فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

مدل‌یابی عملکرد تحصیلی براساس توانایی‌های شناختی، خودکارآمدی حافظه، حافظه روزمره، حافظه گذشته‌نگر -آینده‌نگر با میانجی‌گری فراحافظه

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، مشاوره توانبخشی، دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تببین مدل عملکرد تحصیلی بر اساس توانایی‌های شناختی، خودکارآمدی حافظه، حافظه رومزه، حافظه گذشته‌نگر- آینده‌نگر با میانجی‌گری فراحافظه در دانش‌آموزان بود. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع همبستگی به روش مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر مشهد در سال تحصیلی 1399-1400بود که از آن میان به روش نمونه‌گیری در دسترس 322 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری دادها شامل پرسش‌نامه توانایی‌های شناختی نجاتی (1392)، پرسش‌نامه حافظه روزمره ساندرلند و همکاران (1983)، پرسش‌نامه حافظه گذشته‌نگر– آینده‌نگر کرافورد و همکاران (2003) پرسش‌نامه خودکارآمدی حافظه بری و همکاران (1989)،. پرسش‌نامه فراحافظه چند عاملی تریر و ریج (2002) بودند. به منظور آزمودن فرضیه‌های پژوهش از روش تحلیل مسیر و معادلات ساختاری به وسیله نرم‌افزارهای SPSS-22 و AMOS-22 استفاده شد. متغیر‌های پنهان توانایی‌های شناختی، خودکارآمدی حافظه، حافظه رومزه، حافظه گذشته - آینده‌نگر و فراحافظه دارای نشانگر بودند که یافته‌های مدل اندازه‌گیری نشان داد همه متغیر‌های نشانگر بر سازه مکنون خود به طور معناداری بار شده‌اند. نتایج مدل ساختاری نیز نشان داد که متغیرهای پنهان اثر مثبت، مستقیم و معناداری بر عملکرد تحصیلی دارند. توانایی‌های شناختی، خودکار آمدی حافظه، حافظه رومزه، حافظه گذشته‌نگر- آینده‌نگر با میانجی‌گری فراحافظه برعملکرد تحصیلی اثرات مثبت، مستقیم و نیز اثر کل مثبت و معناداری دارند. این مدل در مجموع 67% واریانس عملکرد تحصیلی را پیش‌بینی کرد. با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان از نقش متغیر‌های پیش‌بین برای بهبود عملکرد تحصیلی استفاد کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining the Model of Academic Performance based on Cognitive Ability, Memory Self-Efficacy, Every Day Memory, Retrospective-Prospective Memory with Mediating Meta Memory

نویسندگان [English]

  • fatemeh Bayanfar 1
  • Amir reza Rajaee manesh 2

1 Assistant Professor of Educational Psychology, Payame Noor University

2 M.A. Student, Rehabilitation Counseling, Payam Noor University

چکیده [English]

