با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

3 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان و کمک‌خواهی بر افزایش سرزندگی و وجدان تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با اجرای پیش‌آزمون - پس‌آزمون و با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی پسرانه شاخه نظری پایه دوم (یازدهم) دوره متوسطه دوم نواحی یک و دو رشت در سال تحصیلی 98-97 بود که از بین آنها تعداد 60 نفر به روش خوش‌های چند مرحله‌ای انتخاب و به صورت تصادفی به 3 گروه (2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل) تقسیم شدند. ابتدا، همه آزمودنی‌‌های سه گروه، پرسش‌نامه‌‌های سرزندگی تحصیلیدهقانی زاده و حسین چاری (1391) و مک ایلروی و بانتینگ (2002) را در مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل کردند؛ سپس یکی از گروه‌‌های آزمایش طی 12 جلسه‌ی 90 دقیق‌های تحت مداخله آموزشی راهبرد یادگیری کمک‌خواهیو گروه آزمایش دیگر نیز طی 15 جلسه‌ی 90 دقیق‌های تحت مداخله آموزشی راهبرد یادگیری خودگردانقرار گرفتند؛ در حالی که در طول این مدت، گروه کنترل هیچ گونه مداخله آموزشی دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از آزمون آمار استنباطی تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شد. نتایج نشان داد کهآموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان و کمک‌خواهی سبب افزایش سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار می‌شود؛ همچنین، آموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان و کمک‌خواهی سبب افزایش وجدان تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار می‌شود؛ به‌علاوه، نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش از نظر اثربخشی بر سرزندگی تحصیلی و وجدان تحصیلی تفاوت معناداری وجود ندارد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان نتیجه‌گیری کرد که برای کاهش و یا از بین بردن اهمال‌کاری دانش‌آموزان، استفاده از آموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان و کمک‌خواهی مفید و مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Instruction of Self-Regulated Learning and Help-Seeking Strategies Training on Increasing Educational Buoyancy and Conscience of Procrastinating Students

نویسندگان [English]

  • Soleyman Kabini Moghadam 1
  • Gholamhossein Entesar Foumani 2
  • Masod Hejazi 2
  • Hasan Asadzadeh 3

