مهدی قربانخانی؛ کیوان صالحی؛ ابراهیم خدایی؛ علی مقدم زاده؛ مرضیه دهقانی
چکیده
نظام آموزشی در هرکشوری فراتر از توان، امکان و انگیزه‌‌‌های معلمانش توسعه نمی‌یابد. معلم، عامل اصلی اجرای برنامه‌‌های تربیتی در مدرسه است. هدف این مطالعه، شناسایی عوامل، ملاک‌ها و نشانگرهای مناسب برای سنجش آمادگی معلمی در دوره ابتدایی است. بدینمنظور مرور منظمی در پژوهش‌‌های پیشین در بازه زمانی 2000-2021 انجام شد و پایگاههای ...
بیشتر
نظام آموزشی در هرکشوری فراتر از توان، امکان و انگیزه‌‌‌های معلمانش توسعه نمی‌یابد. معلم، عامل اصلی اجرای برنامه‌‌های تربیتی در مدرسه است. هدف این مطالعه، شناسایی عوامل، ملاک‌ها و نشانگرهای مناسب برای سنجش آمادگی معلمی در دوره ابتدایی است. بدینمنظور مرور منظمی در پژوهش‌‌های پیشین در بازه زمانی 2000-2021 انجام شد و پایگاههای دادههای علمی شامل پروکوئست، اریک، گوگل اسکالر، پایگاه مرکز دادههای علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی و بانک اطلاعات نشریات کشور مورد جست‌وجو قرار گرفتند. پس از تدوین و اعمال ملاک‌‌های ورود و خروج و کنارگذاری مقالات نامتناسب با هدف پژوهش براساس بیانیه پریزما، 67 مقاله باقی‌ماند. نتیجه بررسی مقالات به شناسایی 191 نشانگر، 21 ملاک و 8 عامل اصلی منتهی شد. پس از دسته‌بندی یافته‌‌های مرحله مرور پیشینه، با مراجعه به کارشناسان در قالب مراحل فن دیمتل به عنوان یکی از انواع روش‌‌های تصمیم‌گیری گروهی بر اساس مقایسه‌‌های زوجی و قضاوت کارشناسان، میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هریک از ملاک‌ها مورد محاسبه قرار گرفت؛ یافته‌ها بیانگر آن بود که 5 ملاک اول به ترتیب میزان تأثیرگذاری شامل استعداد تدریس، حساسیت اخلاقی، تعهد و مسئولیت‌پذیری، تربیت عقلانی اخلاقی و پژوهش‌محوری است و همچنین با حذف میزان تأثیرپذیری ملاک‌ها و محاسبه خالص میزان تأثیرگذاری، برترین ملاک‌ها به ترتیب شامل پیش نیاز‌های اساسی معلمی، توانمندی‌‌های عمومی و برتر ذهنی، استعداد تدریس، ویژگیهای نگرشی و عاطفی و مهارتهای ارتباطی هستند. نتایج رتبه‌بندی‌ها نشان می‌دهد که ملاک‌‌های مربوط به عامل پیش‌نیاز‌های معلمی دارای بیشترین اثرگذاری هستند.
رضا کمالی مهاجر؛ کیوان صالحی؛ علی مقدم زاده؛ فاطمه جعفری
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ساخت مقیاسی برای سنجش شادکامی مدرسه‌ای دانش‌آموزان ابتدایی انجام شد. بدینمنظور مبتنی بر روش پژوهش آمیخته اکتشافی از نوع ساخت ابزار، دو مطالعه به انجام رسید. در مطالعه اول، شرکت‌کنندگان مبتنی بر نمونه‌گیری ملاکی، انتخاب شده و مصاحبه فردی با 29 نفر از معلمان و دانش‌آموزان مدارس شهر تهران انجام شد. برای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ساخت مقیاسی برای سنجش شادکامی مدرسه‌ای دانش‌آموزان ابتدایی انجام شد. بدینمنظور مبتنی بر روش پژوهش آمیخته اکتشافی از نوع ساخت ابزار، دو مطالعه به انجام رسید. در مطالعه اول، شرکت‌کنندگان مبتنی بر نمونه‌گیری ملاکی، انتخاب شده و مصاحبه فردی با 29 نفر از معلمان و دانش‌آموزان مدارس شهر تهران انجام شد. برای گردآوری داده‌ها از مقیاس تک‌سوالی محقق‌ساخته و مصاحبه نیمه‌ساختارمند، و برای تحلیل‌داده‌ها از روش تحلیل کُلایزی استفاده شد. تحلیل داده‌ها به شناسایی شش مضمون شامل «اجرایی‌ـ مدیریتی»، «فرهنگی»، «محیطی»، «دوستان»، «تدریس