فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اثربخشی طرح‌واره درمانی گروهی بر اشتیاق تحصیلی و نشانه‌های بدریختی بدن در دانش‌آموزان

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 دانشیار، روان‌شناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

3 دانشجوی دکترای، روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی طرح‌واره درمانی بر اشتیاق تحصیلی و نشانه‌های بدریختی بدن دانش‌آموزان بود. طرح پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی، با پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری دو ماهه همراه با گروه گواه به شمار می‌رود. به این منظور تعداد 40 نفر از دانش‌آموزان دختر پایه ششم ابتدایی مشغول به تحصیل در مدارس کاشان در سال تحصیلی 99-1398 به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مساوی 20 نفره جایگزین شدند. سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت طرح‌واره درمانی قرار گرفت و گروه گواه مداخله‌ای دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. شرکت‌کنندگان، مقیاس اشتیاق تحصیلی و مقیاس اصلاح شده وسواس فکری عملی ییل براون برای بدریختی را در سه مرحله خط پایه، پس از آزمون و پیگیری دو ماهه تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس یک راهه تک متغیری با اندازه‌گیری مکرر و نرم‌افزار SPSS 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه گواه در متغیرهای اشتیاق تحصیلی و بدریختی بدن تغییر یافته و در مرحله پیگیری این تفاوت حفظ شده است. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که طرح‌واره درمانی به دلیل کارایی بالای آن، به خصوص هنگامی که به صورت گروهی برگزار می‌شود، ارزان بودن و پذیرش آن توسط دانش‌آموزان، راهبرد مؤثری برای افزایش اشتیاق تحصیلی و کمک به افراد دارای نشانه‌های بدریختی بدن می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Schema Therapy on Academic Enthusiasm and Body Dysmorphic Symptoms in Students

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rahmani 1
  • Fariborz Sedighi Arfaee 2
  • Maliheh Rahmani 3

1 .A. Student of Educational Psychology, Department of Psychology, University of Kashan, Kashan, Iran