1 Ph.D student in Educational Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran

2 Assistant Professor of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran

3 Associate Professor of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was comparing the effectiveness of training self-regulated learning and help-seeking strategies on increasing educational buoyancy and conscience of procrastinating students. The method of this study was quasi-experimental with pre-test & post-test and control group. The statistical population of this study was all the students of non- Public Schools in the theory-based branch of the second grade (eleventh) sof high schools of the first and second district of Rasht in the academic year of 2017-2018. 60 students were selected by multi-stage cluster sampling and randomly divided into 3 groups. The questionnaires of educational buoyancy of dehghani-zadeh & hossein-chari (2012) and educational conscience Mcilroy and Bunting (2002) were completed for all the subjects in the pre-test and post-test phases. Then, one of the experimental groups received twelve 90-minute sessions of help-seeking strategies, and the other experimental group received fifteen 90-minute sessions of self-regulated learning. The control group did not receive any interventions during this period. The data were analyzed by inferential statistics of covariance analysis and Bonferroni post hoc test. The results showed that self-regulated learning and help-seeking strategies training increased the educational buoyancy of Procrastinating Students. The results also showed that there is no significant difference between two training methods. Based on the results of this research, it can be concluded that the use of self-regulated learning and help-seeking strategies training is useful for reducing the procrastination in students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Self-Regulated Learning Strategies Training
  • Help-Seeking Learning Strategies Training
  • Educational Buoyancy
  • Educational Conscience
  • Procrastinating Students
بازیاری، مرضیه و بهمن توفیقی (۱۳۹۵). بررسی رابطه راهبرد‌های یادگیری خودگردان با وجدان تحصیلی دختران پایه دوم مقطع متوسطه شهر بوشهر، کنفرانس جهانی روان‌شناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم، شیراز، پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز.
پیوسته گر، مهرانگیز و موسوی، سیده افروز (1392). تأثیر آموزش یادگیری خودگردانبر شادکامی، راهبرد‌های یادگیری و باور‌های انگیزشی دانش‌آموزان. پایان نامه دکتری روان‌شناسی عمومی دانشگاه امام رضا (ع).
دهقانی زاده، محمدحسین و حسین چاری، مسعود (1391). سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده، نقش واسطه‌ای خودکارآمدی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 4 (2)، 47-21.
رستم اوغلی، زهرا و خشنودنیای، بهنام (1392). مقایسه وجدان تحصیلی در دانش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌‌های یادگیری، 2 (3)، 37-18.
عربزاده، مهدی؛ کدیور، پروین و دلاور، علی (1393). بررسی اثربخشی آموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان بر مهارت حل مسئله اجتماعی دانش‌آموزان. دوفصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، ویژه نامه زمستان 93.
مطیعی، حورا؛ حیدری، محمود و صادقی، منصوره السادات (1391). پیش‌بین اهمال‌کاری تحصیلی بر اساس مؤلفه‌‌های خودتنظیمی در دانش‌آموزان پایه اول دبیرستان‌‌های شهر تهران. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 24 (8)، 70-49.
میرافشار، سحر؛ خان آبادی، مهدی؛ آزادنیا، ابوالفضل و سلطانی، سمیه (1391). بررسی اثربخشی آموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر یزد. مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 9 (7)، 117-105.
نریمانی، محمد؛ محمدامینی، زرار؛ زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس (1394). مقایسه اثربخشی آموزش راهبرد‌های یادگیری خودگردان و حل مسئله بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار. مجله روان‌شناسی مدرسه، 4 (1)، 155-139.
نوروزی، سوده؛ حکیم زاده، رضوان؛ داورنیا، رضا؛ محمودی، محمدجلال و براتیان، امین (1395). تأثیر مداخله شناختی رفتاری به شیوه گروهی در ارتقاء وجدان تحصیلی دانش‌آموزان. مجله پیشگیری و سلامت، 2، 19-11.
هاشمی، تورج؛ بیرامی، منصور؛ واحدی، شهرام و بیرامی، ناصر (1396). اثربخشی آموزش راهبرد‌های کمک‌خواهی در بهبود نشانه‌‌های استرس تحصیلی، عملکرد و انگیزش تحصیلی با تعدیل گری سبک‌‌های اسنادی در دانش‌آموزان. دوفصلنامه راهبرد‌های شناختی در یادگیری، 5 (8)، 158-139.
 
 
Aynur, Z., Moon, S. M. & Illingworth, A. J. (2011). Exploring the dynamic nature of procrastination: A latent growth curve analysis of academic procrastination. Personal Ind Dif, 38 (2), 297-309.
Bembenutty, H. (2011). Homework completion: The role of self-efficacy, delay ofgratification, and self-Regulatory processes. The International Journal of Educational and Psychological Assessment, 6 (1), 1-20.
Butler, R. (2007). Teachers achievement goal orientations and association's with teacher's helpseeking: Ex animation of a novel approach to teacher motivation. Journal of Education psychology, 99, 241-252.
Carr, T. & Roberts, B. W. (2014). Conscientious-ness and health-related behaviors: A meta-analysis of the leading behavioral contributors to morality. Psychological Bulletin, 130 (12), 887-919.
Dambo, M. H. (1994). Appling educational psychology. Copyright by Longman publishing group.
De Bruin, A,B., Thiede, K. W., & Camp, G. (2011). Generation keywords improves metacomprehension and self-regulation in elementary and middle school children. Journal of Experimental Child Psychology, 109 (3), 294-31.
Edwards, M. (2013). Increasing your child's motivation to learn Little Rock, AR: Center for Effective parenting.
Harris, B., Glennie, E. J., Dalton, B. W., Lennon, J. M., & Bozick, R. N. (2015). Self-regulation and Online Developmental Student Success, Journal of Online Learning and Teaching, 6 (4),852-857.
Hosand, A. & Reis, S. M. (2012). Self-regulated learning in reading: Gifted pedagogy and instructional setting. Journal of Advanced Academics, 20, 103-136.
Jarvela, S., & Jarvenoja, H. (2013). Socially constructed self-regulated learning groups. Teachers College Record, 113 (2), 350-374.
Karabenick, S. A. (2011). Perceived achievement goal structure and college student help-seeking. Journal of Educational psychology, 96, 569-580.
Kavanagh, D. (2014). Self-efficacy and depression. In R. Schwarzer (Ed. ), Self-efficacy: Thought control of action. Washington DC: Hemisphere.
Lee, J. K. & Orsillo, S. M. (2014). Investigating cognitive flexibility as a potential mechanism of mindfulness in Generalized Anxiety Disorder. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 45, 208-216.
Linnenbrink, E. A. (2011). The Dilemma of Performance Approach Goals:The Use of Multiple Goal Contexts to Promote Students, Motivation and Learning. Journal Of Educational Psychology, 97 (2), 197-213.
Martin, A. (2015). Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46, 53-83.
Meirav, R. & Marina, O. (2012). Compulsive procrastination: Some self-reported characteristics. Psychol Rep, 68 (2), 455-480.
Meyer, J. P. & Zhang, L. F. (2015). Does the big five predict learning approaches? Personality and Individual Differences, 34 (8), 1431-1446.
Newman, R. S. (2010). What do I need to do to succeed when I don't understand what I am doing? Developmental influences on student's adaptive helpseeking. In wig field & J. S. Eccles (Eds), Development of Achievement Motivation (pp, 283-309). San Diego, CA: Academic press.
Osher, L. W. & Kneidinger, L. M. (2015). Implicit conscientiousness predicts avademic performance. Journal Personality and Individual Differences, 48 (13), 452-457.
Perry, N. E., Phillips, L. & Hutchinson, L. (2016). Mentoring student teachers to support selfregulated learning. Elementary School Journal, 106 (3), 237-254.
Pintrich, P. R. & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82, 33-40.
Putwain, D. V., Connors, L., Symes, W. & Douglas-Osborn. E. (2011). Is academic buoyancy anything more than adaptive coping? Anxiety, Stress & Coping, 1-10.
Ryan, K. E. & Ryan, A. M. (2005). Psychological processes underlying stereotype threat and standardized math test performance. Educational psychologist, 40 (1), 53-63.
Ryan, A. M. & Pintrich, P. R. (1997). Should I ask for help? The role of motivation and attitudes in adolescent's help-seeking in math class. Journal of Educational psychology, 89, 329-341.
Ryan, A. M. & Shin, H. (2011). Help Seeking tendencies during early adolescence: An examination of motivational correlates and consequences for a Achievement. Learning and instruction, 21, 247-256.
Sarah, M., Paul, C. & Lisa. K. M. (2013). Well-being, Academic buoyancy and educational achievement in primary school student. International Journal of Educational Research, 62, 239-248.
Schafeli. W. B., Salanova, M., Gonzalez-Roma,V. & Baker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout. Journal of Happiness Studies, (3), 71-92.
Shek, D. T. & Li, X. (2016). Perceived School Performance, Life Satisfaction, and Hopelessness: A 4-Year Longitudinal Study of Adolescents in Hong Kong. Social Indicators Research, 126 (2), 921-934.
Skinner, E. & Slavin, R. (2015). Teaching science problem solving: An overview of experimental work. Journal of Research in science Teaching, 38, 442-488.
Solomon, C. & Rothblum, F. (2013). Patterns of academic procrastination. Journal of Josotl Indian Education, 30, 120-134.
Vygotsky, L. S. (1960). The developmental of higher mental functions, quoted in J. V. wertsch. (1985). Vygotsky and the social formation of mindcambridge. Mass: Harvard university press.
Walker, O. L. (2011). Preschool Predictors of Social Problem-Solving and Their Relations to Social and Academic Adjustment in Early Elementary School. Ph. D. thesis, University of Miami.
Wolters, C. (2011). Self-Regulated Learning and the 21st Century Competencies. Journal of Educational Psychology, 122, 171-186.
Zimmerman, B. J. (2002). Student differences in selfregulated learning: Relating grade, sex and giftedness to self-efficacy and strategy use. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 51–59.
Zumbrunn, S. h., Tadlock, J., & Roberts, E. D. (2015). Encouraging self-regulated learning in the classroom: A review of the literature. Virginia: Metropolitan Educational Research Consortium. Virginia Commonwealth University, October 2011.