با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران

3 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر اشتیاق تحصیلی دانشجومعلمان با اشتیاق تحصیلی پایینانجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجومعلمان دختر دانشگاه فرهنگیان شهر شهرکرد در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانشجومعلم دختر، با اشتیاق تحصیلی پایین، در دانشگاه فرهنگیان شهر شهرکرد با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (15 دانشجو در گروه آزمایش و 15 دانشجو در گروه گواه). گروه آزمایش، آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی (آخوندی، 1396) را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت کردند. برای اندازه‌گیری از پرسش‌نامه‌های اشتیاق تحصیلی (فردریکز، بلومنفیلد و پاریس، 2004) و اهمال‌کاری تحصیلی (تاکمن، 1991) استفاده شد. داده‌های حاصل از پژوهش، به شیوه تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد.نتایج نشان داد که آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی بر اهمال‌کاری تحصیلی دانشجومعلمان با اشتیاق تحصیلی پایین تأثیر معنادار دارد (p<0/001). یافته‌های پژوهش نیز بیانگر آن بود که آموزش سرمایه‌های روان‌شناختی با بهره‌گیری از مفاهیمی چون امید، خودکارآمدپنداری، تاب‌آوری و خوش‌بینی می‌تواند به عنوان یک آموزش کارآمد برای کاهش اهمال‌کاری تحصیلی دانشجومعلمان با اشتیاق تحصیلی پایین استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Training Psychological Capitals on Academic Procrastination of Female Teacher-Students with Low Academic Engagement

نویسندگان [English]

  • parvin farajzadeh 1
  • Ahmad Ghazanfari 2
  • maryam choramy 3
  • Tayebeh Sharifi 2

1 Ph.D. Student, Psychology, Islamic Azad University, Shahrekord Branch, Shahrekord, Iran

2 Associate Professor, Psychology Department, Islamic Azad University, Shahrekord Branch, Shahrekord, Iran

3 Assistant Professor, Psychology Department, Islamic Azad University, Shahrekord Branch, Shahrekord, Iran

چکیده [English]

The present study was conducted with the purpose of investigating the effectiveness of training psychological capitals on academic engagement of teacher-students with low academic engagement. The present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group and a two-month follow-up period. The statistical population of the study included female teacher-students at the teachers’ university in the city of Shahr-e-kord in academic year 2018-19. 30 female teacher-students with low academic engagement were selected through purposeful sampling method and randomly placed into experimental and control group (15 students in the experimental group and 15 students in the control group). The experimental group received psychological capitals training (Akhoondi, 2017) during two-and-a-half months in ten ninety-minute sessions. The applied questionnaires in this study included academic engagement questionnaire (Fredricks, Bloomenfield, and Paris, 2004) and academic procrastination (Talkman, 1991). The data of the study were analyzed by repeated measurement ANOVA. The results showed that psychological capital training has a significant effect on the academic procrastination of teacher-students with low academic engagement (p˂0.001). The findings of the present study showed that psychological capitals training by applying the concepts such as hope, self-efficacy conception, resilience, and optimism can be used as an efficient training to decrease academic procrastination of teacher-students with low academic engagement.
Key words: Training psychological capitals, academic procrastination, academic engagement, teacher student

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological Capitals Training
  • Academic Procrastination
  • Academic Engagement
  • Teacher-Students
آخوندی، نیلا (1396). اثربخشی مدل مداخله سرمایه روان‌شناختی بر اهمال‌کاری تحصیلی و اهمال‌کاری سازمانی، دوفصلنامه شناخت اجتماعی، 6(1)، 40-27.

احمد رستگار (1398). مدل علی رابطه حما یت تحصیلی و رفتار مدنی تحصیلی با تاکید بر واسطه‌گری سرمایه‌های روان‌شناختی فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال هفتم شماره سوم زمستان 1398ص63-76.

امینی، داریوش؛ دولتی، احسان و غلامی، مرجان (1396). نقش اشتیاق عاطفی، شناختی و رفتاری یادگیری در پیش‌بینی فرسودگی تحصیلی دانشجومعلمان. فصلنامه علمی تخصصی توسعه حرفه‌ای معلم، 2(3)، 60-51.
برجعلی، احمد (1397). مدل تاثیر انگیزه تحصیلی با میانجی‌گری سرمایه روان‌شناختی بر موفقیت تحصیلی، فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(33)، 19-1.
برزگربفرویی، کاظم؛ دربیدی، مرجان و همتی، حمیده (1394). مدل علی تاثیر انگیزش تحصیلی بر فرسودگی تحصیلی با نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری دانشجویان، فصلنامه مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 2(1)، 10-1.
خروشی، پوران؛ نصراصفهانی، احمدرضا و میرشاه جعفری، سید ابراهیم (1396). مدل مفهومی شایستگی‌های مورد انتظار از دانشجومعلممان در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان بر اساس دیدگاه صاحبنظران، فصلنامه مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، 7(18)، 190-169.
زمانی‌زاد، نسرین؛ باباپور، جلیل و صبوری، حسن (1397). روابط ساختاری بین ابعاد راهبردهای حل تعارض و سلامت اجتماعی دانشجویان با میانجی‌گری سرمایه روان‌شناختی، مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 15(30)، 10-1.
سلیمانی، نادر و میرزائی، خداداد (1397). الگوی نقش مولفه‌های سرمایه روان‌شناختی در رضایت از زندگی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه‌های پیام نور غرب استان اصفهان، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 12(1)، 144-125.
عباسی، مسلم؛ درگاهی، شهریار؛ پیرانی، ذبیح و بنیادی، فرزانه (1394). نقش تعلل‌ورزی و خودتنظیمی انگیزشی در پیش‌بینی اشتیاق تحصیلی دانشجویان، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 15(23)، 170-160.
عمویی، نوشین؛ عجم، علی‌اکبر و بادنوا، صدیقه (1396). نقش سرمایه روان‌شناختی در پیش‌بینی اشتیاق تحصیلی دانشجویان دانشکده تغذیه و صنایع غذایی، پژوهش در آموزش علوم پزشکی، ۹(۲)، ۷۵-۶۶.

غزاله قدمی؛ مریم زارع (1398) نقش ابعاد چشم‌انداز زمان و عوامل شخصیتی و ابعاد محیط ارتباطی خانواده درگیری تحصیلی با واسطه‌گری اشتیاق فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال هفتم شماره اول تابستان 1398ص59-68.

کاظمی، مصطفی؛ فاضی، مرجان و منیژه، کاوه (1389). بررسی میزان شیوع تعلل و عوامل موثر بر آن در بین مدیران و کارکنان دانشگاه، پژوهش‌نامه مدیریت تحول، 2(4)، 63-42.
گلستانه، سیدموسی؛ سلیمانی، لیلا و دهقانی، یوسف (1396). رابطه سرمایه‌های تحولی و پیشرفت تحصیلی: با نقش میانجی سرمایه روان‌شناختی، دست‌آوردهای روان‌شناختی، 24(1)، 150-127.
گنجی، بی‌نشیر؛ توکلی، سمیرا؛ بنی‌اسدی شهربابک، فائزه و اسدی، سکینه (1395). بررسی رابطه بین اعتیاد به اینترنت و اشتیاق تحصیلی دانشجویان، دوماهنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(2)، 155-150.

محمودیان، حسن؛ عباسی، مسلم؛ پیرانی، ذبیح و شاه‌علی کبورانی، فاطمه (1397). نقش اشتیاق عاطفی، شناختی و رفتاری یادگیری در پیش‌بینی فرسودگی تحصیلی دانشجویان. فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 6(10)، 206-197.

وارسته فر، افسانه و موسوی تازه‌آبادی، سیده فاطمه (1393). درک پدیدارشناسانه کنش اجتماعی در زندگی خوابگاهی دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان، فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 3(8)، 31-10.
 
 
 
 

Aliyev R, Karakus M. (2015). The Effects of Positive Psychological Capital and Negative Feelings on Students’ Violence Tendency. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 190: 69-76.

Avey, J.B., Luthans, F., Smith, R.M., & Palmer, N.F. (2010). Impact of positive psychological capital on employee well-being over time. Journal of Occupational Health Psychology 15)1), 17–28.
Chang, E., Lee, A., Byeon, E., Seong, H., Lee, S.M. (2016). The mediating effect of motivational types in the relationship between perfectionism and academic burnout. Personality and Individual Differences, 89, 202-210.
Closson, L.M., Boutilier, R.R. (2017). Perfectionism, academic engagement, and procrastination among undergraduates: The moderating role of honors student status. Learning and Individual Differences, 57: 157-162.
Fredericks, J.A., Blumenfeld, P.C., Paris, A.H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59–109.
Guo, L., Decoster, S., Babalola, M.T., De Schutter, L., Garba, O.A., Riisla, K. (2018). Authoritarian leadership and employee creativity: The moderating role of psychological capital and the mediating role of fear and defensive silence. Journal of Business Research, 92, 219-230.

Gustavson DE, Miyake A. (2017). Academic procrastination and goal accomplishment: A combined experimental and individual differences investigation. Learning and Individual Differences. 54: 160-172.

Howell, A. J., Watson, D. C., Powell, R. A., & Buro, K. (2006). Academic procrastination: The pattern and correlates of behavioral postponement. Personality and Individual Differences, 40, 1519–1530.

Kang, H.J., Busser, J.A. (2018). Impact of service climate and psychological capital on employee engagement: The role of organizational hierarchy. International Journal of Hospitality Management, 75: 1-9.

Kim S, Fernandez S, Terrier L. (2017). Procrastination, personality traits, and academic performance: When active and passive procrastination tell a different story. Personality and Individual Differences. 108: 154-157.
Kim, M., Kim, A.C.H., Newman, J.I., Ferris, G.R., Perrewé, P.L. (2019). The antecedents and consequences of positive organizational behavior: The role of psychological capital for promoting employee well-being in sport organizations. Sport Management Review, 22(2): 108-125.
Lee WWS. (2017). Relationships among grit, academic performance, perceived academic failure, and stress in associate degree students. Journal of Adolescence, 60: 148-152.
Liao R, Liu Y. (2016). The impact of structural empowerment and psychological capital on competence among Chinese baccalaureate nursing students: A questionnaire survey. Nurse Education Today. 36: 31-36.
Parker, C., Baltes, B., Young, S., Huff, J., Altmann, R., Lacost, H., Roberts, J. (2003). Relationships between psychological climate perceptions and work outcomes: a meta-analytic review. Journal of Organizational Behavior, 24, 389-416.
Schellenberg BJI, Bailis DS.(2015). Predicting longitudinal trajectories of academic passion in first-year university students. Learning and Individual Differences, 40; 149-155.
Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quintessential selfregulatory failure. Psychological Bulletin, 133, 65−94.
Tsaur, S., Hsu, F., Lin, H.(2019). Workplace fun and work engagement in tourism and hospitality: The role of psychological capital. International Journal of Hospitality Management, 81: 131-140.
Tuckman, B.W. (1991). The development and concurrent validity of the procrastination scale. Educational and psychological measurement, 51, 473-480.
Won S, Yu SL.(2018). Relations of perceived parental autonomy support and control with adolescents' academic time management and procrastination. Learning and Individual Differences. 61: 205-215.
Zhang, Y., Qin, X., Ren, P.(2019). Adolescents' academic engagement mediates the association between Internet addiction and academic achievement: The moderating effect of classroom achievement norm. Computers in Human Behavior, 89: 299-307.
Ziegler N, Opdenakk M. (2018). The development of academic procrastination in first-year secondary education students: The link with metacognitive self-regulation, self-efficacy, and effort regulation. Learning and Individual Differences, 64: 71-82.