با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی تربیتی ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانشیار روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران دانشگاه یزد

3 استادیار مطالعات برنامه درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

مطالعه حاضر به دلیل بررسی نقش کمال‎گرایی منفی و اجتناب تجربه‌ای در تنیدگی تحصیلی با نقش واسطه‎ای ترس از ارزیابی منفی، این توانایی را دارد که در شناسایی بن‎بست‎های روانی و موانع تحصیل تأثیر‎گذار باشد. مطالعه حاضر توصیفی همبستگی از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجویان دانشگاه یزد که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل به تعداد ۱۴۴۷۰ نفر بودند، که تعداد ۳۸۴ نفر به روش نمونه‎گیری دردسترس و با استفاده از جدول مورگان انتخاب شده‎اند. ابزار پژوهش شامل پرسش‌نامه‎های استاندارد کمال‎گرایی هیل (۲۰۰۴)، پرسش‌نامه پذیرش و عمل بوند و همکاران (۲۰۱۱)، پرسش‌نامه ترس از ارزیابی منفی واتسون و فرند (۱۹۶۹) و مقیاس تنیدگی دوران دانشجویی SLSI گادزلا (۱۹۹۱) بوده ‎است. روایی پرسش‌نامه‎ها با استفاده از روش روایی همگرا و واگرا و پایایی پرسش‌نامه‎ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‎ها با استفاده از نرم‎افزارهای 2 SmartPLS و SPSS 26 انجام شده‎است. بررسی نتایج نشان داد که ‎کمال‌گرایی منفی بر تنیدگی تحصیلی به صورت مستقیم تأثیر مثبت دارد. اجتناب تجربه‎ای بر تنیدگی تحصیلی به صورت مستقیم تأثیر مثبت دارد. کمال‎گرایی منفی و اجتناب تجربه‎ای در پیش‎بینی تنیدگی تحصیلی به صورت غیرمستقیم (به واسطه ترس از ارزیابی منفی) تأثیر مثبت دارد. در نهایت با توجه به یافته‎ها می‎توان نتیجه گرفت که ترس از ارزیابی منفی قادر است رابطه بین کمال‎گرایی منفی و اجتناب تجربه‎ای با تنیدگی تحصیلی را میانجی‎گری کند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Negative Perfectionism and Experiential Avoidance in Academic Stress with Mediating Role of Fear of Negative Evaluation in Yazd University Students

نویسندگان [English]

  • fatena Daneshjo 1
  • kazem barzegar bafrooei 2
  • Hossein Hassani 3

1 Master of Educational Psychology, Yazd University, Yazd, Iran

2 Associate Professor, Department of Psychology and Educational Science, Yazd University, Yazd, Iran

3 Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Science, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده [English]

The present research investigates the role of negative perfectionism and experiential avoidance in academic stress with the mediating role of fear of negative evaluation in Yazd University students. The type of research is descriptive correlation. The statistical population of research were all 14470 students of Yazd University who were studying in the academic year 2021-2022, of which 384 were selected by the available method and using Morgan table. The research instruments included the standard questionnaires of perfectionism of Hill (2004), the acceptance and practice questionnaire of Bond et al. (2011), Fear of Negative Assessment of Watson & Friend (1969), and Godzella SLSI Student Stress Scale (1991). The validity of the questionnaire is confirmed by using the divergent validity method with PLS software and the reliability of the questionnaire is confirmed by using Cronbach's alpha test. Data analysis is performed using SPSS26 and SmartPLS2 software’s. The results showed that the two variables of negative perfectionism and experiential avoidance have significant effect on predicting academic stress. The two variables of negative perfectionism and empirical avoidance have significant effect on predicting academic stress with the mediating role of fear of negative evaluation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Negative Perfectionism
  • Experimental Avoidance
  • Academic Stress
  • Fear of Negative Evaluation
  • Students
آقا یوسفی، علیرضا؛ خدائی، علی؛ شکری، امید (1393). تنیدگی تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانشجویان، مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 10 (18)، 66-41.
ابدالی، راضیه؛ مشتاقی، سعید (1398). مدل‌یابی علّی رابطه ترس از ارزیابی منفی، حرمت خود ناپایدار و کمال‌گرایی مثبت با خودناتوان‌سازی تحصیلی دانشجویان، فصلنامه مهارت‌های روان‌شناسی تربیتی، 10 (4)، 14-1.
ابهرزنجانی، فرناز؛ توزنده جانی، حسن، امانی، پریسا (1399). نقش میانجی‌گرایانه ترس از ارزیابی منفی در رابطه با الگوهای ارتباطی و انگیزش پیشرفت ورزشکاران حرفه‌ای، نشریه اصول بهداشت روانی، 22 (3)، 218-211.
اسلمی، نگین (۱۳۹۲). ارتباط بین کمال‌گرایی و اضطراب اجتماعی با توجه به نقش واسطه‌ای عزت نفس در میان دانش‌آموزان پایه سوم دبیرستان‌های شهر شیراز، آموزش و ارزشیابی، 6 (23). 121-105.
ایمانی، مهدی؛ دهقان، مریم؛ شرفی زادگان، میلاد (1399). مقایسه اجتناب تجربه‌ای، بهشیاری، نارضایتی از تصویر بدن، اضطراب، افسردگی و استرس در افراد متقاضی جراحی زیبایی و افراد غیر متقاضی، علوم روان‌شناختی، 19 (88)، 429-421.
پورسید، سیدمهدی (۱۳۹۰). رابطۀ مستقیم و غیرمستقیم استرس ادراک شده، کمال‌گرایی و حمایت اجتماعی با فرسودگی تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانشجویان مقطع علوم پایۀ رشتۀ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
تقوایی نیا، علی، رحیمیان بوگر، اسحق، کرانی (1398). تأثیر مربیگری شناختی رفتاری بر کمال‌گرایی منفی و خود ناتوان‌سازی تحصیلی دانش‌آموزان، نشریه پژوهش در نظام‌های آموزشی، ۱۳ (۴۶)،110-95.‎
جان بزرگی، مسعود؛ نوری، ناهید (۱۳۹۷). شیوههای درمانگری اضطراب و تنیدگی، تهران: نشر سمت.
جمشیدی، بهنام؛ حسین چاری، مسعود؛ حقیقت، شهربانو؛ رزمی، محمدرضا (1388). اعتباریابی مقیاس جدید کمال‌گرایی، مجله علوم رفتاری،3 (1)، 35 -43.
ستاری، بهزاد (1395). اثربخشی بسته مداخله‌ای تنظیم هیجانهای پیشرفت بر کاهش هیجان‌های منفی دانشجویان. مجله روان‌شناسی مدرسه، 4 (4)، 93-76.
شفیعی، حسن؛ زارع، حسین؛ علی پور، احمد؛ حاتمی، جواد (1393). ترس از ارزیابی منفی نوجوانان و توجه انتخابی آنها به کلمات تهدیدکنندۀ اجتماعی، تازه‌های علوم شناختی، ۱۶ (۳)، 42-52.
