.; Chen, W.; Liang, Y. (2011). The Effects of Social Media on College Students. Johnson & Wales University, 111. ScholarsArchive@JWU,111. http:// scholarsarchive. Jwu.Edu/mba_student.
Wang, Z. & Tchernev, J.M. (2012). The ‘‘myth’’ of media multitasking: Reciprocal dynamics of media multitasking, personal needs, and gratifications. Journal of Communication, 62, 493–513.