روانشناسی شناختی و یادگیری آموزشگاهی
احمد رضا اکبری؛ محمدحسن صیف؛ سید محمد شبیری؛ سعید طالبی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل علی عوامل مؤثر بر پیامد روان‌شناختی شبیه‌سازی آموزش حفاظت از محیط زیست در بین دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر شیراز بود. برای این منظور، از بین دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر شیراز، به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی، بر اساس فرمول کوکران، 620 نفر انتخاب و پس از استفاده از بازی شبیه‌سازی زیست محیطی، به ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل علی عوامل مؤثر بر پیامد روان‌شناختی شبیه‌سازی آموزش حفاظت از محیط زیست در بین دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر شیراز بود. برای این منظور، از بین دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر شیراز، به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی، بر اساس فرمول کوکران، 620 نفر انتخاب و پس از استفاده از بازی شبیه‌سازی زیست محیطی، به یک پرسش‌نامه که تلفیقی از پرسش‌نامه‌های انگیزه بازی کلر (2010)، حضور اجتماعی آربا و همکاران (2008)، نیاز به شناخت کاچیوپو و پتی (1982)، مقیاس خودکارآمدی ماهات، مهد ایوب و وانگ (2012) و درگیری زیست محیطی بود، پاسخ دادند که از آن میان، 605 پرسش‌نامه تکمیل و به پژوهشگر بازگردانده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای حضور اجتماعی، نیاز به شناخت، به صورت مستقیم و غیر مستقیم از طریق واسطه‌گری متغیرهای خودکارآمدی و انگیزه، بر درگیری زیست محیطی در بین دانش‌آموزان، اثر معنادار دارند. همچنین بررسی شاخص‌های برازندگی نشان داد، که مدل پیشنهادی پژوهش، با داده‌های گردآوری شده از دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم، برازش مناسبی دارد. در کل 25 درصد از کل تغییرات موجود در متغیر درگیری زیست محیطی به‌عنوان مهم‌ترین پیامد شبیه‌سازی آموزش ناشی از متغیرهای حضور اجتماعی، نیاز به شناخت، خودکارآمدی و انگیزه هستند
مریم درویشی؛ محمدحسن صیف؛ محمدرضا سرمدی؛ مهران فرج اللهی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علّی روابط جذب شناختی، نیاز به شناخت و سودمندی ادراک شده یادگیری از طریق واقعیت افزوده (نقش واسطه‌ای خودکارآمدی موبایلی و درگیری شناختی) به روش توصیفی-همبستگی انجام گرفت. برای این منظور، از بین استان‌های نواحی غربی ایران، سه استان (همدان، کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری) و تعداد 600 دانشجوی دانشگاه پیام نور، ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علّی روابط جذب شناختی، نیاز به شناخت و سودمندی ادراک شده یادگیری از طریق واقعیت افزوده (نقش واسطه‌ای خودکارآمدی موبایلی و درگیری شناختی) به روش توصیفی-همبستگی انجام گرفت. برای این منظور، از بین استان‌های نواحی غربی ایران، سه استان (همدان، کرمانشاه و چهارمحال و بختیاری) و تعداد 600 دانشجوی دانشگاه پیام نور، به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی، بر اساس فرمول کوکران انتخاب و پس از به کارگیری برنامة واقعیت افزوده، به یک پرسش‌نامه 52 گویه‌ای که تلفیقی از پرسش‌نامه‌های سودمندی ادراک شده دیویس (1989)، نیاز به شناخت کاچیوپو و پتی (1982)، درگیری شناختی آلوکا و اودونگو (2018)، مقیاس خودکارآمدی موبایلی ماهات، مهد ایوب و وانگ (2012) و مقیاس جذب شناختی آگاروال و کاراهانا (2000) بود پاسخ دادند که از آن میان، 556 پرسش‌نامه تکمیل و به پژوهشگر بازگردانده شد. دادها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ و تحلیل مسیر، به وسیلة نرم‌افزارهای Amos 22, Lisrel 8.50 ,Spss 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که متغیرهای جذب شناختی و نیاز به شناخت به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق واسطه‌گری متغیرهای خودکارآمدی موبایلی و درگیری شناختی بر سودمندی ادراک شده یادگیری از طریق واقعیت افزوده، در بین دانشجویان دورة کارشناسی اثر معنادار دارند. همچنین بررسی شاخص‌های برازندگی نشان داد که مدل پیشنهادی پژوهش، با داده‌های گردآوری شده از دانشجویان دانشگاه پیام نور، برازش مناسبی دارد؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت این مدل می‌تواند اطلاعات مهم و مورد نیاز را برای همة دست‌اندرکاران امر تعلیم و تربیت در جهت بهبود پیامدهای آموزش و یادگیری فراهم کند.
