محمد امجدزبردست؛ خلیل غلامی؛ سمیه نعمتی
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 7-26
چکیده
مهم‌ترین مبحث سازمان‌های آموزشی، اثربخشی مدارس و نحوۀ مدیریت و رهبری آن می‌باشد. با توجه به اهمیت نقش رهبری در ایجاد ساختارهای منعطف و حمایت‌کننده در زمینۀ اثربخشی، هدف از این پژوهش، بررسی الگوی ساختاری اثر سبک رهبری توزیعی مدیران بر اثربخشی مدارس با شاخص‌های انگیزش شغلی و خوش‌بینی تحصیلی معلمان بود. پژوهش ...
بیشتر
مهم‌ترین مبحث سازمان‌های آموزشی، اثربخشی مدارس و نحوۀ مدیریت و رهبری آن می‌باشد. با توجه به اهمیت نقش رهبری در ایجاد ساختارهای منعطف و حمایت‌کننده در زمینۀ اثربخشی، هدف از این پژوهش، بررسی الگوی ساختاری اثر سبک رهبری توزیعی مدیران بر اثربخشی مدارس با شاخص‌های انگیزش شغلی و خوش‌بینی تحصیلی معلمان بود. پژوهش حاضر دارای رویکرد کمی و از نوع توصیفی - همبستگی می‌باشد. به‌منظور اجرای این پژوهش، از تمامی دبیران متوسطۀ شهر سنندج نمونه‌ای به حجم 480 نفر انتخاب شد که از این تعداد 375 نفر پرسشنامهها را به‌صورت کامل عودت دادند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل چهار پرسش‌نامه با طیف پنج‌گانۀ لیکرت بود. با توجه به اینکه جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد، لذا تمامی پرسشنامهها، مورد تحلیل عاملی تأییدی قرار گرفتند که در نهایت به حذف برخی از سؤالات منجر شد و مؤلفه‌های مورد تأیید به‌عنوان متغیرهای مشاهده شده جهت اندازه‌گیری متغیرهای نهفته، وارد مدل معادلات ساختاری شدند. در بررسی خصوصیات روان‌سنجی مؤلفه‌ها، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که همه ابعاد رهبری توزیعی و اثربخشی مورد تأیید می‌باشند. اما یکی از ابعاد خوش‌بینی تحصیلی و دو بعد از ابعاد انگیزش به دلیل ضعف در شاخص‌ها و خطای کوواریانس، از مدل اندازه‌گیری حذف شدند. همچنین نتایج معادلات ساختاری نشان داد که الگوی ساختاری از برازش خوبی برخوردار است و 79/0 از واریانس اثربخشی مدارس را تبیین می‌کند. نتایج نشان از اهمیت بالای نقش متغیرهای پژوهش در تعیین اثربخشی مدارس دارند. همچنین یافته‌ها نشان دادند انگیزش و خوش‌بینی معلمان اثر مستقیم بالایی بر اثربخشی مدارس دارند و نیز رهبری توزیعی ارتباط معناداری با انگیزش و خوش‌بینی معلمان دارد. تنها مسیر مستقیم رهبری بر اثربخشی مدارس معنادار نبود. اما به‌طور غیر مستقیم و از طریق متغیرهای میانجی، رهبری توزیعی (94/0=β، 0.01>P) اثربخشی مدارس را پیش‌بینی کرد. پژوهشگران در این تحقیق نتیجه گرفتند که سبک رهبری توزیعی مدیران، به جهت انعطاف‌پذیری و ایجاد ساختار ارگانیک در مدارس و افزایش ارتباطات و توانمندی افراد، از ابعاد اساسی و لازم، جهت افزایش اثربخشی در مدارس برخوردار می‌باشد. نتایج این پژوهش اهمیت توجه به اثر غیر مستقیم رهبری توزیعی با توجه به متغیرهای میانجی را بر اثربخشی مدارس نشان می‌دهد.
تورج هاشمی؛ فرشته گل‌پرور؛ اسکندر فتحی‌آذر
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 27-40
چکیده
چکیده هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامة شناخت و مقابله با قلدری دانش‌آموزان بر باورها و دیدگاه‌های معلمان دربارة قلدری و خودکارآمدی ادراک‌شدة آنان در مدیریت رفتار کلاس بود. به‌منظور اجرای پژوهش، 40 نفر از معلمان زن دورة ابتدایی به شکل تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند. برای اندازه‌گیری متغیرها از پرسش‌نامه‌های ...
بیشتر
چکیده هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامة شناخت و مقابله با قلدری دانش‌آموزان بر باورها و دیدگاه‌های معلمان دربارة قلدری و خودکارآمدی ادراک‌شدة آنان در مدیریت رفتار کلاس بود. به‌منظور اجرای پژوهش، 40 نفر از معلمان زن دورة ابتدایی به شکل تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند. برای اندازه‌گیری متغیرها از پرسش‌نامه‌های رفتار اجتماعی دانش‌آموزان و خودکارآمدی معلمان استفاده شد. برنامة طراحی شده برای گروه آزمایش با محتوای شناخت و مقابله با قلدری، در شش جلسة نود دقیقهای به کار گرفته شد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که مداخلة تربیتی توانسته تغییرات معناداری در دو نوع از باورهای معلمان به قلدری (باورهای جرأتمندانه و هنجاری) و میزان خودکارآمدی آنان در مدیریت رفتار کلاس به وجود آورد. با توجه به اینکه افزایش آگاهی و دانش معلمان دربارة قلدری و کسب مهارت در مقابله با آن نتایج مثبتی داشته است. یافتههای پژوهش حاضر بر ضرورت اجرای دورههای آمادهسازی و رشد حرفهای معلمان و مشاوران مدارس برای مواجة صحیح با مسائل رفتاری دانش‌آموزان تأکید دارد و میتواند در طراحی محتوای برنامههای ضمن خدمت معلمان اثرگذار باشند.
وحیده عبداللهی عدلی‌انصار؛ اسکندر فتحی‌آذر؛ نیدا عبدالهی
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 41-52
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی ارتباط تفکر انتقادی با خلاقیت، باورهای خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی دانشجو‌معلمان دانشگاه فرهنگیان شهر سنندج انجام گرفته است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش دانشجویان دختر و پسر دورۀ کارشناسی دانشگاه فرهنگیان شهر سنندج بوده است که 213 دانشجو در سه گروه تحصیلی علوم انسانی، تجربی و ریاضی ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی ارتباط تفکر انتقادی با خلاقیت، باورهای خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی دانشجو‌معلمان دانشگاه فرهنگیان شهر سنندج انجام گرفته است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش دانشجویان دختر و پسر دورۀ کارشناسی دانشگاه فرهنگیان شهر سنندج بوده است که 213 دانشجو در سه گروه تحصیلی علوم انسانی، تجربی و ریاضی با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسش‌نامه: تفکر انتقادی کالیفرنیا (CCTDI)، خلاقیت، خودکارآمدی عمومی (GSE) و همچنین معدل دانشجویان استفاده گردید. دادههای بهدست آمده با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، روش رگرسیون چندگانه و آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای حاصل از تحقیق نشان داد که بین تفکر انتقادی و عملکرد تحصیلی دانشجو‌معلمان رابطۀ معنادار وجود ندارد، متغیرهای خلاقیت و خودکارآمدی تفکر انتقادی را در جهت مثبت پیش‌بینی میکنند و بین دانشجویان دختر و پسر در تفکر انتقادی و خلاقیت تفاوت معنادار وجود دارد ولی به لحاظ باورهای خودکارآمدی بین دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنادار وجود ندارد.
بهمن سعیدی‌پور؛ فاطمه‌سادات میرمعینی
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 53-64
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مؤلفه‌های یادگیری خودگردان مبتنی بر الگوی پینتریچ بر ارزش‌گذاری درونی و میزان نمرة درس ریاضی دانش‌آموزان تیزهوش شهر کرمانشاه انجام شده است. پژوهش از نوع نیمه تجربی با استفاده از طرح چهار گروهی سالمون است. جامعة آماری 600 نفراست. حجم نمونه 60 نفر به‌طور تصادفی انتخاب شده که در هر گروه 15 نفر به‌صورت ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مؤلفه‌های یادگیری خودگردان مبتنی بر الگوی پینتریچ بر ارزش‌گذاری درونی و میزان نمرة درس ریاضی دانش‌آموزان تیزهوش شهر کرمانشاه انجام شده است. پژوهش از نوع نیمه تجربی با استفاده از طرح چهار گروهی سالمون است. جامعة آماری 600 نفراست. حجم نمونه 60 نفر به‌طور تصادفی انتخاب شده که در هر گروه 15 نفر به‌صورت تصادفی قرار می‌گیرد. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) است که روایی و پایایی آن قبلاً مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین به‌منظور سنجش نمرة درس ریاضی از دو آزمون معلم ساخته که روایی آن توسط دبیران این دروس و سرگروه‌های آموزشی و استاد راهنما تأیید گردیده، استفاده شد. آموزش مؤلفه‌های یادگیری خودگردان مبتنی بر الگوی پینتریچ به میزان 17/9 درصد بر ارزش‌گذاری درونی دانش‌آموزان تیزهوش تاثیر دارد ولی بر میزان نمرة درس ریاضی تأثیری نداشته است. با این وجود در مقایسة میانگین گروه‌ها در طرح سالمون، مشخص شد که نمرات پیش‌آزمون درس ریاضی بر پس‌آزمون اثر نداشته و میانگین آزمون نهایی گروه تجربی بیشتر از میانگین آزمون مقدماتی گروه شاهد است. نتایج فوق بر ضرورت توجه به آموزش مؤلفه‌های یادگیری خودتنظیمی و تقویت ارزش‌گذاری درونی دانش‌آموزان تیزهوش تاکید دارد.
وجیهه کریمی؛ عبدالرحیم نوه‌ابراهیم؛ حمیدرضا آراسته؛ محمدرضا بهرنگی
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 65-82
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت توسعۀ علوم انسانی با رویکردی مبتنی بر نظریۀ داده‌بنیاد و آزمون این عوامل در وضعیت موجود آموزش عالی صورت گرفته است. بدین منظور با روش تحقیق توصیفی پیمایشی و رویکردی آمیخته، پژوهش در دو بخش کیفی و کمی به‌صورت متوالی انجام پذیرفت. در بخش کیفی 14 نفر از صاحب‌نظرترین افراد به کمک روش نمونه‌گیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت توسعۀ علوم انسانی با رویکردی مبتنی بر نظریۀ داده‌بنیاد و آزمون این عوامل در وضعیت موجود آموزش عالی صورت گرفته است. بدین منظور با روش تحقیق توصیفی پیمایشی و رویکردی آمیخته، پژوهش در دو بخش کیفی و کمی به‌صورت متوالی انجام پذیرفت. در بخش کیفی 14 نفر از صاحب‌نظرترین افراد به کمک روش نمونه‌گیری هدفمند و در بخش کمی، تعداد 245 نفر به روش تصادفی ساده از بین اعضای هیئت علمی رشتههای علوم انسانی دانشگاه‌های دولتی و پیامنور استان اصفهان (تعداد 670 نفر) گزینش شدند. روایی سوالات مصاحبۀ نیمهساختاریافته و پرسشنامۀ محقق ساخته به روش محتوایی و همزمان و پایایی به ترتیب با روش ضریب توافق (04/90) و آلفای کرونباخ (87/.) محاسبه گردید. یافتههای کیفی مبتنی بر تحلیل داده‌ها به روش داده‌بنیاد و یافتههای کمی حاصل تحلیل رگرسیون چندگانه و شاخص‌های توصیفی می‌باشد. نتایج کلی پژوهش حاکی از آن است که 9 عامل اصلی و 33 عامل فرعی به‌طور کلی بر مقوله محوری مطالعۀ حاضر مؤثر می‌باشد که در قالب شرایط عِلّی، زمینهای و میانجی قابل تبیین می‌باشند.
محمد پورحسینی؛ سیدمهدی سجادی؛ محسن ایمانی
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 83-100
چکیده
هدف اصلی این پژوهش، تعیین دیدگاه زیبایی‌شناختی جان دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری است. در پژوهش حاضر، ما دو سوال داشته‌ایم: 1) زیبایی‌شناسی از دید جان دیویی چیست و دارای چه مؤلفه‌هایی است؟ 2) رابطه این مؤلفه‌ها با فرایند تدریس و یادگیری چگونه است؟ برای پاسخ‌گویی به این سوالات تحقیق از منابع کتابخانه‌ای متعدد به‌صورت فیش‌برداری ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش، تعیین دیدگاه زیبایی‌شناختی جان دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری است. در پژوهش حاضر، ما دو سوال داشته‌ایم: 1) زیبایی‌شناسی از دید جان دیویی چیست و دارای چه مؤلفه‌هایی است؟ 2) رابطه این مؤلفه‌ها با فرایند تدریس و یادگیری چگونه است؟ برای پاسخ‌گویی به این سوالات تحقیق از منابع کتابخانه‌ای متعدد به‌صورت فیش‌برداری و از پایگاه‌های اطلاعاتی اینترنتی (نمایه، پایگاه مقالات خارجی دانشگاه تربیت مدرس، پایگاه پایان‌نامه‌های دانشگاه‌های تربیت مدرس تهران- دانشگاه تهران- علامه طباطبایی- الزهرا، بانک اطلاعات نشریات کشور و مجلات ایران، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، نورمگز، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی) اطلاعات جمع‌آوری شده است و سپس با استفاده از روش مروری – اسنادی، به‌صورت مختصر دیدگاه دیویی در خصوص هنر، زیبایی، زیبایی‌شناسی و تدریس و یادگیری شرح داده شده است. بعد از انجام این کار، دلالت‌های دیدگاه هنری دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری را استنباط و استخراج نمودیم. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که فرایند تدریس و یادگیری، تجربه‌ای زیبایی‌شناختی است و باید به‌صورت زیبایی‌شناختی ارائه گردد: از دید دیویی برای اینکه فرایند تدریس و یادگیری، زیبایی‌شناسی باشد، باید این موارد را به‌کار برد: استفاده از مبانی علمی در فرایند تدریس و یادگیری؛ تدریس واحد داشتن؛ پرهیز از تقابل‌ها در تدریس؛ اتصال یادگیری با امور روزمره و اجتماعی؛ استفاده از عوامل روانشناسی مثل تخیل و عاطفه در فرایند تدریس و یادگیری؛ نگاهی زیبایی‌شناختی داشتن به شغل معلمی؛ استفاده از بازی در این فرایند؛ ضرورت صداقت و نظم برقرار کردن به‌صورت هنرمندانه.
منوچهر جعفری گوهر؛ محبوبه مرتضوی
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1393، صفحه 101-114
چکیده
این تحقیق به بررسی تاثیر حمایت‌های شفاهی متمرکز و غیر متمرکز بر روی دانش شناختی و سازماندهی شناختی گروهی از زبان‌آموزان مونث ایرانی پرداخته است. شش گروه از زبان‌آموزان به پنج گروه آزمون و یک گروه شاهد اختصاص داده شدند. همه گروه‌ها بر دانش شناختی و سازماندهی شناختی خود از طریق پیش‌آزمون و دو پس‌آزمون، یکی بلافاصله پس از اتمام ترم ...
بیشتر
این تحقیق به بررسی تاثیر حمایت‌های شفاهی متمرکز و غیر متمرکز بر روی دانش شناختی و سازماندهی شناختی گروهی از زبان‌آموزان مونث ایرانی پرداخته است. شش گروه از زبان‌آموزان به پنج گروه آزمون و یک گروه شاهد اختصاص داده شدند. همه گروه‌ها بر دانش شناختی و سازماندهی شناختی خود از طریق پیش‌آزمون و دو پس‌آزمون، یکی بلافاصله پس از اتمام ترم و دیگری دو هفته بعد از اتمام ترم، مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل آماری (تحلیل کوارریانس) نشان داد که زبانآموزانی که حمایت دریافت کرده بود به طور قابل توجهی از گروه شاهد در پسآزمونها بهتر عمل کردند. نتایج همچنین نشان داد که حمایت‌های غیر متمرکز در بالا بردن فراشناخت زبان‌آموزان، به خصوص سازماندهی شناختی، مؤثرتر عمل عملکردند. این مطالعه همچنین نشان داد که حمایت‌های فراشناختی متمرکز، در مقایسه با انواع دیگر حمایت‌های متمرکز، در بهبود فراشناخت دانش‌آموزان مؤثرتر بودند. پیامدها برای کلاسهای درس و توصیههایی برای تحقیقات بیشتر نیز بحث شده است.
