با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان،‌ تبریز، ایران

3 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران

4 دانشیار، گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور

چکیده

این پژوهش با هدف طراحی آموزش چندرسانه‌ای مبتنی بر نظریۀ بار شناختی سوئلر و تأثیر آن بر درگیری تحصیلی و انتقال یادگیری درس ریاضی فراگیران پایۀ سوم ابتدایی انجام شده است. در این پژوهش، از طرح شبه آزمایشی «پیش - پس‌آزمون با گروه گواه» استفاده شد. جامعۀ آماری در این تحقیق، دانش‌آموزان پسر پایۀ سوم ابتدایی شهرستان چایپاره (502 نفر) در سال تحصیلی 1397- 1396بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، 2 کلاس از دو مدرسه و از هر کلاس به صورت تصادفی 15 نفر انتخاب شد که به صورت تصادفی به گروه‌های آزمایش و کنترل منتسب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌های درگیری تحصیلی شوفلی و بکر (2006) و آزمون انتقال یادگیری ریاضی (محقق ساخته) گردآوری شدند. برای تحلیل فرضیۀ 1، تحلیل کوواریانس چند متغیره و فرضیۀ 2 آزمون t مستقل به کار رفت. نتایج نشان داد که به کارگیری طراحی آموزش چندرسانه‌ای مبتنی بر نظریۀ بار شناختی سوئلر بر درگیری تحصیلی، شامل مؤلفه‌های توانمندی، تعهد، جذب و انتقال یادگیری فراگیران در درس ریاضی تأثیر مثبت و معناداری دارد. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر، می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مبتنی بر نظریۀ بار شناختی سوئلر یکی از راه‌های افزایش میزان درگیری فراگیران در یادگیری کلاسی و انتقال آن به موقعیت‌های جدید می‌تواند به کار رود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a Multimedia Instruction based on Sweller's Cognitive Load Theo-ry And Determining Its Effect on the Engagement and Transfer of Math Learning Among Third Grade Primary School Learners

نویسندگان [English]

  • Kourosh Hussein Baglou biqlu 1
  • Moosa Piri 2
  • Jahangir Yari 3
  • Akbar Rezaei 4

1 PhD Student, Curriculum Planning, Islamic Azad university of Tabriz, Tabriz, Iran

2 Associate Professor, Educational sciences, Azarbaejan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

3 Assistant Professor, Educational sciences, Islamic Azad university of Tabriz, Tabriz, Iran

4 Associate Professor, Department of Psychology and Education, Payame Noor Univercity

چکیده [English]

The purpose of this study is to design a multimedia instruction based on the Sweller's Cognitive Load Theory and its impact on the engagement, and transfer of learning Math subject in the 3rd grade students of elementary school. The quasi pre-, post-test, with control group were used in this research. The statistical population were all of 3rd grade students of elementary school in Chaipareh (502 students) in 1396-1397 school year. According to the cluster sampling method two classes from two schools and 15 students from each class were selected randomly. These two groups, in its own, were also randomly assigned to experimental and control groups. The data were collected using of the academicl engagement questionnaire of Shufley & Becker (2006), and the test of transfer of learning in case of the Math (designed by the researcher). Analyzing hypotheses with MANCOVA and t test indicated that the teaching basis of a multimedia instruction based on the Cognitive Load Theory on the students has also a positive effect on the academic engagement including skills, commitment and absorbtion components and transfer of learning of math lesson. according to the findings of this research, it can be concluded that a multimedia instruction based on the Sweller's Cognitive Load Theory is possible to be regarded as one of the efficient ways for expand the level of learners' engagement in classroom learning process and transfers it to a newer and higher educational situations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Multimedia Instruction Design
  • Sweller's Cognitive Load Theory
  • Academic Engagement
  • Transfer Of Learning
پارسا، محمد (1392). بنیادهای روان شناسی. تهران: انتشارات سخن.
جان نسار، هادی؛ زارعی، کبری (1393). تأثیر استفاده از آموزش چندرسانه‌ای بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر پایه ششم دوره ابتدایی. اولین کنفرانس ملی روان‌شناسی و علوم تربیتی، شادگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شادگان.
رضویه، اصغر؛ لطیفیان، مرتضی؛ سیف، دیبا (1386). رابطه باورهای انگیزشی درباره ریاضی و راهبردهای خودنظم‌دهی انگیزشی در دانش‌آموزان تیزهوش. مجله روان‌شناسی، 41(1)، 109-81.
زارع، محمد (1393). بررسی بار شناختی بیرونی آموزش به شیوه چندرسانه‌ای مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی چاپ ‌نشده.
زمانی، بی بی عشرت؛ سعیدی، محمد؛ سعیدی، علی (1391). اثربخشی و پایداری تأثیر استفاده از چند رسانه‌ای‌ها بر خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی درس ریاضی. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 2(4)، 87-68.
صیف، محمد حسین (1396). مدل علی تطبیقی فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و پیام نور. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 17(2)، 23-11.
سیف، علی اکبر (1390). روان‌شناسی پرورشی نوین، روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: آگاه.
شاطری ایل ذوله، رضیه (1395). بررسی تأثیر آموزش ترکیبی مبتنی بر نرم‌افزار آموزشی بر سطح اضطراب تحصیلی دانش‌آموزان دارای افت تحصیلی پایه ششم ابتدایی شهرستان صحنه. دومین کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روان‌شناسی ایران، تهران، مؤسسه برگزار کننده همایش‌های توسعه‌محور دانش و فناوری سام ایرانیان.
شمس، فاطمه و تابع بردبار، فریبا (1390). نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه جهت‌گیری هدف و عملکرد ریاضی. روش‌ها و مدل‌های روان شناختی، 1(3)، 76-47.
صالحی نژاد، نسرین؛ درتاج، فریبرز؛ سیف، علی اکبر؛ فرخی، نورعلی (1397). اثر بخشی آموزش مبتنی بر نرم‌افزار چند رسانه‌ای ساخت نقشه ذهنی بر سرعت پردازش اطلاعات در دانش‌آموزان دختر پایۀ هشتم. فصلنامۀ پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 6(1)، 9- 22.
فلاح ولیک چالی، لیلا (۱۳۹۳). تأثیر آموزش چندرسانه‌ای بر کاهش اضطراب ریاضی و استمرار میزان یادگیری دانش‌آموزان LSD. اولین کنفرانس ملی روان‌شناسی و علوم تربیتی، شادگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شادگان.
کرمی، زهرا (۱۳۹۶). نقش بکارگیری نرم‌افزارهای آموزشی در یادگیری و درک مفاهیم هندسی. اولین کنفرانس آموزش و کاربرد ریاضی، کرمانشاه، انجمن علمی آموزشی معلمان ریاضی کرمانشاه.
کریمی، عبدالعظیم؛ بخشعلی زاده، شهرناز؛ کبیری، مسعود (1391). گزارش اجمالى از مهم‌ترین نتایج تیمز و پرلز 2011 و مقایسه آن با عملکرد دانش‌آموزان ایران در دوره‌های قبل. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزى آموزشى. پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش. مرکز ملى مطالعات تیمز و پرلز. قابل دسترس در http:\\www.rie.ir.
محمدی، نسرین؛ مصطفی زاده، اسماعیل؛ صالحی زاده، مریم (۱۳۹۷). تأثیر استفاده از چند رسانه‌ای‌ها بر اثربخشی تدریس معلمان مقطع ابتدایی در دروس ریاضیات، شهرستان تکاب. ششمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی وروان‌شناسی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
مرکز ملی مطالعات تیمز و پرلز (1388). مهم‌ترین یافته‌های پژوهشی مطالعات تیمز و پرلز (عبدلعظیم کریمی). پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش. قابل دسترس در سایت مرکز ملی مطالعات تیمز و پرلز http:\\www.rie.ir.
موسوی، سیده ماهرخ؛ کیامنش، علیرضا؛ اخوان تختی، مهناز (1397). بررسی پیشرفت تحصیلی با واسطه کیفیت آموزشی، درگیری تحصیلی، یادگیری به کمک همسالان و انگیزش تحصیلی(یک مطالعه در دو سطح دانش‌آموز و معلم). فصلنامۀ پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 5(4)، 9- 24.
مهدوی، محمد رضا؛ امیر تیموری، محمد حسین (1390). بررسی تأثیر استفاده از الگوی طراحی آموزشی مریل (نظریه نمایش اجزاء) بر میزان یادگیری و یادداری در درس زیست‌شناسی سال اول دبیرستان. مجله روان‌شناسی تربیتی، 20، 17-32.
نوروزی، داریوش؛ احمد زاده بیانی، احمد؛ آقا براتی، نجمه (1390). تأثیر آموزش چندرسانه‌ای بر میزان یادگیری و یادداری درس ریاضی دانش‌آموزان درخودمانده. روان‌شناسی افراد استثنایی، 1(4)، 1-19.
ولایتی، الهه (1391). مدیریت بار شناختی در طراحی یادگیری چندرسانه‌ای در اثر حسن زنگنه، مبانی نظری و عملی تکنولوژی آموزشی. تهران: آوای نور.
 
 
 
Alrashidi, O. Phan, H. P. Ngu, B. H. (2016). Academic Engagement: An Overview of Its Definitions, Dimensions, and Major conceptualizations. Internationah Education Studies, 9(12). 41-52.
Anderson, C., Keltner, D., & John, O. P. (2003). Emotional convergence between people over time. Journal of Personality and Social Psychology, 84, 1 054–1068
Appleton, J. J., Christenson, S. L., & Furlong, M. J. (2008). Student engagement with school: Critical conceptual and methodological issues of the construct. Psychology in the Schools, 45(5), 369-386.
Asadi, S. & Jamali, H. R. (2011). Blended Library and Multimedia Model in Geography Teaching. In the Proceedings of the International Conference on e Education, Entertainment and e -Management (ICEEE 2011), Jakarta, Indonesia, 27-29 December, pp. 337- 339.
Carter, C. P., Reschly, A. L., Lovelace, M. D., Appleton, J. J., & Thompson, D. (2012). Measuring student engagement among elementary students: Pilot of the Student Engagement Instrument-Elementary Version. School Psychology Quarterly, 27(2), 61-73.
Chen, C. M. & Wu, C. H. (2015). Effects of different video lecture types on sustained attention, emotion, cognitive load, and learning performance. Computers & Education, 80, 108-121.
Chung-Ho Su. (2016). The effects of students' motivation, cognitive load and learning anxiety in gamification software engineering education: a structural equation modeling study. Multimedia Tools and Applications archive, 16(75), 10013-10036.
Detterman, D. K., & Sternberg, R. J. (1993). Transfer on trial: Intelligence, cognition, and instruction. Norwood, NJ: Ablex.
Fleer, M. (2013). Affective Imagination in Science Education: Determining the Emotional Nature of Scientific and Technological Learning of Young Children. Research in Science Education, 5(45), 2085–2106.
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). School Engagement: Potential of the Concept, State of the Evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
George- Palilonis, J., & Filak, V. (2009). Blended Learning in the Visual Communications Classroom: Student Reflections on a Multimedia Course. ElectronicJournal of e -learning. 7 (3), 247-256.
Glick, M. L., Holyoak, K. J. (1987). The cognitive basis of knowledge transfer. In S. M. Cormier & J. D.Hagman (Eds), Transfer of learning: Contemporary research and application (pp. 9-46). San Diego, CA: Academic press.
Glover, J. M., & Bruning, R. H. (1990). Educational psychology: Principles and Application. Boston: Little, Brown.
Hughes, F., Noppe, L., & Noppe, I. (1996). Cognitive development in child development. Prentice- Hall, Inc, New Jersey.
Jiang, D. Renandya, W A. & Zhang, L. J. (2017). Evaluating ELT multimedia courseware from the perspective of cognitive theory of multimedia learning. Journal of Computer Assisted Language Learning, 7(30), 726-744.
Jorge A. Pinto, E. Vogel, H. and Daniel, E. N. (2017). The effect of cognitive load and outcome congruency on the learned predictiveness effect in human predictive learning. Psicológica, 38, 257-281.
Kalyuga, S. (2012). Cognitive load and instructional design (Translated by Amirteimoury, M H Mosaramezani S, Velayati E.); Tehran: Avaye Noor.
Kiamanesh, A. R. (2006). The role of students’ characteristics and family background in Iranian students’ mathematics achievement. Contexts of learning mathematics and sciences, lessons learned from TIMSS. London & New York Routhedge.