و اخلاق معلم» و «فردی» منجرگردید. در مطالعه دوم و بخش کمّی، از میان دانش‌آموزان مدارس ابتدایی شهر تهران تعداد 387 نفر از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای سه‌مرحله‌ای انتخاب شد. ویژگیهای فنی ابزار با استفاده از روایی محتوایی، تحلیل گویه‌ها، روایی سازه و تعیین اعتبار بررسی شد. ضریب روایی محتوایی هر یک از گویه‌ها بالاتر از مقدار معیار 54/0 و شاخص روایی محتوایی (روایی کلی) ابزار 735/0 به دست آمد. اعتبار مقیاس نیز با استفاده از آلفای‌کرونباخ و برآورد ضریب‌همسانی 86/0 تایید گردید. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به استخراج شش عامل منجرگردید. منحنی ویژگی گویه‌ها نشان داد که اکثریت گویه‌ها از وضعیت قابل قبول و بعضاً بسیارخوبی برخوردارند. بطور کلی در مورد کیفیت ابزار می‌توان گفت از آنجا که در دامنه قابل توجهی از پیوستار توانایی (2- تا 1+)، آگاهی بالایی را فراهم می‌سازد، از کیفیت مطلوبی برخوردار است. بررسی ویژگیهای فنی ابزار نشان داد که می‌توان از آن به‌عنوان ابزاری روا و معتبر برای سنجش شادکامی مدرسه‌ای دانش‌آموزان ابتدایی استفاده کرد.
سارا پیرحیاتی؛ کیوان صالحی؛ ولی اله فرزاد؛ علی مقدم زاده؛ رضوان حکیم زاده
چکیده
مدارس مهم‌ترین رکن آموزش و پرورش هستند، به‌همین دلیل تمامی سیاست‌های آموزشی باید عوامل تأثیرگذار بر عملکرد اثربخش مدارس را مورد توجه قرار دهند. هدف این مطالعه، شناسایی و تعیین عوامل، ملاک‌ها و نشانگرهای مدارس اثربخش دوره‌ی ابتدایی است. برای دستیابی به هدف مطالعه، مرور منظم و گسترده‌ی پیشینه‌ی پژوهشی انجام شد. بدینمنظور پایگاههای ...
بیشتر
مدارس مهم‌ترین رکن آموزش و پرورش هستند، به‌همین دلیل تمامی سیاست‌های آموزشی باید عوامل تأثیرگذار بر عملکرد اثربخش مدارس را مورد توجه قرار دهند. هدف این مطالعه، شناسایی و تعیین عوامل، ملاک‌ها و نشانگرهای مدارس اثربخش دوره‌ی ابتدایی است. برای دستیابی به هدف مطالعه، مرور منظم و گسترده‌ی پیشینه‌ی پژوهشی انجام شد. بدینمنظور پایگاههای اطلاعاتی Sage، Emerald،Eric ،Taylor and Francis ،Science Direct ، Civilicca، Magiran، SID و پایگاه اطلاعاتی نور مورد جستجو قرار گرفت. پس از خارج کردن مقالات نامتناسب با هدف پژوهش، مرور کامل بر روی 32 مقالهی باقیمانده انجام شد. نتایج حاصل از مرور منظم پیشینه‌ی پژوهشی منجر به استخراج 5 عامل کلی و 15 ملاک و 163 نشانگر گردید. یافته‌ها نشان داد که عوامل مرتبط با رفتار افراد در مدرسه (عمدتاً مدیران و معلمان)، رفتار افراد مرتبط با مدرسه (عمدتاً والدین)، وضعیت مواد آموزشی (همانند کیفیت برنامهی آموزشی مدرسه) و فرهنگ مدرسه (همانند محیط یا جوّ مدرسه) در این مطالعات بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
شهناز علیزاده؛ کیوان صالحی؛ علی مقدم‌زاده
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 63-84
چکیده
کیفیت نظام سنجش آموخته‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین فرایندهای تحول‌آفرین در نظام آموزشی، نحوه و میزان یادگیری و توسعه مهارتهای زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تحولات در حوزه سنجش کلاسی، سه رویکرد «سنجش از، برای و به‌مثابه یادگیری» (AOL, AFL, AAL)را پشت سر گذاشته است؛ رویکرد سنجش به‌مثابه یادگیری به عنوان جدیدترین رویکرد، ...
بیشتر
کیفیت نظام سنجش آموخته‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین فرایندهای تحول‌آفرین در نظام آموزشی، نحوه و میزان یادگیری و توسعه مهارتهای زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تحولات در حوزه سنجش کلاسی، سه رویکرد «سنجش از، برای و به‌مثابه یادگیری» (AOL, AFL, AAL)را پشت سر گذاشته است؛ رویکرد سنجش به‌مثابه یادگیری به عنوان جدیدترین رویکرد، با هدف‌گیری و فراهم‌سازی شرایط مناسب، زمینۀ شکل‌گیری و تقویت شایستگی‌های دانش‌آموزان به عنوان شهروندان مستقل، انعطاف‌پذیر و منتقد را فراهم می‌کند. در این مطالعه، بهمنظور واکاوی میزان آگاهی و نحوه به کارگیری رویکردهای سه‌گانه سنجشی به وسیلۀ معلمان، سه‌مرحله متوالی الف) مرور پیشینه پژوهش و مصاحبه با متخصصان برای شناسایی نشانگرها به تفکیک رویکردهای سه‌گانه سنجش؛ ب) اجرای پرسش‌نامه برای اندازه‌گیری میزان آشنایی معلمان با رویکردهای سه‌گانه و ج) تدوین سیاهه رفتار و مشاهده عملکرد سنجشی 11 معلم در فرایند کلاس، طی شد. انتخاب نمونه، به شیوه هدفمند و در دسترس بوده است. دادههای مرحله دوم، با استفاده از پرسش‌نامه محقق‌ساخته و با بررسی دیدگاه 34 نفر از معلمان گردآوری شد. برای افزایش اعتبار نتایج پرسش‌نامه و مبتنی بر راهبرد چندسویه‌سازی، سیاهه رفتاریتهیه و عملکرد 11 معلم نیز مشاهده شد. مقایسه میانگین رتبه‌ها با استفاده از آزمون فریدمن نشان‌داد که تفاوت معناداری بین رعایت مصادیق سه رویکرد وجود دارد؛این تفاوت به‌گونه‌ای است که رویکرد سنجش از یادگیری (AOL)با 96 درصد، بیشترین میزان رعایت مصادیق در کلاس‌ها را به خود اختصاص داده است و رعایت مصادیق مربوط به رویکردAAL، با 40 درصد، کمترین میزان را در کلاس‌ها داشته است. رعایت نکردن 59 درصد از مصادیق مربوط به رویکرد AAL در کلاس‌های مشاهده شده، ضرورت توجه و آموزش دوچندان این مهم را مورد تاکید کرد. به‌طور کلی، نتایج از آگاهی ناچیز و توجه حداقلی به مصادیق رویکرد AALبه عنوان رویکرد زمینه‌ساز در تربیت شهروندی، حکایت دارد. در حالی‌که رویکرد AOLکه تناسب ناچیزی با دیدگاه‌های سازاگرایانه، پرورش شهروندان خلاق و کارآفرین دارد، همچنان تسلط داشته و محور آگاهی و اقدامات سنجشی معلمان را به خود اختصاص داده است.
الهه حجازی؛ وحیده نامداری؛ مجید قاسمی؛ علی مقدم زاده
دوره 4، شماره 15 ، بهمن 1395، ، صفحه 65-78
چکیده
هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی مقیاس میزان و نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی، و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی بود. بدین منظور تعداد ۳50 نفر (۱87 دختر و 163 پسر) از دانش‌آموزان مقطع سوم دبیرستان منطقه پنج شهر تهران که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده بودند، به پرسش‌نامه محقق ساخته میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی جواب دادند. دادههای ...
بیشتر
هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی مقیاس میزان و نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی، و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی بود. بدین منظور تعداد ۳50 نفر (۱87 دختر و 163 پسر) از دانش‌آموزان مقطع سوم دبیرستان منطقه پنج شهر تهران که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده بودند، به پرسش‌نامه محقق ساخته میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی جواب دادند. دادههای به دست آمده از طریق تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه اصلی و چرخش واریماکس، ضریب آلفای کرانباخ و همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تحلیل گردید. در مرحلۀ ساخت مقیاس، پس از تأیید روایی صوری، روایی محتوایی، تحلیل اکتشافی با روش مؤلفۀ اصلی و چرخش واریماکس، ابزار نهایی 30 سؤال شده که منجر به استخراج دو عامل نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی گردید. اعتبار مقیاس از طریق ضریب آلفای کرانباخ برای خرده مقیاس نگرش به استفاده از شبکه‌های اجتماعی 81/0 و برای میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی 88/0 و برای کل مقیاس نیز 91/0 به دست آمد. عملکرد تحصیلی به عنوان روشی برای اعتبار همگرا در نظر گرفته شد. نتایج رگرسیون نشان داد که میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی توانست 18/0 از واریانس عملکرد تحصیلی را پیش‌بینی کند. نتایج به دست آمده نشان داد که مقیاس میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و میزان و نگرش به استفاده از این گونه شبکه‌ها در دانش‌آموزان، نقش تعیین کننده در عملکرد تحصیلی آنها دارد.
