با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه محقق اردبیلی

3 کارشناسی ارشد رشته مشاوره گرایش مشاوره مدرسه دانشگاه محقق اردبیلی

4 دکترا، برنامه ریزی، دانشگاه تبریز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی نگرش دانش‌آموزان نسبت به مدرسه براساس کیفیت زندگی در مدرسه و ادراک از کلاس درس است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه‌ی گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعهی آماری مربوط به این تحقیق، شامل کلیهی دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان‌های شهرستان شوط در سال تحصیلی 93- 92 به تعداد کل 1750نفر می‌باشد که تعداد 313 نفر از آنان به عنوان نمونه براساس روش نمونه‌گیری خوشه‌ای دو مرحله‌ای تصادفی انتخاب شدند. برای اندازه‌گیری متغیرها از پرسش‌نامه‌ی 39 سوالی کیفیت زندگی در مدرسه، پرسش‌نامه‌ی 56 سوالی ادراک از کلاس و پرسش‌نامه‌ی 35 سوالی نگرش نسبت به مدرسه استفاده شد. روایی محتوایی این پرسش‌نامه‌ها، توسط صاحب‌نظران تایید و برای تعیین پایایی از ضریب آلفای کرانباخ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار 16 SPSS انجام گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری توصیفی و نیز استنباطی شامل همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد بین مولفه‌های کیفیت زندگی در مدرسه و ادراک از کلاس به نگرش نسبت به مدرسه رابطه وجود دارد. 17 درصد از نگرش دانش‌آموزان نسبت به مدرسه براساس مولفه‌های کیفیت زندگی در مدرسه و 43 درصد از نگرش دانش‌آموزان نسبت به مدرسه براساس مولفه‌های ادراک از کلاس تعیین شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prediction attitude towards school based on the quality of school life and perception of the classroom

نویسندگان [English]

  • Mehdi moeinikiauma 1
  • Adel Zahed babelan 2
  • Roghayeh Jabbarzadeh shoti 3
  • Ehsan Azimpoor 4

چکیده [English]