2 Associate Professor, Department of Psychology, University of Kashan, Kashan, Iran

3 Ph.D. Student of Clinical Psychology, Department of Clinical Psychology, Shahed University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The goal of this study was the evaluation of the effectiveness of schema therapy on academic enthusiasm and body dysmorphic symptoms in students. The research design was quasi-experimental, with pre-test, post-test and with a control group. For this purpose, 40 female students in the sixth grade of elementary school studying in Kashan in 2019-2020 were selected through convenience sampling and assigned randomly to two equal groups of 20 individuals. The experimental group, then, underwent schema therapy training for 8 sessions and the control group did not receive any intervention and remained on the waiting list. Participants completed the Yale-Brown’s Questionnaire of Academic Enthusiasm and Y-BOCS-BD in three baseline stages, after a two-month test and follow-up. Data were analyzed using univariate one-way analysis of variance and repeated measures with SPSS21 software. Results of the analysis showed that the scores of the experimental group compared to the control group in academic enthusiasm and body dysmorphic symptoms were changed and this difference is maintained in the follow-up phase. Thus, it can be concluded that schema therapy due to its high efficiency, especially when it is held in groups, cheapness, and acceptance by students is an effective strategy to increase academic enthusiasm and to help people exposed to body dysmorphic symptoms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Students
  • Academic Enthusiasm
  • Body Dysmorphic Symptoms
  • Schema Therapy
مراجع
ادیب نیا، فائزه؛ شمس اسفندآباد، حسن (1399). پیش‌بینی اضطراب مدرسه در دانش‌آموزان بر اساس باورهای فراشناختی و حمایت اجتماعی، دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، (15)8، 37-55.
انجمن روان‌پزشکی امریکا (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5، سیدمحمدی، یحیی (1397)، تهران، نشر روان.
باقری، قدرت اله؛ غضنفری، احمد؛ نیکدل، فریبرز (1398). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه اشتیاق تحصیلی فردریکز در دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم، فصلنامه علمی- پژوهشی روان‌سنجی، (28)7، 23-42.
پاک اندیش، شادی؛ کراسکیان، آدیس؛ جمهری، فرهاد (1399). مقایسه اثربخشی طرح‌واره درمانی و درمان‌شناختی- رفتاری بر کیفیت زندگی و تصویر بدنی زنان مبتلا به چاقی، فصلنامه تعالی مشاوره و روان‌درمانی، (9)، 32-20.
حسینی، راضیه؛ افشاری نیا، کریم (1397). پیش‌بینی تصویر بدن و سطوح خودانتقادی بر مبنای طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، مجله علوم حرکتی و رفتاری، 1(2)،96-87.
دلاور، علی (1393)، روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران، انتشارات ارسباران.
دهستانی، مهدی؛ عزیزی، زهره؛ مهدوی، سیده عاطفه (1397). اثربخشی طرح‌وارۀ درمانی گروهی بر نشانگان بدریخت‌انگاری و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در دانش‌آموزان دختر با نگرانی اضافه وزن، اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، (47)12، 47-57.
ربیعی، مهدی؛ خرم دل، کاظم؛ کلانتری، مهرداد؛ مولوی، حسین (1388)، ساختار عاملی، پایایی و روایی مقیاس اصلاح شده وسواس فکری- عملی ییل- براون برای اختلال بدشکلی بدن در میان دانشجویان، مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، (4)15، 343-350.
سجادی، سیده نسیم؛ گل محمدیان، محسن؛ حجت خواه، محسن (1395). اثربخشی طرح‌واره درمانی بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره دبیرستان دوم، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، (63)1، 42-35.
سلمان پور، حمزه؛ فرید، ابوالفضل؛ سلمان پور صدیقه؛ قاسم زاده، ابوالفضل (1393). رابطه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با کمال‌گرایی: آزمون یک الگوی علی، فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، (35)9، 97-81.
شفیعی، زهره؛ سجادیان، ایلناز؛ نادی، محمدعلی (1399). اثربخشی طرح‌واره درمانی بر سرزندگی تحصیلی، خودنظم‌جویی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانشجویان، مجله علوم روان‌شناختی، (93)19، 1184-1175.
شهامت، فاطمه (1389). پیش‌بینی نشانه‌های سلامت عمومی (جسمانی‌سازی، اضطراب و افسردگی) بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه، فصلنامه علمی-پژوهشی روان‌شناسی دانشگاه تبریز، 5(20)، 128-107.
قدمی، غزاله؛ زارع، مریم؛ رحیمی، مهدی (1398). نقش ویژگی‌های شخصیتی و ابعاد محیط ارتباطی خانواده در درگیری تحصیلی با واسطه‌گری اشتیاق، فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، (26)2، 20-9.
کریمیان پور، غفار؛ الله کرمی، آزاد؛ احمدی؛ تهمینه (1395). نقش وابستگی به تلفن همراه در پیش‌بینی خودپنداره تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان، فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی، 11(46)، 80-61.
محمدبیگی، محمد؛ بختیاری، مریم؛ محمدخانی، شهرام؛ صادقی، زهره (1397). بررسی رابطه بین طرح‌واره‌های ناکارآمد با اهمال‌کاری و سلامت روان دانشجویان پزشکی و غیر پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، (97)22، 34-26.
هاشمی زاده نهی، نرگس؛ جاجرمی، محمود؛ مهدیان، حسین (1399). اثربخشی طرح‌واره درمانی گروهی بر تعلل‌ورزی تحصیلی و خودتنظیمی در یادگیری دانش‌آموزان دختر مقطع دوم متوسطه، پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 10(1)، 70-86.
یانگ، جفری؛ کلوسکو، ژانت؛ ویشار، مارجوری (2008). طرح‌واره درمانی، راهنمای کاربردی برای متخصصین بالینی، جلد 1، حسن حمیدپور، زهرا اندوز، تهران، انشارات ارجمند.
یداللهی باستانی، سوگل (1391). تعیین اثربخشی طرح‌واره درمانی بر علائم افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدنی، به راهنمایی: حمید طاهر نشاط دوست، دانشگاه اصفهان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی.
 