Korbach, A. Brünken, R. Park, B. (2017). Measurement of cognitive load in multimedia learning: a comparison of different objective measures. Structional Science, 4(45), 515–536.
Lee, A. & Boyle, P. (2008) Quality assurance for learning and teaching: A systemic perspective. Ideas on Teaching, 6, 82–94.
Li, Y., & Lerner, R. M. (2011). Trajectories of school engagement during adolescence: Implications for grades, depression, delinquency, and substance use. Developmental Psychology, 47(1), 233-247.
Lim, D. H., Morris, M. L. (2006). Influence of trainee characteristics, instructionalsatisfaction, and organizational climate on perceived learning and trainingtransfer. Resource Development Quarterly, 17(1), 85-115.
Linnenbrink, E. A., & Pintrich, P. R. (2003). The role of self-efficacy beliefs in student engagement and learning in the classroom. Reading & Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 19(2), 119-137.
Mariano, M. (2014). Breaking It Down: Knowledge Transfer in a Multimedia Learning Environment. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 26(1), 1-11.
Mayer, R. E. (2003). The promise of multimedialearning: Using the same instructional designmethods across different media. Learning and Instruction, 13, 125-139.
Ollino, M. Aldoney, J. Domínguez, A. M. and Merino, C. (2018). A new multimedia application for teaching and learning chemical equilibrium, (Paper) Chem. Educ. Res. Pract, 19, 364-374.
Paas, F., Renkl, A. & Sweller, J. (2003). Cognitive load theory and instructional design: Recent developments. Educational sychologist, 38(1), 1-4.
Phan, H. P., & Ngu. B. H. (2014a). Longitudinal Examination of Personal Self-Efficacy and Engagement-Related Attributes: How Do they relate. American Journal of Applied psychology, 3(4), 80-91.
Reeve, J. & Tseng, C. (2011). Agency as a forth aspect of student engagement during activities. Contemporary Educational psychology, 36, 257-267.
Reschly, A. L., & Christenson, S. L. (2006). Prediction of Dropout among Students with Mild Disabilities: A Case for the Inclusion of Student Engagement Variables. Remedial and Special Education, 27(5), 276-292.
Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-romá, V., & Bakker, A. B. (2002). The Measurement of Engagement and Burnout: A Two Sample Confirmatory Factor Analytic Approach. Journal of Happiness Studies, 3(1), 71-92.
Schlechty, P.C. (2009). Creating create schools: six critical systems at the heart of educational innovation. Sanfrancisco: Jhon wiley and Sons.
Sweller, J. (1988). Cognaitive load during problemsolving: Effects on learning. Cognitive Science, 12, 257-258.
Sweller, J., Ayres, P., & Kalyuga, S. (2011). Cognitive load theory. Publisher Springer, New York.
Sweller, J., van Merriënboer, J. J. G., Paas, F. G. W. C. (1998). Cognitive architecture and instructional design. Educational Psychology Review, 10, 251- 296.
Upadyaya, K., & Salmela-Aro, K. (2013). Development of school engagement in association with academic success and well-being in varying social contexts: A review of empirical research. European Psychologist, 18(2), 136-147.
Wolters, C. A. & Rosental, H. (2000). The relation between students’ motivational bliefs and their use of motivational regulation strategies. International Journal of Educational Research, 33, 801-820.
Young, John Q. (2017). Improving Handoffs Curricula: Instructional Techniques From Cognitive Load Theory. Academic Medicine. 5(92), 719-728.