Academic performance requires cognitive abilities and the use of different types of memory deficiencies in cognitive abilities and memory problems can affect academic performance. The purpose of the present study was to explain the model of academic performance based on cognitive abilities, memory self-efficacy, everyday memory, retrospective-prospective memory with the mediation of meta-memory of secondary school students. The research was practical and the method was path analysis with structural equation modeling .The statistical population was all second_ grade students in Mashhad in the academic year 2020-2021 that were selected by accessible sampling (322 students). Data collection tools included nejati cognitive abilities questionnaire (2014), Sanderland et al everyday memory inventory (1983), Crawfer et al retrospective-prospective memory scale (2003), Bari memory self-efficiency scale (1989), multi factorial memory questionnaire Troyer and Rich (2002) and grade point average. In order to test the research hypotheses, the method of path analysis and structural equations was used by SPSS-22 and AMOS-22 software. The latent variables of cognitive abilities, everyday memory, retrospective-prospective memory, memory of self-efficiency, and meta- memory with markers. The findings of the measurement model showed that all marker variables were significantly loaded on their latent structural. The results of the structural model also showed that the variables of cognitive abilities, memory self- efficiency, every day memory, retrospective-prospective memory have a positive, direct and significant effect on academic performance with mediating of meta- memory. This model, overall, predicted the variance of academic performance as 67%. Conclusion: According to the obtained results the predictor variables can be used to improve academic performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Abilities
  • Memory
  • Meta Memory
  • Academic Performance
مراجع
اعلم الهدی، مهسا و زینالی، علی (1400). نقش فراشناخت، فراحافظه و فراهیجان در پیش‌بینی یادگیری خودراهبر دانش‌آموزان. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی. 14(53)، 108-93.
اولسون، متیو و هرگنهان، بی.آر (1400). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری (ترجمه علی اکبر سیف). تهران: دوران. (تاریخ انتشار به زبان اصلی،2020).
آیزنک و کین (1394). روان‌شناسی شناختی حافظه (ترجمه حسین زارع، پروانه نهروانیان و حسن عبدالله زاده). تهران: آییژ (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2010).
پورطاهری، فروغ، زندوانیان نائینی احمد و رحیمی، مهدی (1393). رابطۀ فراحافظه با عملکرد تحصیلی کیفی و کمی دانشجویان. مجلۀ مطالعات آموزش و یادگیری،67(2) ،157-137.
حبیبی، آرش و عدن ور، مریم (1396). مدل‌یابی معادلات ساختاری. انتشارات جهاد دانشگاهی.
رنج بخش، معصومه، میرهاشمی، مالک و ابوالمعالی، خدیجه (1400). روابط ساختاری بین مهارت‌های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی: نقش میانجی‌گر انگیزش تحصیلی. .فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. 9،1(33)،75-88.
زارع، حسین؛ شریفی، علی اکبر و حاتمی، جواد (1394). اثربخشی توان‌بخشی شناختی رایانه بر حافظه آینده‌نگر بیماران دچار آسیب مغزی. مجله روان‌شناسی کاربردی.33،77-63 .
زارع، حسین (1397). تاثیر توان‌بخشی شناختی رایانه‌ای بر بهبود عملکرد حافظه روزمره بیماران مبتال به اسکلروزیس چندگانه. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی.20(4)، 9-1.
زارع، حسین؛ علی پور، احمد و مصطفایی، علی (1393). هنجاریابی و روایی پرسش‌نامه حافظه گذشته‌نگر-آینده‌نگر. فصلنامه علمی ـ پژوهشی شناخت اجتماعی. 5 (1)،56-45.
زارع، حسین؛ عبدالله زاده، حسن و برادران، مجید (1398). مقیاس‌های اندازه‌گیری در روان‌شناسی شناختی. تهران: آییژ.
سنجابی، امیر؛ کرمی، جهانگیر و عیوضی، سیما (1400). اثربخشی توان‌بخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر ارتقا عملکرد تحصیلی دانشجویان مشروطی دانشگاه رازی. فصلنامه علمی عصب روان‌شناسی. 7(1،24)،36-23.
سواری،کریم و فرزادی، فاطمه (1398). پیش‌بینی خطای شناختی حافظه بر اساس خودکارآمدی تحصیلی، عاطفه منفی و افسردگی فصلنامه علمی پژوهشی عصب روان‌شناسی 5 (16)، 116-103.
صادقی، مژگان؛ کامکاری،کامبیز و شکرزاده، شهره (1396). ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه سوم نوین مقیاس توانایی‌های شناختی وودکاک-جانسون در دانش‌آموزان دبستانی. مجله روا‌ن‌سنجی.2 2، 124-94.
صفایی، مریم؛ علی محمد، رضایی و طالع پسند، سیاوش (1398). پیش‌بینی عملکرد تحصیلی بر اساس حمایت خانواده، حمایت دوستان و دیگران: نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی، تاب‌آوری تحصیلی و مجذوبیت تحصیلی. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی. 15(52)، 268-239.
علی پور، احمد و محمدی قره قوزلو، رقیه (1397). تأثیر توان‌بخشی شناختی رایانه - یار بر کارکردهای اجرایی و توانایی‌های شناختی دانش‌آموزان مبتلا به دیابت. فصلنامه علمی پژوهشی عصب روان‌شناسی .4(11)،74-55.
مهدوی راد، حبیب، فرزاد، ولی الله و کوشکی، شیرین (1398). تبیین مدل عملکرد تحصیلی بر اساس انگیزش تحصیلی، اهداف پیشرفت، خودکارآمدی تحصیلی با میانجی‌گری درگیری تحصیلی در دانش‌آموزان متوسطه دوم. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی. 7،3(27)،23-34.
نجاتی، وحید (1392). پرسش‌نامة توانایی‌های شناختی: طراحی و بررسی خصوصیات روان‌سنجی. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی. 15، (2)،19-11.
نجاتی، وحید (1392). ارتباط وضعیت تحصیلی دانشجویان و توانایی شناختی مغز. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی. 6(4)،221 -217.
 
