با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دکترای، مدیریت آموزشی دانشگاه شیراز، عضو هیات علمی، دانشگاه پیام نور

3 استاد، بخش مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی، دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی چالش های اسلامی شدن سیستم های آموزشی انجام گردیده است. جامعه­ی آماری پژوهش، شامل کلیه­ی مدیران (173 نفر) و اعضای هیات علمی (2021 نفر ) دانشگاههای استان فارس بودند. نمونه گیری به روش طبقه ای و با استفاده از فرمول کوکران شامل تعداد 118 نفر از مدیران و 325 نفر از اعضای هیات علمی بود. در این پژوهش به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی این پرسشنامه با استفاده از تحلیل گویه و پایایی آن به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه و مطلوب ارزیابی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون تی تک نمونه ای و آزمون فریدمن و تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داد که بر اساس میانگین­های به دست آمده از دیدگاه مدیران از بین چالش های توسعه دانشگاه اسلامی، تفکر سیستمی، نگرش راهبردی، رویکرد توسعه ای، بعد عملکردی و جهت گیری عملی و از دید اعضای هیات علمی تفکر سیستمی، رویکرد توسعه ای و بعد عملکردی، تشخیص-جهت گیری، ارزشیابی، یادگیری و رهبری راهبردی به عنوان چالش اساسی و جدی توسعه دانشگاه اسلامی شناسایی شدند. همچنین نتایج نشان داد که از بین سطوح چالش های توسعه دانشگاه اسلامی، بالاترین میانگین متعلق به سطح نهادی و پایین­ترین میانگین مربوط به سطح فنی می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the Challenges of Islamicization of Educational Systems

نویسندگان [English]

  • jafar torkzadeh 1
  • Seyed Javad Hashemi 2
  • rahmatallah marzoghi 3
  • Jafar Jahani 1

1 Associate Professor, Department of Management and Educational Planning, Shiraz University

2 Ph.D. Student, Educational Management, Shiraz University & Faculty of Payame Noor University

3 Professor, Department of Management and Educational Planning, Shiraz University

چکیده [English]

This study aimed to Assessing the Challenges of Islamicization of Educational Systems. The statistical population consisted of all the managers (173 people) and faculty members (2021) of universities in Fars province that was selected by stratified random sampling method. The sample included 118 managers and 325 faculty members using the Cochran formula. In this study, a researcher made questionnaire which was based on the dynamic system model of Islamic University development developed by Torkzadeh and Moeini (2015), was used to collect the data. The validity of this questionnaire was estimated by factor analysis and its reliability was calculated by Cronbach’s alpha and the results indicated desirable validity and reliability of the questionnaire. In order to analyze the data, one-sample T-Test and Friedman test were utilized. Finally, The results showed that based on the meanings obtained from the managers' point of view, among the challenges of Islamic University development, system thinking, strategic attitude, developmental approach, functional dimension and practical orientation, from the viewpoint of faculty members of system thinking, approach Development and functional dimension, diagnosis-orientation, evaluation, learning and strategic leadership were identified as a major challenge to the development of the Islamic University. The results also showed that among the dimensions of the challenges of Islamic University development, the highest average is related to the institutional dimension and the lowest is the technical dimension
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic University
  • university
  • Challenges
  • academic development
اکرامی, محمود, فرج پور, عادله (1395). پیش‌بینی مؤلفه‌های یادگیری سازمانی بر پایۀ بینش کارکنان دانشگاه پیام نور. فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, 4(14), 53-64.
اخوان کاظمی، بهرام(1383). راهکارهایی برای اسلامی شدن دانشگاه‌ها. دانشگاه اسلامی، سال هفتم، شماره. 18-19.
آقاپور، سیدمهدی و مختار حسنی سوخته سرایی (1391). بررسی رویکرد دانشگاه اسلامی در سیره رهبری امام خمینی (ره)، مجله مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی، سال اول، شماره اول، صص68-47.
امینی، محمد؛ قربانی زاده، وجه الله (1394). تدین و تعالی معنوی در دانشگاه اسلامی از دیدگاه رهبر انقلاب. مطالعاتی معرفتی در دانشگاه اسلامی. سال نوزدهم. شماره سوم. صص: 359-382.
امینی، محمد؛ قربانی زاده، وجه الله (1394). تدین و تعالی معنوی در دانشگاه اسلامی از دیدگاه رهبر انقلاب. مطالعاتی معرفتی در دانشگاه اسلامی. سال نوزدهم. شماره سوم. صص: 359-382.
ایمانی، مهدی و شریعتی،صدرالدین(1390). نقش دانشگاه اسلامی - ایرانی در تولید علم دینی مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. سال15. شماره 49. صص: 88-100.
ایمانی، مهدی و شریعتی، صدرالدین (1390). نقش دانشگاه اسلامی - ایرانی در تولید علم دینی مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. سال15. شماره 49. صص: 88-100.
باقری کراچی، امین؛ عباس پور، عباس؛ آقا زاده، احمد (1391). طراحی الگوی شایستگی دانش‌آموختگان دانشگاه اسلامی برای خدمت محوری و تامین نیازهای جامعه. مدیریت در دانشگاه اسلامی. سال اول - شماره 3 . صص: 503-520.
باقری کراچی، امین؛ عباس پور، عباس؛ آقا زاده، احمد (1391). طراحی الگوی شایستگی دانش آموختگان دانشگاه اسلامی برای خدمت محوری و تامین نیازهای جامعه. مدیریت در دانشگاه اسلامی. سال اول - شماره 3. صص: 503-520.
ترک زاده، جعفر (1388). شناسایی و تحلیل چالش‌های توسعه مدیریت اسلامی یک الگوی سیستمی. راهبرد یاس. شماره 19، صص: 131-146
ترک زاده، جعفر؛ صباغیان، زهرا؛ یمنی، محمد و دلاور، علی (1388). ارزیابی وضعیت توسعه سازمانی دانشگاه‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در تهران. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران. سال اول، شماره 20، ص31.
ترک‌زاده و معینی شهرکی، هاجر (1394). پیشنهاد چارچوبی مفهومی برای توسعة دانشگاه اسلامی (نمونه‌پژوهی دانشگاه علوم انتظامی. فصلنامه علمی ترویجی توسعه سازمانی پلیس. دوره12. شماره53.
ترک‌زاده و هاشمی اردکانی، سید جواد (زیرچاپ). توسعه و اعتباریابی چارچوبی برای شناسایی چالش‌های توسعه دانشگاه اسلامی. مجله رهیافتی نو در مدیریت آموزشی.
ترک‌زاده، جعفر؛ زهرا صباغیان و محمد یمنی دوزی سرخابی (1388). بررسی تحلیلی تجارب موفق توسعة سازمانی برخی دانشگاه‌های خارج از کشور، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال2 ،شمارة 3 ،ص 113 -9.
توکلی بزاز، جواد (1377). دو مانع اصلی در مسیر اسلامیشدن دانشگاه. فصلنامه دانشگاه اسلامی. مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. ش 4.
رحمتی، محمد حسین؛ نجفی، فاطمه (1391). رویکرد توصیفی به نشانه‌ها و نمودهای اسلامی بودن مدیریت در دانشگاه. مدیریت در دانشگاه اسلامی. زمستان 1391، سال اول - شماره 4 . صص: 619 تا 632.
رحمتی، محمد حسین؛ نجفی، فاطمه (1391). رویکرد توصیفی به نشانه ها و نمودهای اسلامی بودن مدیریت در دانشگاه. مدیریت در دانشگاه اسلامی. زمستان 1391، سال اول - شماره 4 . صص: 619 تا 632.
رضائیان، مجید؛ توکل کوثری، سیدمحمدعلی و عبدالرحیم، نوه ابراهیم (1395). چالش‌های دانشگاه‌های غیر دولتی. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران 8، 1 (1395): 72.
عمیدی مظاهری، مریم؛ کرباسی، مجتبی و مصطفوی، فیروزه (1390). چالش‌های فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و تربیتی در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مدیریت اطلاعات سلامت دوره 8، 1390 شماره 8
فیض، داوود و شریفی، نوید (1388). طراحی الگوی مفهومی ارزیابی دانشگاه اسلامی با بهره‌گیری از مدل کارت امتیازی متوازن. دانشگاه اسلامی سال سیزدهم. شماره 2 (پیاپی ). صص: 28-46.
قنبری, سیروس و منافی، کاظم (1395). الگوی راهبردی تحقق دانشگاه اسلامی از منظر امام خمینی (ره). پژوهشنامه انقلاب اسلامی (علمی-پژوهشی). سال ششم. شماره 19. صص: 143-169.‎
مطهری نژاد، مجید، همایون، محمد هادی و حاتمی، محمدرضا (1394). درآمدی بر تبارشناسی موانع اسلامی شدن دانشگاه‌ها در ایران با تأکید بر مقام سیاستگذاری و برنامه‌ریزی، فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی64 ،سال نوزدهم، شمارة سوم.
مطهرینژاد، مجید، همایون، محمد هادی و حاتمی، محمدرضا (1394). درآمدی بر تبارشناسی موانع اسلامی شدن دانشگاه‌ها در ایران با تأکید بر مقام سیاستگذاری و برنامه‌ریزی، فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی64 ،سال نوزدهم، شمارة سوم.
ملک زاده, سمنبر, نوه ابراهیم, عبدالرحیم, عبداللهی, بیژن, ضماهنی, مجید (1398). طراحی مدل ارتقاء برند آموزشی دانشگاه پیام نور. فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی, 6 (شماره 4 (بهار 1398)), 59-74. doi: 10.30473/etl.2019 .5794
مهدی، رضا (1392). الگوی فرهنگی نظریه دانشگاه اسلامی بر پایه نظریه مبنایی. مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی. دوره 17، شماره 54، صفحه 27-50.
موحدی، رضا؛ عسگری، نادیا؛ چیذری، محمد (1390). بررسی عوامل تاثیرگذار بر کیفیت تدریس و عملکرد پژوهشی اعضای هیئت علمی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. جلد7، شماره 2، صص54-63.
یعقوبی، نورمحمد و احمدنیا چنیجانی، اکرم (1392). بررسی رابطه بین رویکرد راهبردی نظام نگهداشت منابع انسانی و تعهد سازمانی کارکنان در سازمان‌های عمومی. مدیریت سازمان‌های دولتی، سال دوم، شماره 7، صص49-64.
 
 
Fadeeva, Z & Mochizuki, Y. (2010), Higher Education For Today And Tomorrow: University Appraisal For Diversity, Innovation And Change Towards Sustainable Development, Sustain Sci (2010) 5:249–256 Doi10.1007/S11625-010-0106-0.
Holm, T., Vuorisalo, T & Sammalisto, K. (2014), Integrated Management Systems For Enhancing Education For Sustainable Development In Universities: A Memetic Approach, Journal Cleaner Production, Xxx (2014). Pp. 1- 9.
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2013). Educational Administration: Theory, Research And Practice. New York: Mcgraw-Hill.
Kapitulcinova, D.; A. Atkisson, J. Perdue & M. Will (2018). “Towards Integrated Sustainability In Higher Education - Mapping The Use Of The Accelerator Toolset In All Dimensions Of University Practice”. Journal Of Cleaner Production, 172: 436-438
Liua, Q; D. Pattonb & M. Kenney (2018). “Do University Mergers Create Academic Synergy? Evidence From China And The Nordic Countries”. Research Policy, 47: 98-107.
Moore, Sm., Dolansky, Ma., Singh, M., Palmieri, P., Alemi, F.(2010)., The Systems Thinking Scale, Unpublished Manuscript.
Pincus, K; D. Stout, J. Sorensen, K. Stocks & R. Lawson (2017). “Forces For Change In Higher Education And Implications For The Accounting Academy”. Journal Of Accounting Education, 40: 1-18
Senge, P. (1990). The Fifth Discipline, The Art And Practice Of The Learning Organization. New York, Ny: Doubleday/Currency
Sterman, J. D. (2003). System Dynamics: Systems Thinking And Modeling For A Complex World. In Esd International Symposium.
Teichler, U. (2015). Higher Education Research. International Encyclopedia Of The Social & Behavioral Sciences, 2nd Edition, 10(1), 862-869.
Ülgen H. Ve Mirze, S. K. (2004). Işletmelerde Stratejik Yönetim, 1. Basim, Literatür Yayinlari, Istanbul.
Weenen, H.V. (2000), ‘Towards A Vision Of A Sustainable University’, International Journal Of Sustainability In Higher Education, Vol. 1, No. 1, Pp. 20-34.