با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، روانشناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن ، تهران، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران.,

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران

چکیده

این تحقیق به دنبال بررسی روابط ساختاری بین تکانش‌گری و عملکرد تحصیلی بر اساس نقش واسطه‌ای انگیزش تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی دانش‌آموزان دختر 16 تا 18 سال در شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398 بود. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای، 350 نفر انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (1995) و تکانش‌گری بارت (1995) پاسخ دادند. داده‌های حاصل از پرسش‌نامه‌ها در دو بخش آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی) و استنباطی مانند ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری به‌وسیله نرم‌افزار آماری SPSS و AMOS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین تکانش‌گری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با توجه به نقش میانجی‌گر انگیزش تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این رابطه را به‌طور معنادار میانجی‌گری می‌کند (01/0>p). بنابر یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که ارتقاء انگیزش تحصیلی می‌تواند راه‌ حلی برای کاهش تکانش‌گری و در نتیجه بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان به‌حساب آید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Model of Impulsivity and Academic Performance with Mediating Role of Motivation in High School Female Students

نویسندگان [English]

  • maasoomeh ranjbakhsh 1
  • Malek Mirhashemi 2
  • Khadije Abol-maali 3

1 ph.d student ،psychology، ،roudehen branch، islamic azad university،roudehen،iran

2 Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

3 Department of Psychology, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran

چکیده [English]

This study sought to investigate the structural relationships between impulsivity and academic performance based on the mediating role of academic motivation. The method of the present study was descriptive-correlational. The statistical population of this study was all female students aged 16 to 18 years in Tehran in 1399. Using multistage cluster sampling method, 350 people were selected and answered the questionnaires of Pham and Taylor (1999), Walred et al.'s (1995) academic motivation and Bart (1995) impulsivity questionnaires. The data obtained from the questionnaires were analyzed in two sections: descriptive statistics such as mean and standard deviation, and inferential statistics such as Pearson correlation coefficient and structural equations were analyzed using SPSS and AMOS softwares. Findings showed that academic motivation mediates the relationship between impulsivity and students' academic performance significantly (p <0.01). Based on the findings, it can be concluded that improving academic motivation can be a solution for reducing impulsivity and therefore improving the students' academic performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Impulsivity
  • Academic Performance
  • Academic Moti-vation
  • Female Adolescents
احمدپوری، س (1397). بررسی رابطه عواطف مثبت، تکانش‌گری و سازگاری مدرسه با عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر ایذه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان خوزستان.
اختیاری، ح.، رضوان‌فرد، م.، مکری، آ (1387). تکانش‌گری و ابزارهای گوناگون ارزیابی آن: بازبینی دیدگاه‌ها و بررسی‌‌های انجام‌شده. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. ۱۴ (۳): ۲۵۷-۲۴۷.
باقری، ن.، شهرآرای، م. و فرزاد، و (1382). وارسی‌های روان‌سنجی مقیاس انگیزش تحصیلی در بین دانش‌آموزان دبیرستان‌های تهران، دانشور رفتار، 1، 11- 24.
پیرانی، ع.، یاراحمدی، ی.، احمدیان، ح؛ و پیرانی، ذ (1397). مدل ساختاری درگیری تحصیلی بر اساس اهداف پیشرفت و خودتنظیمی با میانجی‌گری انگیزش تحصیلی در دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر ایلام. فصلنامه علمی نوآوری‌های آموزشی، 17 (3)، 149-172.
جبرائیلی، ه.، صیدی، ط.، کریمی، ر (1399). ارتباط بین انتخاب تکانشی و پریشانی هیجانی با اهمال‌کاری در دانشجویان: نقش واسطه‌ای پشیمانی مورد انتظار و در نظر گرفتن پیامدهای آینده. فصلنامه روان‌شناسی شناختی، ۸ (۱)، ۷۹-۹۳.
درتاج، ف (۱۳۸۳). بررسی تأثیر شبیه‌سازی ذهنی فرایند و نمانامی در بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان ساخت و هنجاریابی آزمون عملکرد تحصیلی. پایان‌نامه دکترا، تهران دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
رسولی، ف.، صرامی، غ.، نادری، ح.، شجاعی، ع (1398). الگویابی انگیزش در ارتباط بین اضطراب امتحان و اهمال‌کاری تحصیلی با پیشرفت. دوماهنامه علمی- پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. ۱۲ (۱): ۹۱-۸۴.
رسولی خورشیدی، فاطمه؛ سنگانی، علیرضا؛ جنگی، پریا (1398). رابطه اهمال‌کاری تحصیلی و منبع کنترل با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری: نقش میانجی انگیزش پیشرفت. فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی، ۵ (۲)، ۵۷-۶۷.
مظلومی، س.، احرامپوش، ح.، ثروت، ف.، عسکر شاهی م (1390). بررسی میزان انگیزش تحصیلی و ارتباط آن با رفتارهای پرخطر بهداشتی در دانشجویان پسر. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. ۸ (۳): ۱۹۰-۱۸۴.
نریمانی، م.، عباسی، م.، بگیان کوله مرز، م.، و رضایی فرد، ا (1394). اثربخشی آموزش‌ کنترل تکانه و توجه بر پردازش هیجانی، تکانش‌گری و حواس‌پرتی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال ریاضی. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 5 (9)، 1-22.
 
 
 
Alavi, M., Seng, J. H., Mustaffa, M. S. Ninggal, M. T., Amini, M., & Latif, A. A. (2018). Attention, impulsiveness, and gender in academic achievement among typically developing children. Perceptual and Motor Skills, 126 (1), 5-24.
Amerio, A., Stival, C., Lugo, A., Fanucchi, T., Gorini, G., Pacifici, R. Gallus, S. (2022). COVID-19 lockdown: the relationship between trait impulsivity and addictive behaviors in a large representative sample of Italian adults. Journal of Affective Disorders. doi: https://doi.org/10.1016/ j.jad.2022.01.094
Barkely, R. A. (1997). ADHD and the nature of self-control. New York: Guil Ford
Blair, C., Diamond, A. (2008). Biological processes in prevention and intervention: The promotion of self-regulation as a means of preventing school failure. Development and Psychopathology 20: 899–911.
Chen, W. W. (2015). The relations between perceived parenting styles and academic achievement in Hong Kong: The mediating role of students' goal orientations. Learning and Individual Differences, 37, 48-54.
Condo, J. S., Chan, E. S. M., & Kofler, M. J. (2022). Examining the effects of ADHD symptoms and parental involvement on children’s academic achievement. Research in Developmental Disabilities, 122, 104156. doi: https://doi.org/10.1016/j.ridd.2021. 104156
Demaray, M. K., Jenkins, L. N. (2011). Relations among academic enablers and academic achievement in children with and without high levels of parent-rated symptoms of inattention, impulsivity, and hyperactivity. Psychology in the Schools 48: 573–586. doi:10.1002/pits.20578.
Diemen, Lisia von., Szobot, Claudia Maciel., Kessler, Felix., & Pechansky, Flavio. (2007). Adaptation and Construct validation of the Barratt Impulsivenes Scale (BIS 11) to Brazilian Portuguese for use in adolescents. Rev Bras Psiqulatr, 29(2): 153-166
Fernandez-Perez, V., & Martin-Rojas, R. (2022). Emotional competencies as drivers of management students’ academic performance: The moderating effects of cooperative learning. The International Journal of Management Education, 20(1), 100600. doi: https://doi.org/10.1016/j.ijme. 2022.100600
Foong, C. C., Liew, P. Y., & Lye, A. J. (2022). Changes in motivation and its relationship with academic performance among first-year chemical engineering students. Education for Chemical Engineers, 38, 70-77.
Fossati, A., Di Ceglie, A., Acquarini, E., Barratt, E.S. (2001). Psychometric properties of an Italian version of the Barratt Impulsiveness Scale-11 (BIS-11) in non-clinical subjects. Journal of Clinical Psychol, 57, 815. 828.
Gbollie, C., & Keamu, H. P. (2017). Student Academic Performance: The Role of Motivation, Strategies, and Perceived Factors Hindering Liberian Junior and Senior High School Students Learning. Education Research International, 2017, 1789084. doi:10.1155/2017/-1789084
Goss, H. (2022). Student Learning Outcomes Assessment in Higher Education and in Academic Libraries: A Review of the Literature. The Journal of Academic Librarianship, 48(2), 102485. doi: https://doi.org/-10.1016/j.acalib.2021.102485
Liu, P., & Feng, T. (2017). The overlapping brain region accounting for the relationship between procrastination and impulsivity: A voxel-based morphometry study. Neuroscience, 360, 9-17.
Lozano, J. H., Gordillo, F., & Pérez, M. A. (2014). Impulsivity, intelligence, and academic performance: Testing the interaction hypothesis. Personality and Individual Differences, 61-62, 63-68.
Mallinckrodt, B., Abraham, W.T., Wei, M., Russell, D.W. (2006). Advances in Testing the Statistical Significance of Mediation Effects, Journal of Counseling Psychology, 53(3), 372–378.
Marriott, L. K., Coppola, L. A., Mitchell, S. H., Bouwma-Gearhart, J. L., Chen, Z., Shifrer, D., Feryn, A. B., & Shannon, J. (2019). Opposing effects of impulsivity and mindset on sources of science self-efficacy and STEM interest in adolescents. PloS one, 14(8), e0201939.
Moeller, F. G, Barratt, E. S, Dougherty, D. M, Schmitz, J. M & Swann, A. C. (2001). Psychiatric aspects impulsivity. American Journal of Psychiatry, 11, 1783- 1793.
COPYRIGHTS
 © 2022 by the authors. Licensee PNU, Tehran, Iran. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY4.0) (http:/creativecommons.org/licenses/by/4.0)
 
Park, S. M., Park, Y. A., Lee, H. W., Jung, H. Y., Lee, J.Y., & Choi, J. S. (2013). The effects of behavioral inhibition/approach system as predictors of Internet addiction in adolescents. Personality and Individual Differences, 54 (1), 7-11.
Rahman, M., Begum, F., & Nahar, N. (2021). Impact of Parenting and Achievement Motivation on Students’ Academic Performance. International Journal of Asia Pacific School Psychology, 2 (2), 38-44.
Riley, E., Okabe, H., Germine, L., Wilmer, J., Esterman, M., DeGutis, J. (2016). Gender differences in sustained attentional control relate to gender inequality across countries. PLoS One 11: e0165100..
Sparfeldt, J. R., and Rost, D. H. (2011). Content-specific achievement motives. Person. Individ. Differ. 50, 496–501.
Stamates, A. L., Lau-Barraco, C., & Braitman, A. L. (2022). Daily Impulsivity is Associated with Alcohol Use and Problems via Coping Motives, but Not Enhancement Motives. Drug and Alcohol Dependence, 109333. doi: https://doi.org/10.1016/j. drugalcdep.2022.-109333
Tran, L. T., & Nguyen, T. S. (2021). Motivation and mathematics achievement: A Vietnamese case study. Journal on Mathematics Education, 12 (3), 449-468.
Umaru, Y. (2013). Influence of reflective and impulsive cognitive styles on students achievement in mathematics among senior secondary school students. IFE PsychologIA: An International Journal, 21 (2), 123-127.
Vallerend, R. J., Pelletier, L. G., Blais, M. R., Briere, N.M., Senecal, C., & Vallieres, E. F. (1992). The Academic Motivation Scale: A measure of intrinsic, extrinsic, and amotivation in education. Journal of Educational and Psychological Measurement, 52, 1003-1017.
VanSchyndel, S. K., Eisenberg, N., Valiente, C., Spinrad, T. L. (2017). Relations from temperamental approach reactivity and effortful control to academic achievement and peer relations in early elementary school. Journal of Research in Personality 67: 15–26.
Wang, L., Fan, C., Tao, T., GAO, W. (2017). Age and gender differences in self-control and its intergenerational transmission. Child: Care, Health, and Development 43: 274–280. doi: 10.1111/cch.12411.