 
Bandura, A. (1989). Regulation of cognitive processes through perceived self-efficacy. Developmental Psychology.; 25(5), 729–735. DOI: 10.1037/0012-1649.25.5.729.
Bartsch, L.M. & Oberauer, K. (2021). The effects of elaboration on working memory and long-term memory across age. Journal of Memory and Language. 11,8 :104215. DOI: 10.1016/j.jml.2020.104215
Belfield, Ch., & Rasul, I. (2020). Cognitive and Non-Cognitive Impacts of High-Ability Peers in Early Years. Fiscal Studies. 41,(1), 65: 100.DOI: 10.1111/1475-5890.12216
Ceylan, E. (2020). Science Teachers’ Self-efficacy in Instruction and Self-efficacy in Student engagement across Estonia, Japan, and Turkey. Journal of Education and Future. 1(18), 29 - 41, 24.07.2020. https://doi.org/10.30786/jef.751536.
Chan, R.C.k. (2000). Attentional deficits in patients with closed head injury: a further study to the discriminative validity of the test of everyday attention. Brain Injury. 14(3), 227 – 236, DOI: 10.1080/026990500120709.
Clay, T.H. (1995). Neuropsychiatry of Traumatic Brain Injury. Psychiatric Services .46(5 ), 521. DOI: 10.1176/ps.46.5.521.
Clet, G.M. (2021). Influence of Self-determination, Self-efficacy and Leadership on Students’ Work Immersion Performance. Academia Letters.DOI: 10.20935/al2062.
Cottini, M., Basso, D., & Palladino., P. (2018). The role of declarative and procedural metamemory in event-based prospective memory in school-aged children. Journal of Experimental Child Psychology. 166 ,17-33. DOI: 10.1016/j.jecp.2017.08.002
Cowdery, S. R. (2002). Self-efficacy and episodic memory performance among older adults: The empact of recent spousal bereavement. Doctoral dissertation, California state university, Published by ProQuest LLC.
Cull, W.L., & Zechmeister, E.B. (1994). The learning ability paradox in adult metamemory research: Where are the metamemory differences between good and poor learners? Memory & Cognition . 22(2) ,249- 257. DOI: 10.3758/bf03208896.
Dehn, M.J. (2008). Working Memory and Academic Learning: Assessment and Intervention. Publisher: Wiley.
Dworak, E.M., Revelle, W., Doebler, P., & Condon, D.M. (2021). Using the International Cognitive Ability Resource as an open source tool to explore individual differences in cognitive ability. Personality and Individual Differences. 169 , 109906. DOI: 10.1016/j.paid.2020.109906.
Finley, J-C., Matusz, E.F., & Parent, F .(2021). Cognitive differences between adults with traumatic brain injury and specific learning disorder. Brain Injury.35(4),411 -415.DOI: 10.1080/02699052.2021.1878552.
Godfrey, M. (2020). Retrospective and Prospective Memory Abilities of Youth with Down Syndrome and Typically Developing Controls. Drexel University..ProQuest Doctoral Dissertations Publishing
Groome, D; Esgate, A; Eysenck, & M. W. (2016). An Introduction to Applied Cognitive Psychology.Publisher: Psychology Press
Hafnidar, I., Harniati, M., Hailemariam, C. (2021). Students Self-Regulation: An Analysis of Exploratory Factors of Self-Regulation Scale. SPEKTRUM: Jurnal Pendidikan Luar Sekolah (PLS). 9 (2), 220. DOI: 10. 24036/ spektrumpls. v9i2.112589
Hembacher, E. (2015). Metamemory Development from the Preschool Years to Middle Childhood: Monitoring and its Relation to Decision Making. Doctoral dissertation of philosophy.University of California, San Diego. Published by ProQuest LLC.
İlik, S.S. (2021). The Effect of Attention and Coping Skills Training on Attention Deficit and Hyperactivity Disorder Students' Attention and Coping Skills. International Journal of Progressive Education.17(1), 262 – 276. https://doi.org/10.29329/ ijpe. 2021. 329.
Jonathan, P. Roiser, J.P. & Sahakian, B.J. (2013). Hot and cold cognition in depression. Cambridge University Press: CNS Spectrums. 18 (3), 139 -149. DOI: 10.1017/s1092852913000072.
Lamers, M.H. & Lanen, M. (2021). Changing Between Virtual Reality and Real-World Adversely Affects Memory Recall Accuracy. Frontiers in Virtual Reality. 2. https://doi.org/10.3389/frvir.2021.602087.
Logie, R., Camos;V., & Cowan,N. (2021). Working Memory: State of the Science. Publisher: Oxford University Press, USA.
Luo, W. & Zhou, R. (2020). Can Working Memory Task-Related EEG Biomarkers Measure Fluid Intelligence and Predict Academic Achievement in Healthy Children? Frontiers in Behavioral Neuroscience . 14. DOI: 10.3389/fnbeh.2020.00002.
Magdalena, M.S. (2018). How Does The Brain Manage Everyday Memory Events? Science Trends.DOI: 10.31988/scitrends.35210
Mahy. (2021). What Supports the Development of Children’s Prospective Memory? Examining the Relation between Children’s Prospective Memory, Memory Strategy Use, and Parent Scaffolding. Journal of Cognition and Development. 22 (5),721-743. DOI: 10.1080/15248372.2021.1939352
Mathias, J.L., & Wheaton, P. (2007). Supplemental Material for Changes in attention and information processing speed following severe traumatic brain injury: a meta analytic review. Neuropsychology, 21(2), 212-223. https://doi.org/10.1037/ 08944105.21.2.212.
Moore, K. N. (2017). The Role of Attention and Memory in Prospective Person Memory. University of Arkansas. ProQuest Dissertations Publishing.
Nagamatsu, L. (2019). Neurological Changes With a Memory Self-efficacy Training Protocol. Case Medical Research. Western University, Canada. DOI: 10.31525/ct1-nct04077320.
Neumann, D., Peterson, E.R., Underwood, L., Morton, S.M.B & Waldie, K.E. (2021). The development of cognitive functioning indices in early childhood. Cognitive Development. 60, 101098. DOI: 10.1016/j. cogdev. 2021.101098.
Niedźwieńska, A., Sołga, J., Zagaja, P. & Żołnierz, M. (2020). Everyday memory failures across adulthood: Implications for the age prospective memory paradox. Plos One. 15, 9. e02395. https://doi.org/ 10.1371/ journal.pone.0239581.
Puntambekar, S. (2021). Distributed Scaffolding: Scaffolding Students in Classroom Environments. Educational Psychology Review. DOI: 10.1007/s10648-021-09636-3.
Raaijmakers,G.W.(1993). Memory in the real world: Acta Psychologica. 83 ,1 ,65- 67. DOI: 10.1016/0001-6918(93)90035-p.
Said, I.H. & Jamal, Y. (2020). Self-Efficacy, Self-Esteem and Academic Achievement. International Journal of Psychosocial Rehabilitation. 24(1), 206- 213. DOI: 10.37200/ijpr/v24sp1/pr201151
Schaper, M,L. & Bayen, U.J. (2021). The metamemory expectancy illusion in source monitoring affects metamemory control and memory. Cognition. 206 .104468. DOI: 10.1016/j.cognition.2020.104468.
Smith, J.D. Brooke, N., Jackson, B,N. & Church, B.A. (2019). Breaking the perceptual-conceptual barrier: Relational matching and working Prospective memory. Memory & Cognition. 47 (3),544 -560. DOI: 10.3758/s13421-018-0890-9.
Spencer, M., Quach, J., Mensah,F., Roberts,G. Gathercole, S., Wake, M., Anderson, P.J. (2020). The Effectiveness of Working Memory Training for Children With Low Working Memory. 146(6), e20194028. DOI: 10.1542/peds.2019-4028
Sternberg, R.J. & Sternberg, K. (2016). Cognitive Psychology. Publisher: Cengage (Edition: 7)
Taylor, G.R. (2008). Improving Human Learning in the Classroom: Theories and Teaching Practices. Publisher: Rowman & Littlefield Education.
Taylor, S. & Workman, L. (2021). Cognitive Psychology: The Basics. Publisher: RoutledgeTessa ,R. Mazachowsky, Colin Hamilton, Caitlin E. V.
Uttl, B., White, C.A., Cnudde, K. & Grant, L.M. (2018). Prospective memory, retrospective memory, and individual differences in cognitive abilities, personality and psychopathology. PLOS ONE. 13(3),1-23. DOI: 10.1371/journal.pone.0193806.
Winter, O. (2021). Complex Prospective Memory in Mild Cognitive Impairment and Alzheimer's Disease.California State University, Fresno.ProQuest Doctoral Dissertations Publishing.
Woolfolk, A. (2020). Educational Psychology, Global Edition. Publisher: Pearson Education Limited. (Edition: 14).
Yang, Y., Zachary, M. Himmelberger, T.R., Megan, D., Conners, F., & Merrill, E. (2021). Everyday Memory in People with Down Syndrome. Brain Sciences. 2021, 11(5), 551. https://doi.org/10.3390/brainsci-11050551.
Zhou, Y. & Chen, D. (2021). Cognitive training program improves cognitive ability and daily living ability in elderly patients with mild cognitive impairment. Aging Clinical and Experimental Research. DOI: 10.1007/ s40520-021-02015-6.
فصلنامه علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی
دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 36
سال انتشار شماره 4، بهار 1401 می باشد.
خرداد 1401
صفحه 61-76
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار