فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

بررسی رابطه ابعاد کارکرد خانواده و خلاقیت هیجانی با نقش واسطه‌ای سبک‌های مقابله‌ای در دانش‌آموزان تیز هوش

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه شیراز

2 کارشناسی ارشد، روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه یاسوج

چکیده

هدف پژوهش حاضر، پیش‌بینی خلاقیت هیجانی دانش آموزان تیزهوش بر اساس کارکرد خانواده و سبک‌های مقابله‌ای بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است و جامعه آماری مشتمل بر دانش آموزان تیزهوش پایه دوم متوسطه اصفهان که در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند که از بین این جامعه تعداد137 نفر (42 دختر و 95 پسر) با روش نمونه‌گیری تصادفی نظامند بود انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه خلاقیت هیجانی آوریل (1999)، پرسشنامه ابعاد کارکرد خانواده مک مستر (1983) و پرسشنامه سبک مقابله‌ای اندلر و پارکر (1990) بود که روایی و پایای ابزارها تایید گردیبرای تحلیل داده‌ها از روش اماری تحلیل مسیر استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مؤلفه کنترل رفتار و کارکرد کلی با خلاقیت هیجانی رابطه مستقیم و منفی دارد. همچنین بین سبک مسئله مدار و خلاقیت هیجانی رابطه مثبت  وبین سبک هیجان مدار و خلاقیت هیجانی رابطه منفی و معناداری یافت شد. دیگر یافته حاکی از آن بود که مؤلفه کارکرد خانواده به‌واسطه سبک مسئله مدار و هیجان مدار اثر منفی بر خلاقیت هیجانی دارد. برحسب نتایج تحقیق حاضر می‌توان گفت خانواده نقش مهم و تأثیرگذار بر خلاقیت هیجانی دانش آموزان تیزهوش دارد. در مجوع نتیجه گرفته می‌شود دانش‌آموزانی که از خلاقیت هیجانی بیشتری برخوردار هستند در برابر استرس‌ها و فشارهای زندگی از سبک مقابله‌ای مسئله مدار استفاده می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Family Function and Emotional Creativity with Mediating Role of Coping Styles among Gifted Students

نویسندگان [English]

  • somayeh sadati firozabadi 1
  • sadegh Yousefi 2

1 Assistant Professor, Psychology and Education of Exceptional Children, Shiraz University

2 M.A, Educational Psychology, Yasouj University

چکیده [English]

The purpose of this study was to predict the emotional creativity of the gifted students on the basis of family functioning and coping styles. Research Method was descriptive study with correlational design .The population of this study consisted of gifted students in Esfahan city in the academic year of 1393-94. 137 students (95 boys and 42 girls) were selected by systematic random sampling. They answered three questionnaires which consist of Avril's questionnaire of emotional creativity (1999), McMaster Family Function dimensions questionnaire (1983) and Endler and Parker coping style questionnaire (1990). The validity and reliability of these scales were approved. Path analysis was used to analyze the data. The findings showed that there is a direct and negative relationship between behavior control and overall performance factors, and emotional creativity. In addition, the results showed that there is a positive relationship between Problem-focused style and emotional creativity whereas there is a negative relationship between emotion-focused style and emotional creativity. The family function factor has negative influence on emotional creativity due to problem-focused and emotion-focused style. Based on these results, it can be claimed that family has an important and influential role in emotional creativity of gifted students. In sum, these findings tell us those students who have more emotional creativity use more Problem-focused coping style against stresses and strains of life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emotional Creative
  • family
  • Coping Style
  • Gifted
مراجع
احمدی، سید احمد (1373). بهداشت روانی در خانواده. مجله پژوهش‌های تربیتی. 2، شماره 3 و 4.
اسلامی، عبدالله (1380). بررسی رابطه ساختار تعاملات خانواده (کارکرد خانواده) با سبک‌های مقابله با فشارهای روانی و تفاوت‌های جنسی در دانش‌آموزان دوره پیش‌دانشگاهی شهرستان کاشان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
ثنائی، باقر؛ امینی، فریده (1379). مقایسه کارکرد خانواده در دو گروه دانش‌آموزان دختر مستقل و وابسته به دیگران. پژوهش‌های مشاوره (تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره)، 2 (8-7)، 28 -9.
حاجت بیگی، صدیقه (1380). بررسی رابطه شیوه‌های مقابله با استرس خودکارآمدی و سلامت روان در دانش‌آموزان متوسطه شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد تهران مرکزی.
حق‌شناس، حسن؛ چمنی، امیررضا؛ فیروزآبادی، علی (1385). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روان دانش‌آموزان دبیرستان‌های تیزهوشان و دبیرستان عادی. اصول بهداشت روانی، 29، 30، 66-57.
حسینی، فریده سادات؛ دشتی نژاد، سید بهمن (1395). شاخص‌های شخصیتی، انگیزشی / شناختی خلاقیت در دانشجویان: مدل معادلات ساختاری. مجله پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 4، 14، 80-65.
جوکار، بهرام؛ البرزی، محبوبه (1389). رابطه ویژگی‌های شناخت با خلاقیت هیجانی و خلاقیت شناختی. مطالعات روان‌شناختی دانشگاه الزهراء، 6 (1)، 110 -89.
داوری، رحیم (1386). رابطۀ خلاقیت و هوش هیجانی، با سبک‌های کنار آمدن با استرس. فصل‌نامه اندیشه و رفتار، 2 (6)، 62-49.
ساپینگتون، اندورا (1382). بهداشت روانی. ترجمه حمیدرضا حسین شاهی برواتی. تهران، انتشارات روان.
شعاع کاظمی، مهرانگیز؛ حقانی، سعیده؛ سعادتی، معصومه؛ خواجه وند، آرامه (1391). رابطه بین حمایت اجتماعی خانواده و سبک‌های مقابله‌ای در سیر بهبودی بیماران سرطان پستان. فصلنامه بیماری‌های پستان ایران، 6 (4)، 40 – 35.
طاهری، رویا؛ زندی، کرامت‌اله (1391). مقایسه ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده و متغیر خودپنداره با سبک‌های مقابله‌ای در دانشجویان دختر و پسر موسسه آموزش عالی ارم شیراز. نشریه ارمغان دانش، 17 (4)، 369 – 359.
صیادی، علی (1381). بررسی اثرات کارایی خانواده در بروز اختلال‌های روانی نوجوانان ازنظر دانش‌آموزان دختر و پسر پایه سوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 80-81. فصلنامه پیام مشاور، 8 (9)، 92-34.
صبری، مصطفی؛ البرزی، محبوبه؛ بهرامی، محمود (1392). رابطه الگوهای ارتباطی خانواده، هوش هیجانی و خلاقیت هیجانی در دانش‌آموزان دبیرستانی. مجله اندیشه‌های نوین تربیتی دانشگاه الزهراء، 9 (2) ، 63-35.
عبدالله‌ای، محمدحسین؛ فراهانی، محمدتقی؛ ابراهیمی، احترام (1387). بررسی و مقایسه رابطه بین سبک‌های مقابله با تنیدگی، خلاقیت هیجانی و سلامت عمومی در دختران دانشجو. مجله روان‌شناسی، 12 (1)، 103 – 89.
قدیری نژادیان، فاطمه (1381). بررسی هنجاریابی مقدماتی مقیاس خلاقیت هیجانی بر روی دانشجویان روزانه دانشگاه‌های تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت ‌معلم تهران.
قمری، محمد (1390). مقایسه ابعاد کارکرد خانواده و کیفیت زندگی و رابطه این متغیرها در بین افراد معتاد و غیر معتاد. مجله اعتیادپژوهی، 5 (18)، 68-55.
کرمی، جهانگیر؛ زکی‌ای، علی؛ علیخانی، مصطفی (1391). رابطه کارکرد خانواده با اختلالات شخصیت بر اساس الگوی مک مستر. مجله مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 7، 553 – 537.
گودرزی، محمدعلی؛ معینی رودبالی، زهرا (1385). بررسی رابطه سبک‌های مقابله‌ای و سلامت روانی در دانش‌آموزان دبیرستانی. مجله دانشور رفتار، 19(1)، 32 – 23.
محمدی، علی زاده؛ ملک خسروی؛ غفار (1385). بررسی تأثیر موسیقی درمانگری فعال بر کاهش اختلالات رفتاری و عاطفی کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست. مجله روان‌شناسی، 38، 231-222.
محمدی، سید داوود؛ ترابی، سید اسماعیل؛ غرایی، بنفشه (1387). ارتباط سبک‌های مقابله‌ای باهوش هیجانی در دانش‌آموزان. روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 53، 183-176.
مهدیزاده، عفت السادات؛ خدابخش، محمدرضا؛ کیانی، فریبا حاجی زاده نداف، صادق (1393). بررسی تأثیر تکنیک‌های مختلف پرورش خلاقیت ریاضی بر باور انگیزشی و شناختی در درس ریاضی دانش‌آموزان دختر. مجله پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2، 5، 17-7.
ملتفت، قوام و ساداتی فیروزابادی، سمیه (1392) رابطه ابعاد کمالگرایی با خلاقیت در دانش‌آموزان دبیرستانی شهر شیراز. مجله پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 1، 3، 78-71.
هاشمی، سهیلا (1388). بررسی رابطه هوش هیجانی، خلاقیت هیجانی و خلاقیت در دانشجویان هنر، ادبیات و علوم پایه. مجله اندیشه‌های نوین تربیتی، 5 (2)، 103-79.
 
 
 
Amabile, T. M. (2001). Beyond Talent: John Irving and the Passionate Craft of Creativity. American Psychologist, 56(4), 333- 336.
Averill, J. R., & Thomas- Knowles, C. (1991). Emotional creativity. In K. T Strongman (Ed.). International Review of Studies on Emotion, 1, (269-299), London, Wiley
Averill, J. R & Nunley, E. P. (1992). Voyages of the heart: Living an emotionally creative life. New York, Macmillan.
Averill, J. R. (1999a). Creativity in the domain of emotion. In T. Dagleish M. Power (Eds). Handbook of cognition and emotion, 765-782, Chicheste, England: Wiley.
Averill, J. R. (2001). The rhetoric of emotion, with a note on what makes great literature great. Empirical Studies of the Arts, 1, 19, 5-26.
Averill, J. R. (2005). Emotions as mediators and as products of creative activity. In J. Kaufman & J. Baer (Eds.), Creativity Across Domains: Faces of The Muse, (225-243), Mahwah, NJ: Erlbaum.
Averill, J. R, (2007). Together again: Emotion and intelligence reconciled. In G.Mattews, M. zeidner, & R.D. Roberts, (Eds.), Emotional intelligence: Knowns andunknowns (49-71), New York, Oxford University.
Averill, J. R., & Thomas, k. C. (1991). Emotional creativity. In K. T. Strongman (Ed.), International review of studies on emotion. 1, 269-299.
Averill, J.R. (1999). Individual differences in emotional creativity: structure and correlate, Journal of Personality, 6, 342-371.
Averill, J.R, (2005). Emotions as mediators and as products of creative activity. InJ. Kaufman & J. Baer, creativity across domains: faces of the muse, 225-243, Mahwah, NJ: Erlbaum.
Averill, J. R. (2011). Emotions and Creativity. Paper presented at the 12th conference on creativity & innovation (ECCI XII), Faro, Portugal
Deci, E.L., Ryan, R.M., Gagne, M., Leonem, D.R., Usunov, J., & Kornazheva, B.P. (2001). Need satisfaction, motivation, and well-being in the work organizations of a former eastern bloc country: A cross -cultural study of self-determination. Journal of the Society for Personality and Social Psychology. 27(8):930-42.
Deci, E. L. & Vansteenkiste, M. (2004). Self-determination theory and basic need
satisfaction: understanding human development in positive psychology.Ricerche di psicologia. 27(1), 24-40
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008a). Facilitating optimal motivation and psychologicalwell-being across life's domains. Canadian Psychology, 49(1), 14-23.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008b). Hedonia, eudemonia, and well-being: An introduction. Journal of Happiness Studies,9,1-11.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008c). Self-Determination Theory: A Macro theoryof Human Motivation, development, and Health. Canadian Psychology ,49(3), 182–185
Fuchs, G. L., Kumar, V.K., & Porter, J. (2007). Emotional creativity, alexithymia, and styles of creativity.
Henden, J. (2008). Preventing suicide: the solution focused approach. East Sussex. PO198 SQ, England.
Endler, N. S. & Parker, J. D. A. (1990). Multidimensional assessment of coping: A critical evaluation. Journal of Personality and Social Psychology, 58, 844–854.
Miller, I. W., Ryan, C. E., Keitner, G. I., Bishop, D. S. & Epstein, N. B. (2000). The McMaster Approach to Families: theory, assessment, treatment and research. Journal of Family Therapy. 22, 168–189.
Salovey, p., Mayer, J.D. & Caruso, D. (2002). The Positive psychology of Emotional Intelligence. In C.R. Snyder & S.J.Lopez (Eds.), The Handbook of Positive Psychology New York: Oxford University Press. pp. 159-171.
Shu, C., & Yeh, H. (2015). Exploring the effects of videogame play on creativity performance and emotional responses, Computers in Human Behavior, 53, 396-407.
Skinner, E. A., Johnson, S., & Snyder, T. (2005). Six dimensions of parenting: A motivational model. Parenting: science and practice, 5(2), 175-225.
Soenens, B., & Vansteenkiste, M. (2005). Antecedents and Outcomes of Self-
Determination in 3 Life Domains: The Role of Parents ‘and Teachers’Autonomy Support. Journal of youth and adolescence, 34(6), 589-604.
Tugade, M. M. (2004). Resilient individuals use positive emotions to bounce back from negativeemotional experiences. Journal of Personality and Social Psychology, 2, 86, 320-333.
Tamplin, A., Gooder, M. a., & Herbert, J. a. (1998). Family function and parent general health in families of adolescents with major depressive disorder. Journal of Affective Disorder, 1, 18, 1-13.
Vidal, S., Skeem, J., & Camp, J. (2010). Emotional Intelligence: Painting Different Paths for Low- Anxious and High-Anxious pychopathic Variants. Law and Human Behavior, 34, 150-163.
فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 23
بهمن 1397
صفحه 81-95
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار