روانشناسی شناختی و یادگیری آموزشگاهی
مریم تازش؛ حمیدرضا حسن آبادی؛ پروین کدیور؛ هادی کرامتی
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین اثرهای اولیه استنباط‌آموزی بر درک مطلب خواندن در دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی با ناتوانی اختصاصی درک مطلب بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک‌آزمودنی ABA انجام شد. تعداد شش دانش‌آموز بر اساس نمره‌های قبلی مقیاس هوشی وکسلر کودکان ـ ویرایش چهارم و نمره کسب‌شده در مقیاس غربالگری ناتوانی یادگیری- نسخه چهارم (LDES-4) ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین اثرهای اولیه استنباط‌آموزی بر درک مطلب خواندن در دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی با ناتوانی اختصاصی درک مطلب بود. پژوهش حاضر در قالب یک طرح تک‌آزمودنی ABA انجام شد. تعداد شش دانش‌آموز بر اساس نمره‌های قبلی مقیاس هوشی وکسلر کودکان ـ ویرایش چهارم و نمره کسب‌شده در مقیاس غربالگری ناتوانی یادگیری- نسخه چهارم (LDES-4) و با توجه به ملاکهای ورود و خروج از میان دانش‌آموزان معرفیشده به مراکز اختلالات یادگیری انتخاب شدند. مداخلة آموزشی در 23 جلسه ارائه شد و داده‌ها با استفاده از نرم افراز R بهصورت دیداری و کمی تحلیل شدند. تحلیلهای دیداری و شاخص‌های ناهمپوشانی و اندازه-های اثر (بیشترین01/1 و کمترین 87/0) افزایش معنیدار در عملکرد درک مطلب شرکتکنندگان نسبت به خط پایه و عدم کاهش معنیدار در مرحله بازگشتی نسبت به مرحله مداخله را نشان داد. به نظر میرسد یافته-های این پژوهش پیشروی نویدبخشی برای درمان اختلال یادگیری ویژه با محوریت استنباط‌آموزی باشد.
مریم کابلی؛ پروین کدیور؛ محمدحسین عبدالللهی؛ مهدی عرب زاده
چکیده
یکی از چالش‌های اساسی در محیطط‌های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته‌شده از طریق سازمان‌دهی دوبارة ذهنی و یکپارچه‌سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجة آن یادگیرندگان آنچه را آموخته‌اند، در موقعیت‌های جدید به کار می‌گیرند. با توجه ...
بیشتر
یکی از چالش‌های اساسی در محیطط‌های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته‌شده از طریق سازمان‌دهی دوبارة ذهنی و یکپارچه‌سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجة آن یادگیرندگان آنچه را آموخته‌اند، در موقعیت‌های جدید به کار می‌گیرند. با توجه به بدیع بودن مفهوم پردازش زایشی، نیاز است که دربارة روش‌های تقویت این نوع یادگیری پژوهش‌های تکمیلی انجام شود. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای تقویت پردازش زایشی از طریق بار شناختی مطلوب انجام شد. روش تحقیق انجام شده در این مطالعه، کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. حوزة پژوهش همة منابع مکتوب و دیجیتال فارسی و انگلیسی مرتبط با بار شناختی مطلوب بوده است که با استفاده از رویکرد هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، در ده سال گذشته، 32 مقاله براساس نظر استادان و متخصصان حوزة پردازش زایشی و بار شناختی، با روش تحلیل مضمون به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی نهایی قرار گرفتند و در نهایت، یافته‌ها در قالب مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، مضامین سازمان دهنده (مضامین به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرندة اصول حاکم بر متن به مثابه کل) دسته‌بندی و شبکه مضامین ترسیم شد. پس از تجزیه و تحلیل داده‌های مطالعه، پنج مضمون اصلی شامل مضامین کاربرد چند رسانه‌ای ها، شخصی‌سازی، بازخورد، تفکر و یادگیری هدایت شده و 53 مضمون فرعی برای تقویت پردازش زایشی و بار شناختی مطلوب پدیدار شد.
امیر تیموری؛ پروین کدیور؛ حمیدرضا رضازاده بهادران
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسش‌نامة حمایت از خودمختاری ادراک‌شده انجام شد. جامعة آماری پژوهش دانش‌آموزان متوسطه دورة اول هستند که در شهر تهران در سال تحصیلی ۹۷-۹۸ مشغول به تحصیل بوده‌اند. حجم نمونه‌ای به تعداد دویست نفر به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده و به پرسش‌نامه حمایت از خودمختاری ادراک‌شده پاسخ ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسش‌نامة حمایت از خودمختاری ادراک‌شده انجام شد. جامعة آماری پژوهش دانش‌آموزان متوسطه دورة اول هستند که در شهر تهران در سال تحصیلی ۹۷-۹۸ مشغول به تحصیل بوده‌اند. حجم نمونه‌ای به تعداد دویست نفر به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده و به پرسش‌نامه حمایت از خودمختاری ادراک‌شده پاسخ دادند. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS و Amos (نسخه ۲۳) تحلیل شدند. یافته‌ها نشان دادند که پرسش‌نامة حمایت از خودمختاری ادراک‌شده از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه‌های اصلی، وجود یک عامل را نشان داد که ۱/۵۱ درصد واریانس کلی را تبیین می‌کند. تحلیل عاملی تاییدی نشان داد ساختار پرسش‌نامه برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد و شاخص‌های نیکویی برازش، مدل را تایید می‌کنند (X2/df=1/867، RMSEA=0/066 ، GFI=0/915، NFI=0/909، CFI=0/955). ضریب آلفای کرونباخ (۹۲۵/۰) نشان می‌دهد پرسش‌نامه از همسانی درونی خوبی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی و پایایی به نتایج تحقیقات بین‌المللی پیشین هم‌راستا است؛ بنابراین پرسش‌نامة حمایت از خودمختاری ادراک شده برای استفاده در پژوهش‌های مرتبط در بین دانش‌آموزان، مقیاس قابل اتکایی است و می‌توان از این پرسش‌نامه به عنوان ابزار سنجش استفاده کرد.
محمدجواد یزدانی ورزنه؛ حمیدرضا حسن آبادی؛ پروین کدیور؛ محمدحسین عبداللهی
چکیده
چکیده هدف پژوهش حاضر شناسایی زیرگونه‌های شناختی ناتوانی ریاضی با استفاده از خوشه‌بندی مدل- مبنا در یک نمونه بالینی بود. شرکتکنندگان پژوهش 41 دانش‌آموز دارای ناتوانی ریاضی مشغول به تحصیل در پایه‌های سوم، چهارم و پنجم با میانگین سنی 93/9 سال و انحراف استاندارد سنی 11/1 (33/13 ماه) بودند که در مراکز درمان ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش به ...
بیشتر
چکیده هدف پژوهش حاضر شناسایی زیرگونه‌های شناختی ناتوانی ریاضی با استفاده از خوشه‌بندی مدل- مبنا در یک نمونه بالینی بود. شرکتکنندگان پژوهش 41 دانش‌آموز دارای ناتوانی ریاضی مشغول به تحصیل در پایه‌های سوم، چهارم و پنجم با میانگین سنی 93/9 سال و انحراف استاندارد سنی 11/1 (33/13 ماه) بودند که در مراکز درمان ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش به عنوان ناتوان در یادگیری ریاضی آموزش ویژه دریافت میکردند. شرکت کنندگان در دو جلسه به صورت انفرادی با استفاده از مجموعهای از آزمونها و تکالیف شناختی حوزه- عام و حوزه-ویژهی مداد-کاغذی و رایانهای ارزیابی شدند. خوشه‌بندی داده‌ها به روش مدل- مبنا حاکی از وجود چهار خوشه مجزا از دانش‌آموزان بود که روایی آماری و تجربی آنها مورد تایید قرار گرفت: نقص دسترسی (1/31 درصد)، نقص دیداری- فضایی (8/26 درصد)، نقص سرعت پردازش و کنشهای اجرایی (8/26 درصد)، نقص سیستم عددی تقریبی (ANS) (2/12 درصد). این یافته‌ها دلالتهایی برای ارائه تعاریف ایجابی از ناتوانی ریاضی دارد و میتواند برای تدارک مداخلههای متناسب با هر زیرگونه پژوهش‌های بعدی را برانگیزد.
علی قاسمی؛ پروین کدیور؛ هادی کرامتی؛ مهدی عربزاده
چکیده
هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه 24 سئوالی خودکارآمدی معلمان است.
روش پژوهش یک طرح توصیفی – همبستگی است. گروه نمونه 501 نفر شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن بود که از بین معلمان آموزش و پرورش شهرستان‌های پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استان‌های هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی – طبقه‌ای انتخاب شدند ...
بیشتر
هدف اصلی از اجرای پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی پرسش‌نامه 24 سئوالی خودکارآمدی معلمان است.
روش پژوهش یک طرح توصیفی – همبستگی است. گروه نمونه 501 نفر شامل 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن بود که از بین معلمان آموزش و پرورش شهرستان‌های پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استان‌های هرمزگان و بوشهر به روش تصادفی – طبقه‌ای انتخاب شدند و پرسش‌نامه خودکارآمدی معلم را تکمیل کردند.
روایی پرسش‌نامه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی انجام شد. تحلیل عامل اکتشافی نیز با استفاده از روش عاملیابی مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس انجام شد و سه مؤلفه خودکارآمدی برای درگیر کردن دانش‌آموزان، خودکارآمدی برای مدیریت کلاس و خودکارآمدی برای راهبردهای تدریس به دست آمد. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که شاخص‌های برازش استخراج شده مطلوب است و داده‌های پژوهش با مدل نظری سه عاملی خودکارآمدی معلم برازش دارد. پایایی پرسش‌نامه با استفاده از روش ضریب آلفا کرونباخ محاسبه شدکه مطلوب و پذیرفتنی بود.
نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که پرسش‌نامه خودکارآمدی معلم، ابزاری معتبر و با پایایی و روایی مطلوب است و قابلیت کاربرد در پژوهش‌های آموزشی و روانشناختی را دارد.