Aim present study is Prediction attitude towards school based on the quality of school life and the perception of the classroom. Research method in terms of purpose, Practical and the method of data collection is descriptive of correlation type. The sample for this study consisted of all of boy and girl high schools students in the city Shot .The total number of 1750 persons, 313 of them were selected as the sample by Using two stage cluster sampling method. For measure the variables of the questionnaire of 39 questions the quality of school life, perception of class questionnaire with 56 questions and a questionnaire of 35 questions was used attitude towards school. The content validity of the questionnaire, confirmed by experts for determining the internal reliability questionnaires quality of school life, perception of class and attitude towards school, Cronbach's alpha coefficient was used to determine the of reliability. The data analyses was done by using the SPSS 16 softwares. for analyze the data was used descriptive and inferential statistical methods including correlation, multiple regression at the same time and structural equation modeling. The results showed, there is relationship among the components of the quality of school life and the perception of class With attitudes toward school. 17 percent of the students' attitude towards school based on components of the quality of life at school and 43 percent of the students' attitude towards school was determined based on perception components class.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The quality of school life
  • perception of class
  • atti-tude to school
  • students
آذربایجانی، مسعود؛ سالاری‌فر، محمدرضا؛ عباسی، اکبر؛ کاویانی، محمد و موسوی‌اصل، سیدمهدی (1382). روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، تهران: انتشارات سمت.
اتو کلاین، برگ.(1386). روان‌شناسى اجتماعى، ترجمه على محمد کاردان، تهران: نشر اندیشه.
اسلاوین، رابرت ایی (1385)، روان‌شناسی تربیتی .نظریه و کار بست، ترجمه یحیی سید محمدی، تهران، نشر روان.
الوین گولدنر (1987). بحران جامعه‌شناسى غرب، (ترجمه فریده ممتاز، 1383)، تهران: شرکت سهامى انتشار.
بوند، جان، کورنر، لین (1389)، کیفیت زندگی و سالمندان، ترجمه کمال حسین محققی، تهران: نشر دانژه.
بال، ساموئل (1373). انگیزش در آموزش و پرورش. ترجمه سید علی اصغر مسدد، شیراز: دانشگاه شیراز.
بهنر، جرد؛ وانک، میکاییل (1384). نگرش‌ها و تغییر آنها. ترجمه علی مهداد، تهران: انتشارات جنگل.
تویسرکانی راوری، فاطمه؛ عرب‌زاده، مهدی و کدیور، پروین (1394). رابطۀ محیط کلاس، اهداف پیشرفت و تفکر تأملی با عملکرد ریاضی دانش‌آموزان. مجۀ روان‌شناسی مدرسه، 4(6)، 69-52.
حسینی نسب، سید داود و میکائیلی منیع، فرزانه (1377). ادراک دانش‌آموزان از محیط روانشناختی کلاس و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی، انگیزش درونی و اضطراب آنان. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، 3 (5)، 72-55.
حجازی، الهه؛ صالح نجفی، مهسا و غلامعلی لواسانی، مسعود (1394). رابطۀ ادراک از محیط کلاس و خوش‌بینی با تحول مثبت دانش‌آموزان. روان‌شناسی، 19(2)، 198-189.
خواجه سروی، غلامرضا و اسدی، علیرضا (1387). نقش روحانیت و روشنفکران دینی در تغییر نگرش عمومی مردم ایران به نهضت حسینی در جریان انقلاب اسلامی. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، 4(15)، 12.
خجسته مهر، رضا؛ عباس‌پور، ذبیح‌اله؛ کرایی، امین و کوچکی، رحیم (1391). تأثیر برنامه موفقیت تحصیلی بر عملکرد و خودپنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه، یادگیری شیوه موفقیت در مدرسه و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان. مجلۀ روان‌شناسی مدرسه، 1(1)، 45-27.