شکری، امید؛ عبدالخالقی، معصومه؛ افضلی، محمد حسن؛ گراوند، فریبرز؛ پاییزی، مریم؛ طولابی، سعید (1389). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان سنجی پرسش‌نامه دشواری‌های بین فردی نوجوانان در یک نمونه ایرانی، روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 6 (24)، 315-307.
شیرازی، عفت؛ ساعتچی،‌ هاله سادات (1396). اثر مستقیم و غیر مستقیم کمال‌گرایی مثبت و منفی بر اضطراب و افسردگی دانشجویان: نقش میانجی راهبردهای تنظیم شناختی، چهارمین کنفرانس بین‌المللی نوآوری‌های اخیر در روان‌شناسی، مشاوره و علوم رفتاری.
شیروانی، محبوبه؛ سلطانی، امان الله؛ رضوی، ویدا؛ منظری توکلی، علیرضا (1400). طراحی و تبیین مدل ساختاری نقش میانجیگری تنیدگی تحصیلی در رابطه کمال‌گرایی با سبک‌های مقابله با استرس، راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 14 (1)، 35-42.
طاهری، فرناز؛ درتاج، فریبرز؛ دلاور، علی؛ سعادتی شامیر، ابوطالب (۱۳۹۷). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر مشارکت تحصیلی: نقش واسطه‌ای استرس تحصیلی و فرسودگی تحصیلی، مطالعات روان‌شناختی، 14 (4)، 174-157.
ظهیری ناو، بیژن، رجبی، سوران (13۸8). بررسی ارتباط گروهی از متغیرها با کاهش انگیزش تحصیلی دانشجویان رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشور رفتار، ۳۲ (۱۶)، 80-69.
عابدی جعفرآباد، ابراهیم (۱۳۹۴). بررسی عملکرد تحصیلی و تنیدگی تحصیلی، بر اساس نگرش دینی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه گیلان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه قم.
فولادی، اصغر؛ علیمردانی، سجاد؛ نوریان اقدم، جلیل (1398). رابطه کمال‌گرایی، عزت نفس و تنظیم هیجان با اضطراب امتحان در دانشجویان، ماهنامه پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 2 (13)، 64-49.
قدم پور، سمانه (۱۳۹۳)، ﻧﻘﺶ ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎی ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺗﺮس از ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﯽ، ﮐﻤﺎلﮔﺮاﯾﯽ و ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﺧﻮد در اﺧﺘﻼل اﺿﻄﺮاب اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﺧﺘﻼل ﭘﺮﺧﻮری ﻋﺼﺒﯽ و ﮔﺮوه ﺑﻬﻨﺠﺎر، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی.
لاریجانی، زرین السادات (۱۳۹۲). مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی در دانشجویان با نشانه‌های افسردگی، نشخواری فکری، اجتناب تجربه‎ای و باورهای فراشناختی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران.
لواسانی، مسعود (1396). رابطه فعالیت تحصیلی، انگیزه پیشرفت، هوش هیجانی و متغیرهای بافتی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان، مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، 37 (1)، 123-99.
لیاقت، ریتا؛ قاسمی، فریده (1396). بررسی ویژگی‎های روان‌سنجی پرسش‌نامه کمال‎گرایی فراست و رابطه آن با اضطراب امتحان دانشجویان (مطالعه موردی: دبیرستآنهای تهران). تحقیقات روان‌شناختی، 6 (23)، 76-60.
ملیانی مهدیه (1386). هنجاریابی مقیاس کوتاه ترس از ارزیابی منفی و ترس از ارزیابی مثبت، مجله مجازی، 1 (1)، 109-126.
مولوی، زهرا؛ کرمی، جهانگیر (1390). رابطه کمال‌گرایی منفی و مثبت با خودناتوان‌سازی، اهمال‌کاری آموزشی و عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر کرمانشاه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه رازی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی.
نقوی، نرگس؛ اکبری، مهدی؛ مرادی، علیرضا (۱۳۹۶). نقش بی‌نظمی هیجانی، افکار تکرار شونده منفی، عدم تحمل بلاتکلیفی و اجتناب تجربه‌گرایانه در پیش‌بینی کمال‌گرایی مثبت و منفی، مجله روان‌شناسی و روانپزشکی شناخت، ۴ (۴)، ۲۳-۹.
یاسمی نژاد، پریسا، طاهری، مرضیه (1397). رابطه خودتنظیمی با انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانشجویان دختر دوره متوسطه شهر تهران، پژوهش‌های آموزش و یادگیری، 20 (3)، 340-325.
 
 
 
Ashby, J. S., Rice, K. G., & Kutchins, C. B. (2008). Matches and mismatches: Partners, perfectionism, and premarital adjustment. Journal of Counseling Psychology, 55 (1), 125.
Bond, F.W., Hayes, S.C., Baer, R.A., Carpenter, K.M., Guenole, N., Orcutt, H.K., et al. (2011). Preliminary psychometric properties of the Acceptance and Action Questionnaire-II: a revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance, Behavior Therapy, 42 (4), 676-88.
Bruce, S.P. (2009). Recognizing stress and avoiding burnout, Corrents in Pharmacy Teaching and Learning, 1 (1), 57-64.
Cecil J, McHale C, Hart J, Laidlaw A. (2014). Behaviour and burnout in medical students, Medical Education Online, 19.
Choi, Y., & Lim, H. (2016). The Relation between Academic Stress and Academic Burnout among Student Athletes of Elite Sports 123-124.
Estiadewi, P. S., Devy, S. R., Nihayati, H. E., & Yusuf, A. Y. A. (2019). The Presence of Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD) Level at Lombok Earthquake Survivors. International Journal of Nursing and Health Services (IJNHS), 2 (4), 249-254.
Flett, G. L., Galfi-Pechenkov, I., Molnar, D. S., Hewitt, P. L., & Goldstein, A. L. (2012). Perfectionism, mattering, and depression: A mediational analysis. Personality and Individual Differences, 52 (7), 828-832.
Gadzella, B. M., Fullwood, H. L., & Ginther, D. W. (1991). Student-life Stress Inventory. Paper presented at the Texas Psychological Convention, San Antono, TX (ERIC 345-350).
Gagnon J, Dionne F, Pychyl TA. (2016). Committed action: An initial study on its association to procrastination in academic settings. J Contextual Behav Sci,5 (2), 97 -102.
Gelabert, E., Subirà, S., García-Esteve, L., Navarro, P., Plaza, A., Cuyàs, E. & Martín-Santos, R. (2012). Perfectionism dimensions in major postpartum depression. Journal of Affective Disorders, 136 (1-2), 17-25.
Hayes, S. C., Follette, V. M., & Linehan, M. M. (Eds.). (2004). Mindfulness and acceptance: Expanding the cognitive-behavioral tradition. New York, NY: Guilford Press.
Hill, R. W., Huelsman, T. J., Furr, R. M., Kibler, J., Vicente, B. B., & Kennedy, C. (2004). A new measure of perfectionism Inventory. Journal of Personal Assessments, 82 (1), 80-91.
Joel Beckstead, Michael J. Lambert, Anthony P. DuBose, Marsha Linehan. (2015). Dialectical behavior therapy with American Indian/Alaska Native adolescents diagnosed with substance use disorders: Combining an evidence-based treatment with cultural, traditional, and spiritual beliefs. Addictive Behaviors, 51, 84-87.
Kristin D. Neff, Phoebe Long, Marissa C. Knox, Oliver Davidson, Ashley Kuchar, Andrew Costigan, Zachary Williamson, Nicolas Rohleder, István Tóth-Király & Juliana G. Breines (2018). The forest and the trees: Examining the association of self-compassion and its positive and negative components with psychological functionin, 627-645.
Liu, J. H., Wang, W., Wu, H., Gong, X., & Moriguchi, T. (2015). Polyamines function in stress tolerance: from synthesis to regulation. Frontiers in plant science, 6, 827.
Liu, Y. (2015). The longitudinal relationship between Chinese high school students’ academic stress and academic motivation. Learning and Individual Differences, 38 (2), 123-126.
Machell, K. A., Goodman, F. R., & Kashdan, T. B. (2015). Experiential avoidance and well-being: A daily diary analysis. Cognition and Emotion, 29 (2), 351-359.
Pluut, H., Curşeu, P. L., & Ilies, R. (2015). Social and study related stressors and resources among university entrants: Effects on well-being and academic performance. Learning and Individual Differences, 37, 262-268.
Raspopovic, M. M. (2015). The connection between perfectionism and anxiety in university students. Sanamed, 10 (3), 199-204.
Rodebaugh, T. L. Weeks, J. W. Gordon, E. A. Langer, J. K. & Heimberg, R. G. (2012). The longitudinal relationship between fear of positive evaluation and fear of negative evaluation. Anxiety, Stress, & Coping, 25 (2), 167-182.
Watson, D & Friend, R, (1969). Measurement of social-evaluative anxiety, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33, 448-457.
Zajacova, A., Lynch, S. M., & Espenshade, T. J. (2005). Selfefficacy, Stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46 (6), 678-706.