سهراب مرادی زاده؛ ذبیح اله پیرانی؛ علیرضا فقیهی
چکیده
هدف این پژوهش ارائه مدل ساختاری فرسودگی تحصیلی بر اساس جو حاکم بر مدرسه، خودکارآمدی تحصیلی و حمایت اجتماعی دانش‌آموزان متوسطه استان لرستان است، پژوهش از نوع توصیفی به روش همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوره اول و دوم استان لرستان (128163 نفر) می‌باشند که از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای ...
بیشتر
هدف این پژوهش ارائه مدل ساختاری فرسودگی تحصیلی بر اساس جو حاکم بر مدرسه، خودکارآمدی تحصیلی و حمایت اجتماعی دانش‌آموزان متوسطه استان لرستان است، پژوهش از نوع توصیفی به روش همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوره اول و دوم استان لرستان (128163 نفر) می‌باشند که از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای تحقیق از پرسش‌نامه‌های فرسودگی تحصیلی برسوه[1] (1978)، حمایت اجتماعی فیلیپس (1986)، خودکارآمدی تحصیلی جیک و مورگان (1999) و جو حاکم بر مدارس هالپین و کرافت استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون t و مدل معادله ساختاری[2] استفاده گردید. جهت تعیین برازش مدل بر اساس متغیرهای فرضی در پژوهش با استفاده از نرم‌افزار Lisrel، ابتدا رابطه متغیرها با مؤلفه‌های خود و سپس رابطه متغیرها و مؤلفه‌های آنها با فرسودگی تحصیلی و مؤلفه‌های آن بررسی شدند. هماهنگ با فرضیه‌های مورد مطالعه، نتایج نشان داد مدل پیش‌بینی شده برای فرسودگی تحصیلی دارای برازش خوبی دارد (برازش 93 تا 97)؛ همچنین نتایج نشان داد که بین جو حاکم بر مدرسه و فرسودگی تحصیلی رابطه منفی و معناداری وجود دارد؛ بین خودکارآمدی و فرسودگی تحصیلی رابطه منفی معناداری وجود دارد، بین حمایت اجتماعی و فرسودگی رابطه منفی معناداری وجود دارد؛ نتایج نشان داد که فرسودگی تحصیلی در پسران بیشتر از دختران است و تفاوت معناداری بین فرسودگی در دوره‌های تحصیلی متوسطه اول و دوم وجود ندارد. [1]. Borso [2]. Structural Equation Modeling (SEM)
محمد سید صالحی؛ نورعلی فرخی
دوره 4، شماره 16 ، اردیبهشت 1396، ، صفحه 9-22
چکیده
این پژوهش به منظور تعیین روابط سببی متغیرهایی که بیشترین اثر را بر روی خودناتوان‌سازی تحصیلی در دانشجویان شهر تهران داشتند، صورت گرفته است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان شهر تهران بودند که از بین آنان تعداد 520 نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی مرکز تهران جنوب و پیام نور واحد تهران جنوب به روش داوطلبانه به عنوان ...
بیشتر
این پژوهش به منظور تعیین روابط سببی متغیرهایی که بیشترین اثر را بر روی خودناتوان‌سازی تحصیلی در دانشجویان شهر تهران داشتند، صورت گرفته است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان شهر تهران بودند که از بین آنان تعداد 520 نفر از چهار دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، آزاد اسلامی مرکز تهران جنوب و پیام نور واحد تهران جنوب به روش داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های فرم کوتاهشخصیتی NEO، کمال‌گرایی چندبعدی، خودکارآمدی عمومی، انگیزش تحصیلی، خودناتوان‌سازی و عزت نفس بود. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده، حمایت‌کننده برازش مدل با داده‌ها و روابط ساختاری مفروض است و در مجموع نشان می‌دهد که ویژگی‌های شخصیتی، کمال‌گرایی، عزت نفس، عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی به طور مستقیم و خودکارآمدی به طور غیر مستقیم و با میانجی‌گری عملکرد تحصیلی،خودناتوان‌سازی تحصیلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین ویژگی‌های شخصیتی و کمال‌گرایی به طور غیر مستقیم نیز از طریق میانجی‌گری عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی بر خودناتوان‌سازی تحصیلی اثر می‌گذارند. با افزایش روان‌رنجورخویی و کاهش گشودگی، خودناتوان‌سازی تحصیلی احتمال بروز پیدا می‌کندو همچنین عزت نفس، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی بالا موجب پایین آمدن میزان خودناتوان‌سازی می‌گردد اما میزان بالای کمال‌گرایی و عملکرد تحصیلی احتمال بروز رفتارهای خودناتوان‌ساز را افزایش می‌دهد.
بهاره عزیزی‌نژاد
دوره 4، شماره 13 ، شهریور 1395، ، صفحه 57-68
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی بر سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان با اثر میانجی رضایت از مدرسه، امید تحصیلی و خودکارآمدی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی ـ همبستگی بود و جامعة آماری مشتمل بر همة دانش‌آموزان دختر دورة اول متوسطة ناحیة یک مدارس دولتی است که از جامعة حاضر حجم نمونة آماری به وسیلة جدول مورگان 380 نفر محاسبه و با نمونه‌گیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حمایت اجتماعی بر سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان با اثر میانجی رضایت از مدرسه، امید تحصیلی و خودکارآمدی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی ـ همبستگی بود و جامعة آماری مشتمل بر همة دانش‌آموزان دختر دورة اول متوسطة ناحیة یک مدارس دولتی است که از جامعة حاضر حجم نمونة آماری به وسیلة جدول مورگان 380 نفر محاسبه و با نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری شامل پرسش‌نامة حمایت اجتماعی واکس، فیلیپس، هالی، تامپسون، ویلیامز و استوارت (1986)، پرسش‌نامة سازگاری بیکر و سیریاک (1984)، پرسش‌نامة رضایت‌مندی گیلمن هیرینر و لاگلین (2000) و پرسش‌نامة خودکارآمدی شرر (1982) و پرسش‌نامة امیدواری اسنایدر و همکاران (1991) بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری (لیزرل) استفاده و برازش مدل با شاخص‌های برازش بررسی شد. اهم یافته‌ها نشانگر آن است که بین متغیرهای حمایت اجتماعی با امیدواری (38/0r=)، حمایت اجتماعی و خودکارآمدی (37/0r=)، حمایت اجتماعی و رضایت از مدرسه (16/0r=) و حمایت اجتماعی و سازگاری (18/0r=) همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین بین متغیرهای امیدواری و سازگاری (19/0r=)، خودکارآمدی و سازگاری (23/0r=) و رضایت از مدرسه با سازگاری (27/0r=) رابطة مستقیم و معنی‌داری دیده شد. با بررسی مدل ساختاری حاصل از لیزرل و بر اساس معنی‌دار بودن ضرایب تأثیر، متغیر حمایت اجتماعی اثر غیرمستقیم و مثبت برابر با سیزده درصد بر سازگاری تحصیلی با میانجی‌گری امیدواری دارد. اثر غیرمستقیم حمایت اجتماعی با میانجی‌گری خودکارآمدی بر سازگاری تحصیلی یازده درصد و با میانجی‌گری رضایت از مدرسه دوازده درصد است. از تحلیل همبستگی میان متغیرهای برون‌زا و درون‌زا می‌توان نتیجه‌گیری کرد که افزایش در حمایت اجتماعی منجر به افزایش در نمرات امیدواری، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه می‌شود. به‌علاوه افزایش در امیدواری، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه همراه با افزایش در نمرات سازگاری است. در نهایت مدل معادلات ساختاری نشان می‌دهد که امیدواری، خودکارآمدی و رضایت از مدرسه تأثیر حمایت اجتماعی را بر سازگاری تحصیلی میانجی‌گری می‌کنند. در پایان، پیشنهاد‌های کاربردی در راستای نتایج حاصل شده ارائه گردیده است.
علی مصطفائی؛ عزیز محمدی
دوره 3، شماره 12 ، خرداد 1395، ، صفحه 71-77
چکیده
این پژوهش، با هدف تعیین اثربخشی خودگویی مثبت بر میزان خودکارآمدی دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی اجرا شد. جامعة آماری در این تحقیق عبارت بودند از کلیة دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی که در سال تحصیلی 1394-1393 در شهر پیرانشهر مشغول به تحصیل بودند. این پژوهش مبتنی بر طرحی نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود. ابتدا از بین مدارس ابتدایی ...
بیشتر
این پژوهش، با هدف تعیین اثربخشی خودگویی مثبت بر میزان خودکارآمدی دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی اجرا شد. جامعة آماری در این تحقیق عبارت بودند از کلیة دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی که در سال تحصیلی 1394-1393 در شهر پیرانشهر مشغول به تحصیل بودند. این پژوهش مبتنی بر طرحی نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود. ابتدا از بین مدارس ابتدایی پسرانۀ شهر پیرانشهر دو مدرسه به صورت تصادفی انتخاب و سپس از هر مدرسه از بین کلاسهای پایة دوم به صورت تصادفی یک کلاس به عنوان نمونه انتخاب شده و از طریق نمونه‌گیری تصادفی دانش‌آموزان انتخاب شدۀ یکی از مدارس به عنوان گروه آزمایش (34 نفر) و مدرسۀ دیگر به عنوان گروه کنترل (36 نفر) انتخاب شدند. دانش‌آموزان گروه آزمایش به مدت ده جلسه آموزش خودگویی مثبت دریافت کردند. ابزار اندازه‌گیری عبارت بود آزمون خودکارآمدی عمومی شرر که در مورد هر دو گروه به صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس تک متغیری و آزمون تعقیبی بنفرونی استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس و همچنین آزمون بنفرونی جهت مقایسۀ میانگینها نشان داد که خودگویی مثبت بر افزایش خودکارآمدی دانش‌آموزان به طور معناداری مؤثر است (05/0 .(p<
فضل‌اله میردریکوند؛ سعیده سبزیان؛ هوشنگ گراوند
دوره 2، شماره 8 ، خرداد 1394، ، صفحه 7-16
چکیده
هدف از اجرای این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش تکنیک‌های فراشناختی بر خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های شهر اصفهان بود. پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعة آماری این پژوهش، تمامی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه در سال تحصیلی 1392-1391 در شهر اصفهان بود که از میان آنان ...
بیشتر
هدف از اجرای این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش تکنیک‌های فراشناختی بر خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های شهر اصفهان بود. پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعة آماری این پژوهش، تمامی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه در سال تحصیلی 1392-1391 در شهر اصفهان بود که از میان آنان تعداد 40 نفر به روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری در این پژوهش، برگه اطلاعات جمعیت شناختی و پرسش‌نامه خودکارآمدی شرر (1996) بود. پس از اعمال مداخله پس‌آزمون و بعد از 4 ماه آزمون پیگیری اجرا شد. یافته‌ها با استفاده از نرم‌افزار 20 -SPSS و آزمون آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که ارائه مداخله مبنی بر آموزش تکنیک‌های فراشناختی باعث افزایش 2/71% خودکارآمدی در مرحله پس‌آزمون و 6/70% این ویژگی در مرحله پیگیری شد (05/0P
نرگس خاتون ذبیحی حصاری؛ مسعود غلامعلی لواسانی
دوره 1، شماره 4 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 9-17
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین باورهای هوشی، اهداف پیشرفت (رویکردی – عملکردی و تبحری) و خودکارآمدی است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی می‌باشد. برای این منظور از بین جامعه دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام‌نور شهرستان تربت حیدریه (تعداد 4000 دانشجو)، تعداد 400 دانشجو در رشته‌های علوم پایه و علوم انسانی به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین باورهای هوشی، اهداف پیشرفت (رویکردی – عملکردی و تبحری) و خودکارآمدی است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی می‌باشد. برای این منظور از بین جامعه دانشجویان کارشناسی دانشگاه پیام‌نور شهرستان تربت حیدریه (تعداد 4000 دانشجو)، تعداد 400 دانشجو در رشته‌های علوم پایه و علوم انسانی به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده‌ها شامل سه پرسش‌نامه باورهای هوشی دوپیرات و مارین، خرده مقیاس اهداف پیشرفت میدلتون و میگلی و پرسش‌نامه باورهای خودکارآمدی شوارزر و جروسالم بود. در پژوهش حاضر ضریب آلفای کرونباخ برای باورهای هوشی ذاتی، باور هوشی افزایشی، اهداف تبحری، اهداف رویکردی، عملکردی و خودکارآمدی به ترتیب برابر بود با 95/0، 97/0، 92/0، 70/0 و 93/0. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که اثر عِلّی مستقیم باورهای هوشی ذاتی روی اهداف پیشرفت عملکردی مثبت (12/3=t و 15/0-B=) و بر روی خودکارآمدی منفی (18/8-t= و 39/0-B=) و اثر عِلّی اهداف پیشرفت رویکردی -عملکردی روی خودکارآمدی منفی (51/0-t= و02/0-B=) است. همچنین اثر عِلّی مستقیم باورهای هوشی افزایشی روی اهداف پیشرفت تبحری (67/8 t=و40/0B=) و خودکارآمدی مثبت (84/7t= و 38/0 (B=و اثر عِلّی اهداف پیشرفت تبحری روی خودکارآمدی (68/3 t=و 18/0B=) مثبت می‌باشد. حدود 15/0 از واریانس خودکارآمدی توسط باور هوشی ذاتی و اهداف عملکردی و 23/0 از واریانس آن توسط باورهای هوشی افزایشی و اهداف تبحری تبیین شده است. در کل نتایج نشان داد که باورهای هوشی افزایشی اثر مثبتی روی خودکارآمدی از طریق نقش واسطه‌ای اهداف پیشرفت تبحری دارد.