رابینز، استیفن (1376). مبانی رفتار سازمانی، ترجمه علی‏ پارسائیان و محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
رافعی، فاطمه (1390). بررسی رابطه ادراک از محیط کلاس با سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهرستان آران و بیدگل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی تربیتی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه علامه طباطبایی.
رضاییان، علی.(1379). مدیریت رفتار سازمانی، تهران: انتشارات سمت.
روش بلاو، مارک و نیون، ادیل (1386). روان‌شناسى اجتماعى، ترجمه سید محمد دادگران، تهران: انتشارات مروارید.
سلطانی شال، رضا؛ کارشکنی، حسین؛ آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا؛ عبدخدایی، محمدرضا و بافنده، حسین (1390). بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه کیفیت زندگی مدرسه‌ای در مدارس شهر مشهد. علوم پزشکی دانشگاه کرمان، 19(1). 93-79.
سیدجوادیین، سیدرضا (1383). مدیریت رفتار سازمانی، تهران: انتشارات نگاه دانش.
سیف، علی اکبر (1391)، روان‌شناسی پرورشی نوین. روان شناسی یادگیری و آموزش، تهران، نشر دوران.
سحرناز، نجات (1387). کیفیت زندگی و اندازه‌گیری آن. مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، 4(2)، 62- 57.
شرف‌الدین، سیدحسین (1377). نگرش. ماهنامه معرفت ویژه‌نامه علوم سیاسی و جامعه‌شناسی، 7(25)، 86..
شریفی ساکی، شیدا؛ فلاح، محمدحسین و زارع، حسین (1393). نقش خودکارآمدی ریاضی، خودپنداره ریاضی و ادراک از محیط کلاس در پیشرفت ریاضی دانش‌آموزان با کنترل جنسیت. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 1 (14)، 28-18.
صالحی، منیره و کارشکی، حسین (1393). ارزیابی الگوی نقش مؤلفه‌های ادراکات کیفیت کلاسی در مؤلفه‌های ناسازگاری دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های مشهد. مجلۀ روان‌شناسی مدرسه، 3(4)، 110-92.
فریبرز، نیکدل؛ کدیور، پروین؛ فرزاد، ولی‌الله و کریمی، یوسف (1389). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه ادراک از محیط کلاس. اندازه‌گیری تربیتی، 53-32.
قدیری، پروین؛ اسدزاده، حسن و فریبرز، درتاج (1389). بررسی رابطۀ ادراک از محیط کلاس درس و جهت‌گیری هدف با پیشرفت تحصیلی ریاضی در دانش‌آموزان دختر پایۀ سوم متوسطه. روان‌شناسی تربیتی، 8 (19)، 137-115
کارشکی، حسین؛ حرازی، سید علینقی؛ قاضی طباطبایی، سید محمود (1387). بررسی ادراکات محیطی مدرسه‌ای و اهداف پیشرفت؛ آیا نوع مدرسه، رشته تحصیلی و منطقه محل سکونت تفاوت ایجاد می‌کند؟. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی، 9(2)، 93-79.
کارشکی، حسین؛ ارفع بلوچی، فاطمه و شیرزاد، زینب (1393). رابطه ادراکات کیفیت کلاسی دانش‌آموزان دختر با نگرش تحصیلی آنان. رویکردهای نوین آموزشی، 9(1). 88-75.
کارشکی، حسین؛ مؤمنی مهمویی، حسین و قریشی، بهجت (1393). مقایسه انگیزش تحصیلی و کیفیت زندگی دانش‌آموزان پسر مشمول ارزشیابی توصیفی با ارزشیابی سنتی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 11(13)، 114-104.
کریمی، یوسف (1388). نگرش و تغییر نگرش. تهران: نشر ویرایش.
کدیور، پروین (1385). روان‌شناسی تربیتی، تهران، سمت.
گریفتن، مورهد (1385). رفتار سازمانی، ترجمه سید مهدی الوانی و غلامرضا معمارزاده، تهران: انتشارات مروارید.
مهرآرا، علی اکبر (1373). زمینه روان‌شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات مهرداد.
مرتضوى، شهرناز (1376). فضاهاى آموزشى از دیدگاه روان‌شناسى محیط. انتشارات سازمان نوسازى و تجهیز مدارس کشور. چاپ اول.
مهدی‌زاده، زهرا؛ ابوالقاسمی، عباس و رستم اوغلی، زهرا (1393). نقش پردازش اطلاعات و سبک‌های اسناد در پیش‌بینی کیفیت زندگی دانش‌آموزان دارای بدشکلی بدن. مجلۀ روان‌شناسی مدرسه. 3(4). 127-111.
مکسول، جان سی (1385). اصول نگرش آنچه هر رهبری باید بداند، ترجمه سیمین موحد، تهران: انتشارات پیکان.
 
