روانشناسی شناختی و یادگیری آموزشگاهی
مریم تازش؛ حمیدرضا حسن آبادی؛ پروین کدیور؛ هادی کرامتی
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین اثرهای اولیه استنباط‌آموزی بر درک مطلب خواندن در دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی با ناتوانی اختصاصی درک مطلب بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک‌آزمودنی ABA انجام شد. تعداد شش دانش‌آموز بر اساس نمره‌های قبلی مقیاس هوشی وکسلر کودکان ـ ویرایش چهارم و نمره کسب‌شده در مقیاس غربالگری ناتوانی یادگیری- نسخه چهارم (LDES-4) ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین اثرهای اولیه استنباط‌آموزی بر درک مطلب خواندن در دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی با ناتوانی اختصاصی درک مطلب بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک‌آزمودنی ABA انجام شد. تعداد شش دانش‌آموز بر اساس نمره‌های قبلی مقیاس هوشی وکسلر کودکان ـ ویرایش چهارم و نمره کسب‌شده در مقیاس غربالگری ناتوانی یادگیری- نسخه چهارم (LDES-4) و با توجه به ملاکهای ورود و خروج از میان دانش‌آموزان معرفیشده به مراکز اختلالات یادگیری انتخاب شدند. مداخلة آموزشی در 23 جلسه ارائه شد و داده‌ها با استفاده از نرم افراز R بهصورت دیداری و کمی تحلیل شدند. تحلیلهای دیداری و شاخص‌های ناهمپوشانی و اندازه-های اثر (بیشترین01/1 و کمترین 87/0) افزایش معنی‌دار در عملکرد درک مطلب شرکتکنندگان نسبت به خط پایه و عدم کاهش معنی‌دار در مرحله بازگشتی نسبت به مرحله مداخله را نشان داد. به نظر میرسد یافته-های این پژوهش پیشروی نویدبخشی برای درمان اختلال یادگیری ویژه با محوریت استنباط‌آموزی باشد.
انگیزش و یادگیری
فاطمه عطایی؛ امید شکری؛ شهلا پاکدامن
چکیده
پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌ای راهبردهای مقابله شناختی و هیجانات پیشرفت در رابطة پرطاقتی روانی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی در نوجوانان تیزهوش انجام شد. در پژوهش همبستگی حاضر، 288 دانش‌آموز تیزهوش (147 دختر و 141 پسر) که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند به پرسشنامه نظم‌‌بخشی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006)، پرسشنامه رفتارهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌ای راهبردهای مقابله شناختی و هیجانات پیشرفت در رابطة پرطاقتی روانی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی در نوجوانان تیزهوش انجام شد. در پژوهش همبستگی حاضر، 288 دانش‌آموز تیزهوش (147 دختر و 141 پسر) که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند به پرسشنامه نظم‌‌بخشی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006)، پرسشنامه رفتارهای سبک زندگی تحصیلی ارتقادهنده و بازدارنده سلامت تحصیلی (صالح‌زاده، شکری و فتح‌آبادی، 1396الف)، نسخة کوتاه پرسشنامه هیجان‌های پیشرفت (عبدالله‌پور، 1394) و نسخه کوتاه پرسشنامه پرطاقتی روانی (داگنال، دیناوان، پاپاگیرگیو، کلاگ، پارکر و دینکواتر، 2019) پاسخ دادند. به منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض، از روش آماری مدلیابی معادله ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که در نمونه دانش‌آموزان تیزهوش دختر و پسر، مدل مفروض واسطه‌مندی نسبی راهبردهای مقابله شناختی و هیجانات پیشرفت در رابطة پرطاقتی روانی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی با داده‌ها برازش مطلوبی داشت. همچنین، نتایج نشان داد که در مدل مفروض، تمامی وزن‌های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند و در این مدل، به ترتیب 66 و 61 درصد از پراکندگی نمرات رفتارهای بازدارنده و رفتارهای تسهیل‌گر سبک زندگی تحصیلی از طریق متغیرهای مکنون پژوهش تبیین شد. بنابراین، مهمترین ایدة مستخرج از یافته‌های مطالعه حاضر این است که چگونه متخصصان تربیتی علاقه‌مند به قلمرو مطالعاتی روانشناسی تیزهوشی می‌توانند دغدغه‌های مربوط بر تحلیل نیمرخ انگیزشی یادگیرندگان سرآمد را با تاکید بر توان اطلاعاتی نهضت نوظهور روانشناسی مثبت‌نگر دنبال کنند.
روانشناسی شناختی و یادگیری آموزشگاهی
احمد رستگار؛ فهیمه ثمری
چکیده
این پژوهش با هدف آزمون مدل قلدری سایبری در دوران پسا کرونا بر اساس حمایت تحصیلی و سرمایه‌های روان‌شناختی در میان دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز انجام گرفت. برای این منظور 381 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شیراز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های سرمایه روان‌شناختی لوتانز و آولیو (2007)، ...
بیشتر
این پژوهش با هدف آزمون مدل قلدری سایبری در دوران پسا کرونا بر اساس حمایت تحصیلی و سرمایه‌های روان‌شناختی در میان دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز انجام گرفت. برای این منظور 381 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شیراز به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های سرمایه روان‌شناختی لوتانز و آولیو (2007)، حمایت تحصیلی ساندز و پلانکت (2005) و پرسشنامه تجربۀ قلدری قربانی سایبری آنتونیادو و همکاران (2016) پاسخ دادند. یافته‌ها نشان داد که اثر مستقیم مؤلفه‌های حمایت تحصیلی (حمایت معلم، حمایت همسالان، حمایت خانواده) بر مؤلفه‌های سرمایه‌های روان‌شناختی (خوش‌بینی، امید، انعطاف‌پذیری و خودکارآمدی مثبت و معنی‌دار است. به علاوه اثر مستقیم مؤلفه‌های سرمایه‌های روان‌شناختی بر قلدری سایبری منفی و معنی‌دار است. ضمنا اثر غیر مستقیم مؤلفه‌های حمایت تحصیلی بر قلدری سایبری منفی و معنی‌دار است. همچنین یافته‌ها نشان داد که در مدل برازش شده، 42 درصد از واریانس قلدری سایبری توسط حمایت تحصیلی و سرمایه‌های روان‌شناختی تبیین می‌گردد. شاخص‌های نکویی برازش مدل پیش‌بینی قلدری سایبری دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه در دوران پساکرونا نیز نشان داد که مدل برازش شده بر اساس داده‌های تجربی با مدل نظری برگرفته شده از پیشینه نظری و تجربی پژوهش سازگار است.
انگیزش و یادگیری
فاطمه دانشجو؛ کاظم برزگر بفرویی؛ حسین حسنی
چکیده
مطالعه حاضر به دلیل بررسی نقش کمال‌گرایی منفی و اجتناب تجربه‌ای در تنیدگی تحصیلی با نقش واسطه‌ای ترس از ارزیابی منفی، این توانایی را دارد که در شناسایی بنبستهای روانی و موانع تحصیل تأثیرگذار باشد. مطالعه حاضر توصیفی همبستگی از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجویان دانشگاه یزد که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول ...
بیشتر
مطالعه حاضر به دلیل بررسی نقش کمال‌گرایی منفی و اجتناب تجربه‌ای در تنیدگی تحصیلی با نقش واسطه‌ای ترس از ارزیابی منفی، این توانایی را دارد که در شناسایی بنبستهای روانی و موانع تحصیل تأثیرگذار باشد. مطالعه حاضر توصیفی همبستگی از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجویان دانشگاه یزد که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل به تعداد ۱۴۴۷۰ نفر بودند، که تعداد ۳۸۴ نفر به روش نمونه‌گیری دردسترس و با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدهاند. ابزار پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های استاندارد کمال‌گرایی هیل (۲۰۰۴)، پرسشنامه پذیرش و عمل بوند و همکاران (۲۰۱۱)، پرسشنامه ترس از ارزیابی منفی واتسون و فرند (۱۹۶۹) و مقیاس تنیدگی دوران دانشجویی SLSI گادزلا (۱۹۹۱) بوده است. روایی پرسشنامهها با استفاده از روش روایی همگرا و واگرا و پایایی پرسشنامهها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای 2 SmartPLS و SPSS 26 انجام شدهاست. بررسی نتایج نشان داد که کمال‌گرایی منفی بر تنیدگی تحصیلی به صورت مستقیم تأثیر مثبت دارد. اجتناب تجربه‌ای بر تنیدگی تحصیلی به صورت مستقیم تأثیر مثبت دارد. کمال‌گرایی منفی و اجتناب تجربه‌ای در پیش‌بینی تنیدگی تحصیلی به صورت غیرمستقیم (به واسطه ترس از ارزیابی منفی) تأثیر مثبت دارد. در نهایت با توجه به یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که ترس از ارزیابی منفی قادر است رابطه بین کمال‌گرایی منفی و اجتناب تجربه‌ای با تنیدگی تحصیلی را میانجیگری کند.
انگیزش و یادگیری
منوچهر فلاح؛ احمد غضنفری؛ مریم چرامی؛ رضا احمدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌ای ادراک شایستگی در ارتباط بین ادراک حمایت معلمان با بی‌انگیزگی تحصیلی دانش‌آموزان نوجوان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی با روش مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان نوجوان دوره دوم متوسطه شهر یزد بود که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. از این میان، 421 نفر از آنها ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌ای ادراک شایستگی در ارتباط بین ادراک حمایت معلمان با بی‌انگیزگی تحصیلی دانش‌آموزان نوجوان بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی با روش مدلیابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان نوجوان دوره دوم متوسطه شهر یزد بود که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. از این میان، 421 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازهگیری شامل پرسش‌نامه‌های انگیزش تحصیلی هارتر (1981)، ادراک حمایت معلم متنی، مک وایرتر و اونیل (2008) و خود ادراکی هارتر (1989) بود. برای تحلیل آماری از مدلیابی معادلات ساختاری (SEM) و از نرم‌افزارهای SPSS-21، LISREL-8.72 استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین بی‌انگیزگی تحصیلی با ادراک حمایت معلمان و ادراک شایستگی همبستگی معناداری وجود دارد (05/0p<). همچنین نتایج تحلیل مسیر حاکی از آن بود که ادراک حمایت معلمان با بی‌انگیزگی تحصیلی از طریق ادراک شایستگی مرتبط است. براساس یافته‌های پژوهش، ادراک شایستگی و ادراک حمایت معلمان نقش مؤثری در کاهش بی‌انگیزگی تحصیلی در دانش‌آموزان دارند.
آموزش از دور، آموزش مجازی و یادگیری الکترونیکی
عفیفه قنبری؛ سهیلا هاشمی؛ خسرو رشید
چکیده
این پژوهش با هدف پیش‌بینی بارشناختی مطلوب حاصل از آموزش مجازی براساس کیفیت آموزش SERVQUAL و دانش فراشناختی دانشجویان انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه مازندران در سال تحصیلی ۱400-۱399 با تعداد 1911 دانشجو بود که از طریق نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبتی، ۳۸۰ نفر از آنها در انجام پژوهش همکاری ...
بیشتر
این پژوهش با هدف پیش‌بینی بارشناختی مطلوب حاصل از آموزش مجازی براساس کیفیت آموزش SERVQUAL و دانش فراشناختی دانشجویان انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه مازندران در سال تحصیلی ۱400-۱399 با تعداد 1911 دانشجو بود که از طریق نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبتی، ۳۸۰ نفر از آنها در انجام پژوهش همکاری داشتند. ابزارهای این پژوهش شامل: پرسشنامه بارشناختی (کلپش، اشمیتس و سوفرت، 2017)، پرسشنامه حالت فراشناختی (اونیل و عابدی، 1996) و پرسشنامه بررسی کیفیت خدمات سیستم‌های آموزی مجازی براساس الگوی سروکوآل (محمدزاده، 1398) بود. داده‌های به دست آمده از طریق نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان نشان داد که کیفیت آموزش مجازی براساس الگوی کیفیت خدمات (SERVQUAL)و دانش فراشناختی دانشجویان، پیش‌بینی کننده‌های معناداری برای بارشناختی مطلوب هستند و توانسته‌اند 12% از واریانس بارشناختی مطلوب را تبیین کنند. این بدین معنی است که با افزایش کیفیت آموزش مجازی براساس شاخص‌های الگوی SERVQUAL و دانش فراشناختی دانشجویان، شرایط برای افزایش تولید بارشناختی مطلوب و یادگیری بهتر و مؤثرتر مهیا خواهد شد.تحلیل رگرسیون چندگانه به روش همزمان نشان داد که کیفیت آموزش مجازی براساس الگوی کیفیت خدمات (SERVQUAL)و دانش فراشناختی دانشجویان، پیش‌بینی کننده‌های معناداری برای بارشناختی مطلوب هستند و توانسته‌اند 12% از واریانس بارشناختی مطلوب را تبیین کنند. این بدین معنی است که با افزایش کیفیت آموزش مجازی براساس شاخص‌های الگوی SERVQUAL و دانش فراشناختی دانشجویان، شرایط برای افزایش تولید بارشناختی مطلوب و یادگیری بهتر و مؤثرتر مهیا خواهد شد.
روانشناسی شناختی و یادگیری آموزشگاهی
علی مصطفائی؛ میترا سماواتی
چکیده
هدف از اجرای پژوهش حاضر مدلیابی تبیین اختلالات یادگیری غیرکلامی بر اساس مهارت‌های عصب روانشناسی و مشکلات یادگیری در دانش‌آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال بود. طرح پژوهش، توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال شهر تهران در سال تحصیلی 400-1399 بود. به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تک مرحله‌ای 300 نفر به عنوان نمونه با رعایت ...
بیشتر
هدف از اجرای پژوهش حاضر مدلیابی تبیین اختلالات یادگیری غیرکلامی بر اساس مهارت‌های عصب روانشناسی و مشکلات یادگیری در دانش‌آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال بود. طرح پژوهش، توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال شهر تهران در سال تحصیلی 400-1399 بود. به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تک مرحله‌ای 300 نفر به عنوان نمونه با رعایت قاعده نسبت پارامتر کلاین انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها در پژوهش از مقیاس اختلالات یادگیری غیرکلامی گلدشتاین (2000)، پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو (2011)، و پرسشنامه عصب روان‌شناختی کانرز (2007)، استفاده شد. تحلیل داده‌های پژوهش با استفاده از روش‌های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و مدلیابی معادلات ساختاری با نرم‌افزارهای SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. براساس یافته‌های این مطالعه، مدل پیشنهادی جهت بررسی روابط علی بین متغیرهای پژوهش، از برازش قابل قبولی در سطح 09/0RAMSEA= برخوردار بود. نتایج پژوهش نشان داد که همبستگی بین متغیرهای عامل (مهارت‌های عصب روانشناسی با ضرایب اثر (B=-0/76) در سطح (p=0/001)، و مشکلات یادگیری (B=0/80) در سطح (p=0/001)، با اختلالات یادگیری غیرکلامی معنادار بود. بر این اساس فرضیه پژوهش مبنی بر مدلیابی اختلالات یادگیری غیرکلامی براساس مهارت‌های عصب روانشناسی و مشکلات یادگیری مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که مدلیابی اختلالات یادگیری غیرکلامی بر اساس مهارت‌های عصب روانشناسی و مشکلات یادگیری دختران از برازش مطلوبی برخوردار است.