 
 
 
 
Akbari Dehbaneh, M., & Bahrainian, S.A. (2018). The comparison between early maladaptive schemas and dysfunctional attitudes and coping strategies in people with Body Dysmorphic Disorder and healthy people in a study population in Tehran. Middle East Journal of Family Medicine, 16(1).
ALAhmari, T., Alomar, A.Z., ALBeeybe, J., Asiri, N., ALAjaji, R., ALMasoud, R., & Al-Hazzaa, H.M. (2019). Associations of self-esteem with body mass index and body image among Saudi college-age females. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 24(6), 1199-1207.
Association, A.P. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®): American Psychiatric Pub.
Aviles, A.M., Anderson, T.R., & Davila, E.R. (2006). Child and adolescent social-emotional development within the context of school. Child and Adolescent Mental Health, 11(1), 32-39.
Awang-Hashim, R., Kaur, A., & Noman, M. (2015). The interplay of socio-psychological factors on school engagement among early adolescents. Journal of Adolescence, 45, 214-224.
Awang-Hashim, R., & Sani, A. M. (2008). A confirmatory factor analysis of a newly integrated multidimensional school engagement scale. Malaysian Journal of Learning and Instruction, 5, 21-40.
Beck, A.T. (1967). Depression.
Berk, L.E. (2009). Development through the Lifespan. Edition: Allyn & Bacon, Inc.
Bryden, P., & Szatmari, P. (2020). Start Here: A Parent's Guide to Helping Children and Teens Through Mental Health Challenges: Simon & Schuster.
Chapman, E. (2003). Assessing Student Engagement Rates. ERIC Digest.
Cormier, A., Jourda, B., Laros, C., Walburg, V., & Callahan, S. (2011). Influence between early maladaptive schemas and depression. L'encephale, 37(4), 293-298.
Dehghan Sarvolia, N., & Dehghani, A. (2019). Role of Early Maladaptive Schemas and Attachment Styles in the Prediction of Thoughtful Rumination in Individuals with Body Dysmorphic Disorder. Journal of Research and Health, 9(7), 568-574.
Duchaine, E.L., Jolivette, K., & Fredrick, L.D. (2011). The effect of teacher coaching with performance feedback on behavior-specific praise in inclusion classrooms. Education and Treatment of Children, 209-227.
Esmaeilnia, M., Dousti, Y., & Mirzaian, B. (2018). The Role of Early Maladaptive Schema and Perfectionism on Body Dysmorphic Disorder Mediating Thought Fusion, Meta-worry, Anxiety, and Attributional Style: A Structural Model. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology, 5(4), 169-178.
Fang, A., Steketee, G., Keshaviah, A., Didie, E., Phillips, K.A., & Wilhelm, S. (2020). Mechanisms of Change in Cognitive Behavioral Therapy for Body Dysmorphic Disorder. Cognitive Therapy and Research, 44(3), 596-610.
Farsides, T., & Woodfield, R. (2003). Individual differences and undergraduate academic success: The roles of personality, intelligence, and application. Personality and Individual differences, 34(7), 1225-1243.
Finn, J.D. (1989). Withdrawing from school. Review of educational research, 59(2), 117-142.
Fleary, S.A., Joseph, P., & Pappagianopoulos, J. E. (2018). Adolescent health literacy and health behaviors: A systematic review. Journal of Adolescence, 62, 116-127.
Glanville, J.L., & Wildhagen, T. (2007). The measurement of school engagement: Assessing dimensionality and measurement invariance across race and ethnicity. Educational and Psychological Measurement, 67(6), 1019-1041.
Greenwood, C.R., Horton, B.T., & Utley, C.A. (2002). Academic engagement: Current perspectives on research and practice. School Psychology Review, 31(3), 328-349.
Grippo, K.P., & Hill, M.S. (2008). Self-objectification, habitual body monitoring, and body dissatisfaction in older European American women: Exploring age and feminism as moderators. Body Image, 5(2), 173-182.
Grogan, S. (2016). Body image: Understanding body dissatisfaction in men, women and children: Taylor & Francis.
Grossbard, J.R., Lee, C.M., Neighbors, C., & Larimer, M. E. (2009). Body image concerns and contingent self-esteem in male and female college students. Sex roles, 60(3-4), 198-207.
Karami, A. (2020). The Use of Schema Theory, Information-Processing Theory, and Sociocultural Theory in Teaching Culturally Unfamiliar Texts in Second/Foreign Language Classrooms. Educational Practice and Theory, 42(2), 23-38.
Koçak, L. (2020). Investigation of the Relationship between Early Maladaptive Schemas and Academic Expectations Stress among High School Students. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 10(57), 321-342.
Lamborn, S., Newmann, F., & Wehlage, G. (1992). The significance and sources of student engagement. Student engagement and achievement in American secondary schools, 11-39.
Linnenbrink, E.A., & Pintrich, P.R. (2003). The role of self-efficacy beliefs instudent engagement and learning intheclassroom. Reading &Writing Quarterly, 19(2), 119-137
Maslach, C., Schaufeli, W.B., & Leiter, M.P. (2001). Job burnout. Annual review of psychology, 52(1), 397-422.
Organization, W.H. (2020). Adolescent health.
Phillips, K.A., Dufresne Jr, R.G., Wilkel, C.S., & Vittorio, C.C. (2000). Rate of body dysmorphic disorder in dermatology patients. Journal of the American Academy of Dermatology, 42(3), 436-441.
Portes, A., & Hao, L. (2004). The schooling of children of immigrants: Contextual effects on the educational attainment of the second generation. Proceedings of the National Academy of Sciences, 101(33), 11920-11927.
Reyes, A.H. (2006). Discipline, Achievement, and Race: Is Zero Tolerance the Answer? : ERIC.
Sadock, B. (2015). Kaplan and Sadock’s Comprehensive Textbook of Psychiatry, 1441-1503.
Schneider, S.C., Turner, C.M., Mond, J., & Hudson, J. L. (2017). Prevalence and correlates of body dysmorphic disorder in a community sample of adolescents. Australian & New Zealand Journal of Psychiatry, 51(6), 595-603.
Schwartz, J.P., Grammas, D.L., Sutherland, R.J., Siffert, K.J., & Bush-King, I. (2010). Masculine gender roles and differentiation: Predictors of body image and self-objectification in men. Psychology of Men & Masculinity, 11(3), 208.
Tiggemann, M., & Brown, Z. (2018). Labelling fashion magazine advertisements: Effectiveness of different label formats on social comparison and body dissatisfaction. Body Image, 25, 97-102.
Tomas-Aragones, L., & Marron, S.E. (2016). Body image and body dysmorphic concerns. Acta dermato-venereologica, 96(217), 47-50.
Van Genderen, H., Rijkeboer, M., & Arntz, A. (2012). Schemas, coping styles, and modes. The Wiley-Blackwell handbook of schema therapy: Theory, research, and practice, 27-40.
Wang, M.T., Willett, J.B., & Eccles, J.S. (2011). The assessment of school engagement: Examining dimensionality and measurement invariance by gender and race/ethnicity. Journal of School Psychology, 49(4), 465-480.
Young, J.E. (1990). Cognitive therapy for personality disorders: Sarasota, FL: Professional Resources Press.
Young, J.E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach: Professional Resource Press/Professional Resource Exchange.
Young, J.E., Klosko, J., & Weishaar, M. (2003). Schema therapy. New York: Guilford, 254.
Zhao, X., & Zhu, L. (2012). Schema Theory and College English Reading Teaching. English Language Teaching, 5(11), 111-117.
فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 34
آذر 1400
صفحه 61-74
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار