با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور شیراز

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی نیازهای آموزشی براساس روش دیکوم و استاندارد آموزشی ایزو 10015 می باشد. جامعه آماری مهندسان پروژه شرکت طراحی و مهندسی صنایع پتروشیمی بودند که بطور هدفمند تعداد 103 نفر از مورد تحقیق قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه محقق ساخته است که پرسشنامه اول براساس الزامات استاندارد ایزو 10015 و پرسشنامه دوم براساس روش دیکوم و نظر مهندسان خبره پروژه، شایستگی ها و صلاحیت های مهندس پروژه در سه بعد دانش، نگرش و مهارت، تدوین و پس از محاسبه روایی و پایایی، اجرا گردید. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش ترکیبی و شامل دو بخش کیفی و کمی است.
یافته های پژوهش حاکی از آن است بین وضعیت موجود و مطلوب نیازسنجی آموزشی براساس استاندارد آموزشی 10015 از دیدگاه مهندسان پروژه تفاوت معناداری وجود دارد و "مستند ساختن و تعیین استانداردهای لازم جهت شناخت شایستگی های مورد نیاز هر شغل" دارای بالاترین اولویت می باشد. همچنین یافته ها نشان می دهد که براساس روش دیکوم، مهندسان پروژه دارای شش وظیفه ی اصلی و سی وظیفه فرعی می باشند. بررسی نیازهای آموزشی مهندسان پروژه در سه بعد  دانش، مهارت و نگرش نیز براساس روش دیکوم نشان می دهد که تفاوت معناداری بین وضعیت موجود و مطلوب وجود دارد.  نتایج پژوهش نشان می دهد که در بعد دانش، مؤلفه ی "آشنایی با مدیریت دانش"، در بعد مهارت، مؤلفه ی "تسلط به اصول و فنون مذاکره" و در بعد نگرش، مؤلفه ی "قدرت انعطاف پذیری" دارای بالاترین اولویت می باشد که به عنوان مهم ترین نیازهای آموزشی مهندسان پروژه به حساب می آیند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Training Need Assessment on DACUM method and educational standard of ISO 10015

نویسنده [English]

  • Saeid Mazloumian

Associate Professor, of Educational Science Department, Payeme Noor University,Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of this study assesses training needs based on DACUM method and educational standard of ISO 10015. The study population that consist of all engineers of Petrochemical Industries Design and Engineering Company project were studied on 103 persons by Census and purposeful way. The research tools consisted of two questionnaires. The first questionnaire based on the standard requirements of  ISO 10015 and the second questionnaire based on DACUM method and opinion of project expert engineers, qualifications and competencies in three dimensions like knowledge, attitude and skills are developed and collected after the validity and reliability. This study as functional goal and combined method include both section,qualitative and quantitative.
The results show that between current and desirable situation of training needs assessment that it based on ISO 10015 from the perspective of project engineers there is a significant difference and documenting and determining the required standards to identify required competencies for each job has the highest priority. Also the results show that by Dacum method, engineers of design and petrochemical engineering company project have six main task and thirty sub-task. Review the training needs of engineers in three dimensions as knowledge, skills and attitude, according to DACUM method shows that there are significant differences between the current and desired situation and also the findings showed that in the knowledge dimention, understanding and knowledge management component and in the skills dimention, mastering principles and techniques of negotiation component, in the attitude dimention, flexibility component has the highest priority, which will be considered as the most important educational needs of project’s engineers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Training Needs Assessment
  • Educational standard ISO 10015
  • Dacum method
انصاری طرئی، مریم (1397). ارزیابی فرایند آموزش بر اساس استاندارد ایزو 10015 در شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
بردبار، غلامرضا (1391). تبیین راهبرد ارتقای کیفیت فنون مذاکره، مجله مطالعات مدیریت راهبردی، شماره 11، 41-15.
حکیم زاده و همکاران (1393). بررسی نیازهای آموزشی پرستاران با روش دیکوم، فصلنامه مدیریت پرستاری، سال سوم، دوره سوم، شماره اول، بهار 1393.
حکمت شرف، مریم (1390). ارزیابی فرایند آموزش کارکنان براساس استاندارد ایزو 10015 در سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و ارائه راه کارهای مناسب، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت آموزشی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی.
حیدری، مسعود (1384). اصول و فنون مذاکره، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، تهران.
خراسانی، اباصلت و عیدی احمد (1389). تکنیک‌های کاربردی نیازسنجی آموزشی با تأکید بر الزامات استاندارد بین المللی ایزو 10015، چاپ اول، انتشارات مرکز آموزش وتحقیقات صنعتی ایران، تهران.
خراسانی، اباصلت (1380). جایگاه آموزش در استانداردهای بین المللی، ماهنامه روش، دوره یازدهم، شماره 74.
دهقانی، محمدرضا و همکاران (1393). نیازسنجی آموزشی و تدوین برنامه‌های آموزشی با بهره‌گیری از مدل دیکوم، فصلنامه گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، دوره یازده، شماره سوم، 312-299.
زندی، بهمن؛ موسوی نژاد، روح الله؛ احمدی قراچه، علی محمد و جمال زاده، محمد (1392). بررسی نیازهای آموزشی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در راستای ارائه الگوی مناسب آموزشی و بهسازی منابع انسانی، فصلنامه علمی دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، دوره اول، شماره 2، 76-70.
صالحی، محمد؛ فلاح، وحید و قصابی، زهرا (1389). تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مدیریت تغییر، فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، دوره دوم، شماره 1، 116-105.
عبدالهی، مژگان (1393). طراحی الگوی آموزش و بهسازی مبتنی بر شایستگی برای مدیران آموزش سازمان‌ها، فصلنامه پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال ششم، شماره 4، زمستان 94، پیاپی 24.
فتحی آذر، اسکندر؛ ادیب، یوسف و گل پرور، فرشته (1395). پدیدارشناسی عوامل موثر و برانگیزاننده در کیفیت دوره‌های آموزش ضمن خدمت معلمان، فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، دوره سوم، شماره 12، 56-47.
فتحی و اجارگاه، کورش (1391). راهنمای تجزیه و تحلیل دیکوم (رهیافت جامع در نیازسنجی آموزشی). تهران: انتشارات سیمای، دانش چاپ دوم.
فتحی و اجارگاه، کورش (1384). نیازسنجی آموزش (الگوها و فنون‌ها). تهران: انتشارات آییژ، چاپ سوم.
فتحی و اجارگاه، کورش (1392). برنامه‌ریزی آموزش ضمن خدمت کارکنان.، تهران: انتشارات سمت، چاپ هشتم.
فرانک پی، سالادیس. هارولد، کرزنر (1391). PMBOK در عمل، فرامرز خجسته، مترجم. تهران : انتشارات آریانا قلم.
مرادی، فرشته و شفیع پور مطلق، فرهاد (1392). کاربرد استاندارد آموزشی ایزو 10015 در ارزیابی عملکرد آموزشی یک شرکت تولیدی، کنفرانس بین‌المللی مدیریت چالش‌ها و راهکارها، دی ماه 1392، شیراز.
میرزایی کارزان، علیرضا؛ کیخاونی، ستار؛ حسین زاده، مرتضی و اشرف عیوضی، علی (1392). نیازسنجی آموزشی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، فصلنامه توسعه آموزش در علوم پزشکی زنجان، دوره 6، شماره 11، 61-71.
نجفی کلیانی، وحید و همکاران (1391). انعطاف‌پذیری منابع انسانی و عملکرد سازمان در صنعت بیمه، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت (هبود و تحول) سال بیست و دوم شماره 76، بهار و تابستان 91، 921-951.
وظیفه‌دوست، حسین؛ فروغ نژاد، حیدر (1393). تأثیر مدیریت دانش استراتژیک برنوآوری و عملکرد شرکت‌های کارگزاری بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال سوم، شماره نهم، 173-161.
هاشمی؛ سید حامد و پور امین زاد، سعیده (1390). چالش‌های فرا روی توسعه منابع انسانی و راهکاری برای رفع آن. کار و جامعه، شماره 136، 21-5.
 
 
Abdul Aziz, S.F., and Ahmad, S. (2011). Stimulating training motivation using the right training characteristic. Industrial and Commercial Training, 43 (1).
Afful-Broni,Anthony. (2012). Relationship between Motivation and Job Performance at the University of Mines and Technology, Tarkwa, Ghana: Leadership Lessons, Creative Education,. Vol.3, No.3, 309-314.
de Onna J. (2002). DACUM: A versatile competency-based framework for staff development. Journal for Nurses in Staff Development, 18(1), 5-13
Dixon, R. A., & Stricklin, L. S. (2014). Lessons learned using the modified DACUM approach to identify duties and tasks for CADD technicians in North Central Idaho. Online Journal for Workforce Education and Development, 7(1), 1-14.
Ford, j. k. (2014) Improving training effectiveness in work organization.New York, Psychology Press.
Hasanah, H., & Malik Muh, N. (2015). Competency mapping based work area electrical industry classification for vocational education and training. International Conference on Technical and Vocational Education and Training (TVET) (pp. 87-90). Paris: Atlantis Press
Hye-eun Cho, and Choong-Ho Choi. (2018) Development of practical curriculum for dental coordinator based on DACUM, Journal of Korean Academy of Oral Health, Dec;42(4):187-198. Korean.
Johnson J. (2010). What GIS Technicians do: A synthesis of DACUM job analyses. URISA J; 22(2):31-40.
Kang M.-J., Seo J.-S., Kim E.-M., Park M.-S., Woo M.-H., Ju D.-L. et al. (2015). Development of job standards for clinical nutrition therapy for dyslipidemia patients. Clinical Nutrition Research, 4(2), 76-89.
Kim, S., and Lee, H. (2006). The Impact Organizational Context and Information Technology on Employee Knowledge Sharing Capabilities, Public Administration Review, Pp: 370-385.
Kosidlak J. G. (1987). DACUM: Setting maternity nursing competency standards for public health nurses. Management Review, 76, 19-20
Lee S. M., Kim Y. H., Shim Y. M., Choi J. S., Yu M. (2017). Development of hospital nurses’ job description based on DACUM method: Focusing on general ward and intensive care unit. Journal of Korean Academic Nursing Administration, 2(5), 535-547.
Hajiloo,A., Bahmanpour,H., Zaeemdar, M.,& Taghavi, L. (2019). Identification of Training Needs of Municipality Employees and Presentation of Education Framework Based on DACUM Model. Journal Of Environmental Science And Technology , 20 (6) 267 - 283.
Kim, J,W & kim, J. (2018). DACUM Job Analysis of Management Teacher of industry-academy cooperation of Specialized high school. Journal of Korean science, 43(1), 76-93.
Lin, W. T., Wu, Y. C., Tung, C. L., Huang, M. R., & Qin, R. S. (2010). Establishing ISO 10015 accreditation system performance model for domestic enterprises. Expert Systems with Applications, 37(6), 4119-4127.‏
Linton R. H., Nutsch A., McSwane D., Kastner J., Bhatt T., Hodge S. et al. (2011). Use of stakeholder-driven DACUM process to define knowledge areas for food protection and defense. Journal of Homeland Security and Emergency Management, 8(2), 1-18.
Lu, L. S., Guan, S. S., Chang, W. S., & Huang, C. C. (2013). A Study on the Curriculum Structure and Industry Needs for Digital Media Design Education in Taiwan. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 83, 895-899.
Martha, B., et. al. (2018). Developing a culturally relevant counselling psychology degree programme in Afghanistan: Results from a DACUM study. Intervention Journal of Mental Health and Psychosocial. 16 (3), 231-242.
Nonaka I. and H. Takeuchi. (1995). The Knowledge-Creating Company. How Japanese Companies Create the Dynamics of Innovation, Oxford University Press Oxford.
Noruzy, A., Majazi Dalfard, V., Azhdari, B., Nazari, S., & Rezazadeh, A. (2013). Relations between transformational leadership, organizational learning, knowledge management, organizational innovation, and organizational performance: an empirical investigation of manufacturing firms. International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 64 (5), 1073-1085.
Riaz, M. K., Bibi, S. (2014). Turning around Pakistani Police: Need for a Comprehensive Training Need Assessment. Conference Proceedings of 6th South International Conference (SAICON 2014) Islamabad.
Stephens, K. K., Dailey, S. L. (2015). Human Resources Development in a TechnologyInfused Workplace. infused workplace. In M. Khosrow-Pour (Ed.), Encyclopedia of information science and technology (3rd ed; 3694-3702). Hershey, PA: IGI Global
Tasnuva, Haque. (2014). Learning and development Division of BRAC Bank Limited: training need assessment, availabale at: http://dspave.bracu.ac.bc:8080/handle/1 0361/3357.
Wang, Pei- Chun & Wu, Hsin- Hung. (2009). “Intergrating Quality Function Deployment with ISO 10015 to Discuss the Quality of Human Capital”. demy72@ms55.hinet.net.
Wang, P. C., and Wu, H. H. (2011). “Integrating quality function deployment with ISO 10015 to discuss the quality of human capital”. P7. www.adequate.org. View in 2010/1.Paper: 02-06.
Wang, S., & Noe, R.A,. (2010). Knowledge Sharing: A Review and Directions for Future Research, Human Resource Management Review, Vol. 20, pp: 115–131.
Zaied, A., Soliman Hussein, G., & Hassan, M. (2012). The role of knowledge management in enhancing organizational performance. International Journal of Information Engineering and Electronic Business, 4 (5), 27-35.