 
Ainley J. (1991). High school factors that influence students to remain in school. Journal of Educational Research; 85(2): 69–80.
Ainley J. (1999). Schools and the social development of young Australians: Frameworks,_outcomes and influences. Paper presented at the 1999 National Social Outcomes_ of Schooling Forum organized by the Performance Measurement and Review Branch,_Education Queensland, Surfers Paradise, Australia,.
Ainley J., Batten M, Miller H. (1984). Patterns of Retention in Australian Government Schools and Staying at School in Victoria. Hawthorn, Victoria, (Australian Council for Educational Research).
Ainley J., Foreman J., Sheret M. (1991). High school factors that influence students_to remain in school. The Journal of Educational Research; 85(2): 69– 80.
Andermen, E. M. &Midgley, C. (1997). Changes in achievement goal orienta-tions and perceived classroom goal structures across the transition to middlenlevel schools. Contemporary Educational Psychology, 22, 269–298.
Anderson L.W. & Bourke S.F. (2000). Assessing affective characteristics in the schools(2nd Ed.). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates., p: 201
Arbuthnott, Katherine, D. (2009). Education for sustainable development beyond attitude change. International Journal of Sustainability in Higher Education; 10(2), 144-153.
Baek, S. G, Choi, H.J. (2002). The Relationship between Students’ Perceptions of Classroom Environment and Their Academic Achievement in Korea Asia Pacific, Education Review, 3(1), 125-135.
Bonomi A, Patric D, Bushnell D. (2000). Validation of the united states’ version of the World Health Organization Quality of Life(WHOQOL) instrument. Journal of Clinical Epidemiology; 53: 1-12.
Bulcock J.W., Whitt M.E. & Beebe M.J. (1991). Gender differences, student wellbeing_ and high school achievement. The Alberta Journal of Educational Research; 37: 209–24.
Chionh, Y. H. & Fraser, B. J. (1998). Validation and use of the “What is Happening In This Class” Questionnaire in Singapore. Paper presented at Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Diego.
Davis, H. A. (2003). Conceptualizing the role and influence of student-teacher relationships on children’s social and cognitive development. Educational Psychologist, 38(4), 207-234.
Dorman, Jeffrey P. (2009). Partitioning the variance in scores on classroom environment instruments. Australian Journal of Educational & Developmental Psychology. 9, 18-31.
Epstein, J. L. & Mcpartland, J. M. (1976). The concept and measurement of the quality of school life. American Educational Research Journal, 13(1), 15-30.
Fraser, B. J., Fisher, D. L. & McRobbie, C. J. (1996). Development, validation and use of personal and class forms of a new classroom environment instrument. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, New York.
Fraser, B. J. (1998). Classroom learning environments: Development, validity, and applications. Learning Environments Research, 1, 7-33.
Gentry, M. Gable, R. K. & Rizza, M. G. (2002). Students' perceptions of classroom activities. Are there grade-level and gender differences. Journal of Educational Psychology, 94, 539- 544.
Goodenow, C. (1993). The psychological sense of school membership among adolescents. Psychology in the Schools, 30(1), 79-90.
Green, B. A., Miller, R. B., Crowson, H. M. Duke, B. L. & Akey, K. L. (2004). Predicting high school student, cognitive engagement and Attitude: contribution of classroom perception and motivation. Contemporary Educational Psychology, 20 (4), 462- 482.
Hunus, R. & Fraser, B. J. (1997). Chemistry learning Environment in Brunei Darussalam’s secondary Schools. In D. L. Fisher. & T. Rickards. (Eds.), Science, Mathematics and Technology Education and National Development: Proceedings of the V ietnamc onference (pp.108-120). Hanoi; Vietnam.
King CR, Hinds PS.( 2003). Quality of Life from Nursing and Patient Perspective. Jones and Bartlett publishers. Massachusettes.
Koul, R. & Fisher, D. (2002). Students’ Perception of Science Classroom Learning Envermein Jammu, India: Attitudes and Gender Differenes. Journal off Sience and Mathematics Education in s.e. Asia, 26(2): 107-130.
Kuperminc, G. P., Leadbeater, B. J. & Blatt, S. J. (2001). School social climate and individual differences in vulnerability to psychopathology among middleschool students. Journal of School Psychology, 39(2), 141-159.
Kuperminc, G. p., Leadbeter, B. j., Emmons, C. & Blatt, S. J. (2001). Perceived school climate and difficulties in the social adjustment of middle school students. Applied Development Science, 1, 79-55.
LaRocque, M. (2008). Assessing perceptions of the environment in elementary classroom: The link whit achievement. Educational Psychology in Practice, 24(4), 289-305.
Leung, J.P. & Leung, K. (1992). Life satisfaction, self-concept and relationship with parents in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 21, 653-665.
Majoribanks, K. (2002). The predictive validity of an attitude toward school scale in relation to children's academic achievement. Educational and Psychological Measurement, 52, 201-211.
McCoach, D.B. & Siegle, D. (2003). The school attitude assessment surveyrevised: A new instrument to identify academically able students who underachieve. Educational and Psychological Measurement, 63(3), 414-429.
Mitchelle, D. & Spady, W. (1978). Organizational contexts for implementing outcome based education. Educational Researcher, 7 (7), 9-17.
Mok M., Flynn M.( 1998). Effect of Catholic school culture on students’ achievement In the Higher School Certificate Examination: A multilevel path analysis. Educational Psychology; 18: 409–32.
Murray, C. & Malmgren, K. (2005). I mplementing a teacher-student relationship program in a high- poverty urban school: Effects on social, emotional, and academic adjustment and lessons learned. Journal of School Psychology, 43, 137- 152.
Myers, R.E., & Fouts, J.T. (1992). A cluster analysis of high school science classroom environments and Attitude to school. Journal of Research in Science Teaching, 29(9), 929-937.
Pang Sun-Keung, N. (1999). Students' Perceptions of Quality of School Life in Hong Kong Primary Schools. Educational Research Journal, 14(1). 49-71.
Pentelichuk,. M. W. (1989). A Study of the School Attitudes of Grades 4-6 Indian Students in the Schools Northwestern Saskatchewan. A thesis submitted to The Faculty of Graduate Studies and Research, University of Saskatche.
Sakiz, G. (2007). Does Teacher Affective Support Matter? An Investigation of the Relationship among Perceived Teacher Affective Support, Sense of Belonging, Academic Emotions, Academic Self-efficacy Beliefs, and academic Effort in the Mddle School Mathematics Classroom, Doctoral Dissertation of Philosophy, The Ohio State University.
Sunger, S. & Gunggoren, S. (2009). The role of classroom environment perceptions in self- regulated learning and science achievement. Elementary Education Online, 8(3), 883-900. Switzerland: (2007), Availableat: www-.who.int/school_youth_health/gsh i/en
Talton, E.L. & Simpson, R.D. (1987). Relationships of attitude toward classroom environment with attitude toward and achievement in science among tenth grade biology students. Journal of Research in Science Teaching, 24(6), 507-525.
Van Petegem, K., Aelterman, A., Van Keer, H. & Rosseel, Y. (2008).The influence of student characteristics and interpersonal teacher behaviour in the classroom on student’s wellbeing. Social Indicators Research, 85(2), 279– 291.
Verma, M. H. (2008). Learners attitude and Its impact on language Learning. International conference- language issues in Englishmediu. Hong Kong.
Wei, L. S. & Ellas, H.(2011). Relationship between students’ perceptions of classroom environment and their motivation in learning english language. International Journal of Humanities and Social Science. 1(21). 240-250.
Williams T., Batten M. (1981). The quality of school life. Melbourne, Australia, Australian Council for Educational Research. World Health Organization. Global school health initiative. Geneva
Williams, T. & Batten, M. (1981). The quality of school life. (ACER Research Monograph No.12). Hawthorn, Victoria: ACER.
Zeidner, M. & Schleyer, E.J. (1999). Evaluating the effects of full-time vs parttime educational programs for the gifted: Affective outcomes and policy considerations. Evaluation and Program Planning, 22, 413-427.