روانشناسی شناختی و یادگیری آموزشگاهی
مجتبی بیرامی؛ پروین کدیور؛ هادی کرامتی؛ مهدی عربزاده؛ جواد کاوسیان
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی مقیاس خودگزارش‌دهی درجه‌بندی رفتاری کارکردهای اجرایی بریف- (ویراست دوم) در دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم، انجام شد. نمونه آماری پژوهش شامل 455 نفر از دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر زنجان بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به‌صورت حضوری و اجرای کلاسی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی نسخۀ فارسی مقیاس خودگزارش‌دهی درجه‌بندی رفتاری کارکردهای اجرایی بریف- (ویراست دوم) در دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم، انجام شد. نمونه آماری پژوهش شامل 455 نفر از دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر زنجان بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به‌صورت حضوری و اجرای کلاسی به مقیاس‌های کارکردهای اجرایی جیووا و همکاران (2015)، اختلال اضطراب فراگیر اسپیتزر و همکاران (2006) و ثبات قدم داکورث و کوئین (2009) پاسخ دادند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای Spss-25، Amos-24 و با به‌کارگیری روش‌های آماری آلفای کرونباخ، همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که در مقایسه با مدل‌های رقیب تک‌عاملی و دوعاملی، مدل سه‌عاملی (شاخص شناختی، رفتاری و هیجانی) با هفت مؤلفه (بازداری، خودنظارتی، تغییر، کنترل هیجانی، حافظه کاری، برنامه‌ریزی/ سازماندهی، تکمیل تکالیف) برای دانش‌آموزان ایرانی از برازش قابل قبولی برخوردار است. همسانی درونی این مقیاس با استفاده از آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 93/0، شاخص‌ها بین 7/0 تا 9/0 و برای مؤلفه‌ها نیز بین 6/0 تا 8/0 به‌دست آمد. به‌منظور برآورد روایی ملاکی، ضرایب همبستگی شاخص‌ها و خرده مقیاس‌ها با مقیاس‌های اختلال اضطراب فراگیر و ثبات قدم به‌ترتیب به شکل مثبت و منفی معنادار بودند. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده می‌توان عنوان کرد که نسخۀ فارسی مقیاس خودگزارش‌دهی کارکردهای اجرایی، جهت سنجش کارکردهای اجرایی نوجوانان ایرانی از ویژگی‌های روان‌سنجی مطلوبی برخوردار است و می‌تواند ابزار معتبری در موقعیت‌های آموزشی، پژوهشی و بالینی باشد.
مریم کابلی؛ پروین کدیور؛ محمدحسین عبدالللهی؛ مهدی عرب زاده
چکیده
یکی از چالش‌های اساسی در محیطط‌های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته‌شده از طریق سازماندهی دوبارة ذهنی و یکپارچه‌سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجة آن یادگیرندگان آنچه را آموخته‌اند، در موقعیت‌های جدید به کار می‌گیرند. با توجه ...
بیشتر
یکی از چالش‌های اساسی در محیطط‌های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته‌شده از طریق سازماندهی دوبارة ذهنی و یکپارچه‌سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجة آن یادگیرندگان آنچه را آموخته‌اند، در موقعیت‌های جدید به کار می‌گیرند. با توجه به بدیع بودن مفهوم پردازش زایشی، نیاز است که دربارة روش‌های تقویت این نوع یادگیری پژوهش‌های تکمیلی انجام شود. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای تقویت پردازش زایشی از طریق بار شناختی مطلوب انجام شد. روش تحقیق انجام شده در این مطالعه، کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. حوزة پژوهش همة منابع مکتوب و دیجیتال فارسی و انگلیسی مرتبط با بار شناختی مطلوب بوده است که با استفاده از رویکرد هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، در ده سال گذشته، 32 مقاله براساس نظر استادان و متخصصان حوزة پردازش زایشی و بار شناختی، با روش تحلیل مضمون به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی نهایی قرار گرفتند و در نهایت، یافته‌ها در قالب مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، مضامین سازمان دهنده (مضامین به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرندة اصول حاکم بر متن به مثابه کل) دسته‌بندی و شبکه مضامین ترسیم شد. پس از تجزیه و تحلیل داده‌های مطالعه، پنج مضمون اصلی شامل مضامین کاربرد چند رسانه‌ای ها، شخصی‌سازی، بازخورد، تفکر و یادگیری هدایت شده و 53 مضمون فرعی برای تقویت پردازش زایشی و بار شناختی مطلوب پدیدار شد.
علی قاسمی؛ پروین کدیور؛ هادی کرامتی؛ مهدی عربزاده
چکیده
هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه 24 سئوالی خودکارآمدی معلمان است.
روش پژوهش یک طرح توصیفی – همبستگی است. گروه نمونه 501 نفر شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن بود که از بین معلمان آموزش و پرورش شهرستان‌های پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استان‌های هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی – طبقه‌ای انتخاب شدند ...
بیشتر
هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه 24 سئوالی خودکارآمدی معلمان است.
روش پژوهش یک طرح توصیفی – همبستگی است. گروه نمونه 501 نفر شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن بود که از بین معلمان آموزش و پرورش شهرستان‌های پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استان‌های هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی – طبقه‌ای انتخاب شدند و پرسش‌نامه خودکارآمدی معلم را تکمیل کردند.
روایی پرسش‌نامه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی انجام شد. تحلیل عامل اکتشافی نیز با استفاده از روش عاملیابی مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس انجام شد و سه مؤلفه خودکارآمدی برای درگیر کردن دانش‌آموزان، خودکارآمدی برای مدیریت کلاس و خودکارآمدی برای راهبردهای تدریس به دست آمد. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که شاخصهای برازش استخراج شده مطلوب است و داده‌های پژوهش با مدل نظری سه عاملی خودکارآمدی معلم برازش دارد. پایایی پرسش‌نامه با استفاده از روش ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شدکه مطلوب و پذیرفتنی بود.
نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که پرسش‌نامه خودکارآمدی معلم، ابزاری معتبر و با پایایی و روایی مطلوب است و قابلیت کاربرد در پژوهش‌های آموزشی و روانشناختی را دارد.
